به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، در این میان سهم مترو، 30 درصد، اتوبوس 25 درصد و تاکسی هم 25 درصد است. جالب اینکه سهمی که برای تردد خودروهای شخصی در تهران دیده شده، درست معادل تاکسی و اتوبوس یعنی همان 25 درصد است. با این همه سهمی که امروز حمل‌ونقل عمومی در تهران دارد بین 30 تا 40 درصد گزارش شده است و این یعنی عقبگرد 30 تا 40 درصدی نسبت به برنامه! قانون برای دولت و شهرداری‌ها در توسعه حمل‌ونقل عمومی، سهم 50 درصدی قائل شده است که ظاهراً در پایتخت شهرداری با اختصاص ۶ هزار میلیارد تومان از بودجه ۱۸ هزار میلیارد تومانی خود به حمل‌ونقل عمومی، تا حدود زیادی به سهم خود پایبند بوده است، سؤال این است دولت تا امروز به چند درصد از تعهدات خود در این حوزه حمل‌ونقل عمل کرده است. شورای اصلاح‌طلب پنجم البته نارضایتی‌هایی دارد و معتقد است که این دولت می‌تواند از راه‌های دیگری همچون تهاتر به کمک مدیریت شهری بیاید. شورای شهر تهران در سال‌های 96 و 97، دو مصوبه از دولت دریافت کرده که در شورای اقتصاد هم تصویب شده است. بر اساس مصوبه سال ۹۶، هزار واگن قطار مترو باید برای پایتخت خریداری می‌شد و طبق مصوبه سال ۹۷ نیز شورای اقتصاد باید برای تأمین ۱۹ هزار اتوبوس برای ناوگان حمل‌ونقل عمومی کلانشهرها اقدام می‌کرد. اما هنوز مشخص نیست که این دو مصوبه تا چه اندازه اجرایی شده است؟ علاوه بر تهران، قطار شهری سایر کلانشهرها نیز به کمک‌های دولت چشم دوخته‌اند. اما وضعیت تحریم‌ها، کمبود منابع مالی و البته افزایش هزینه‌ها بویژه با بالا رفتن قیمت دلار، کار حمایتی دولت را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. مهدی جمالی‌نژاد، معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاریها درباره میزان سهمی که در این سال‌ها از سوی دولت پرداخت شده توضیح می‌دهد؛
بهتر است به‌عنوان اولین سؤال به سراغ وضعیت خطوط مترویی کلانشهرهای کشور برویم، اگر بخواهید توضیحی درباره آخرین اقداماتی که تاکنون در این حوزه صورت گرفته بدهید، به چه مواردی اشاره خواهید کرد؟
تهران، شیراز، اصفهان، تبریز، کرج، اهواز، قم و کرمانشاه با جمعیتی در حدود 20 میلیون نفر، 9کلانشهری هستند که برنامه ساخت و توسعه طرح قطار شهری در آنها درحال انجام است. در این شهرها، ساخت 840 کیلومتر خط مترویی مصوب شده که از این مقدار، عملیات اجرایی 257 کیلومتر خطوط مترویی که نیمه تمام مانده بودند، درحال انجام و 253 کیلومتر دیگر نیز در دست مطالعات تکمیلی است. 330 کیلومتر نیز که شامل 210 ایستگاه می‌شود در کلانشهرهای تهران، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز در مرحله بهره‌برداری قرار دارند.
اگر بخواهیم مجموع خطوط مترویی را در نظر بگیریم، سالانه چه تعداد مسافر با مترو جابه‌جا می‌شوند؟
تعداد جابه‌جایی مسافران مترویی سالانه 824 میلیون سفر و تعداد واگن موجود در کلانشهرهای کشور هزار و 797 واگن است.
سهم تهران از این میزان چقدر است؟
730 میلیون سفر با هزار و 451 واگن.
درصورتی که 257 کیلومتر خط مترویی نیمه تمام به بهره‌برداری برسد، به چه تعداد سفر خواهیم رسید؟
درصورت بهره‌برداری از این خطوط تا پایان سال 1402، جمع خطوط مترویی در دست بهره‌برداری به 587 کیلومتر می‌رسد و پیش‌بینی می‌شود با تأمین 2هزار دستگاه واگن دیگر و افزایش کل واگن‌ها به 3هزار و 797 واگن، تعداد سفرهای سالانه از طریق مترو، به 2 هزار و 337 میلیون نفر سفر افزایش یابد.
یکی از موارد مهمی که همواره دغدغه شهرداری‌ها و شوراهای شهر بوده، سهم دولت درتأمین اعتبارات مورد نیاز بویژه در حوزه مترو است، به‌رغم همه محدودیت‌های مالی بویژه در سال‌های اخیر، چه میزان اعتبار تاکنون پرداخت شده است؟
وزارت کشور از سال 92 تاکنون، مجوز انتشار بیش از 180 هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت را صادر کرده که از این مقدار بیش از 159 هزار میلیارد ریال از سوی شهرداری‌ها در دست اقدام است، البته تا پایان سال 97، در مجموع بیش از 109 هزار میلیارد ریال از این اوراق مشارکت منتشر شده و مراحل انتشار 50 هزار میلیارد ریال هم در سال 98 در دست انجام است که بتدریج انجام می‌شود. اگر بخواهم به اعتبارات طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای از ابتدای شروع اجرای طرح‌های مترویی اشاره کنم هم باید بگویم که تا الان 75 هزار و 710 میلیارد ریال از سوی دولت و 133 هزار و 117 میلیارد ریال از سوی شهرداری‌ها پرداخت شده که از این مقدار، 89 هزار و 238 میلیارد ریال از طریق شهرداری تهران انجام شده است.
درباره سهم یارانه بلیت مترو چطور، تاکنون چه میزان پرداختی داشته‌اید؟
در سال گذشته، 150 میلیارد ریال و امسال هم 120 میلیارد ریال یارانه بلیت مترو به مترو 5 کلانشهر در دست بهره‌برداری پرداخت شده است.
دولت برای آزادسازی تجهیزات و قطعات واگن از گمرک چه میزان اعتبار به مترو کلانشهرها پرداخته است؟
سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور بابت قرارداد 315 دستگاه واگن مترو کلانشهر اصفهان، شیراز و تبریز، بیش از هزار میلیارد ریال عملکرد داشته است.
به‌تازگی قراردادی برای خرید واگن منعقد نشده؟
هم‌اکنون دو قرارداد تأمین واگن مترویی برای کلانشهرهای کشور از طریق ما در دست انجام است. اولین قرارداد به تأمین 315 واگن مترو برای شیراز، اصفهان و تبریز برمی‌گردد که با شرکت چینی پوژن بسته شده که البته با توجه به افزایش 25 درصدی از محل قرارداد، تعداد آن به 395 واگن افزایش یافت و شهر قم هم به این لیست اضافه شد.
آیا واگنی هم تاکنون تحویل داده شده است؟
بله، 100 دستگاه واگن به‌صورت CBU و از طرف چین تحویل کلانشهرهای شیراز، اصفهان و تبریز شده و ساخت 215 دستگاه واگن در داخل کشور و با مشارکت کارخانه واگن‌سازی ایرکیو به‌عنوان شریک داخلی شرکت پوژن چین هم در دست انجام است.
درباره قرارداد دوم چطور؟
قرارداد تهیه و تأمین 2 هزار دستگاه واگن است که از سوی سازمان ما درحال انجام است. در این قرارداد، هزار و 50 واگن به تهران و 950 واگن دیگر نیز به مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، کرج، اهواز، قم و کرمانشاه اختصاص خواهد یافت.
این واگن‌ها جدا از 630 دستگاه واگنی است که برای مترو تهران پیش‌بینی شده بود؟
بله، امضای قرارداد تأمین 630 دستگاه واگن برای مترو تهران انجام و به‌طرف خارجی هم ابلاغ شده است. براساس این قرارداد، کنسرسیوم شرکت‌های واگن‌سازی تهران، نورینکو و سی‌آر‌سی چین به‌عنوان پیمانکار از طریق مناقصه بین‌المللی انتخاب شدند و این قرارداد از سوی ما و کنسرسیوم مذکور به امضا رسیده و در مرحله تأمین منابع مالی از طریق بانک خارجی است.
مبلغ فاینانس چقدر است؟
780 میلیون یورو، ضمناً 667 میلیون دلار فاینانس روسیه نیزامسال برای تهیه ناوگان خطوط مترویی تصویب شده است.
بهتر است به بحث تاکسی و اتوبوس بپردازیم، توقف نوسازی ناوگان تاکسیرانی گره کوری را در توسعه و بازسازی ناوگان به وجود آورده، شما برای رفع این موانع چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
بله، طرح دولت برای نوسازی ناوگان که مرحله اول آن با نوسازی 90 هزار دستگاه تاکسی فرسوده از بهمن ماه سال 94 آغاز شده بود با نوساناتی مواجه شد، اما 64 هزار و 540 دستگاه تاکسی در این طرح نوسازی شدند، اما در ادامه با افزایش 110 درصدی قیمت خودرو و نوسان در قیمت‌ها، شاهد کند شدن روند نوسازی ناوگان تاکسیرانی بودیم. البته وزارت کشور، سازمان دهیاریها و شهرداری‌ها و اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری، به طور مستمر پیگیر اجرای این طرح هستند و مکاتبات متعددی با دستگاه‌های مربوط انجام شده تا قیمت خودروهای در نظر گرفته شده برای تاکسی، کاهش یافته تا رانندگان بتوانند از عهده بازپرداخت وام‌ها بربیایند. امسال هم برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده، اتحادیه تاکسیرانی برای نوسازی 10 هزار تاکسی فرسوده با شرکت خودروساز قرارداد بست، اما تا الان فقط 500 دستگاه تحویل متقاضیان شده است و طبق اعلام شرکت خودروساز، مابقی تعهدات هم در ماه‌های آینده انجام می‌شود که به‌صورت جدی پیگیر عملیاتی شدن آن هستیم. اما طرح نوسازی یک طرح ملی است که مشارکت همه دستگاه‌ها را می‌طلبد. بانک‌ها در حوزه تسهیلات و خودروسازان در حوزه ساخت و قیمت‌گذاری خودرو باید تلاش کنند تا نوسازی انجام شود. اگر اقدامات لازم انجام نشود، تعداد تاکسی‌های فرسوده تا پایان امسال به192 هزار تاکسی می‌رسد.
ناوگان اتوبوسرانی چطور؟ با توجه به عمر بالای اتوبوس‌ها، چه تعداد نیاز به جایگزینی دارند؟
هم‌اکنون 20 هزار و 500 دستگاه اتوبوس در شهرها در حال فعالیتند که حدوداً 15 هزار دستگاه به‌دلیل بالارفتن عمر نیاز به نوسازی دارند. اما با توجه به افزایش قیمت تمام شده هر اتوبوس که بین یک میلیارد و 800 میلیون تومان تا 2 میلیارد تومان در نوسان است، شهرداری‌ها در تأمین اتوبوس با مشکلاتی مواجهند. البته برخی شهرداری‌ها قصد دارند تا از طریق فروش اوراق اسلامی، اعتبار مورد نیاز خود را کسب کنند تا کار بازسازی اتوبوس‌ها هم طی برنامه‌ای اجرا شود. امسال همچنین از محل اوراق مشارکت تاکنون 12 هزار و 300 میلیارد ریال برای 13 شهرداری پیش‌بینی شده که باتوجه به پایان مراحل مرتبط با جمع‌آوری مدارک فنی در مرحله صدور تضمین نامه از سوی سازمان برنامه و بودجه هستیم.
از محل یارانه بلیت چه اعتباراتی تخصیص یافته است؟
همانطور که می‌دانید یارانه بلیت بنا به شرایط اقتصادی کشور به‌صورت متفاوت تخصیص می‌یابد، با توجه به اینکه بخش عمده از ناوگان اتوبوسرانی از طریق بخش خصوصی بهره‌برداری می‌شود، تخصیص اعتبارات با هدف کمک به این بخش انجام می‌شود. این رقم اما برای امسال 680000 میلیون ریال بود.
بحث بیمه رانندگان حمل‌ونقل عمومی به کجا رسید؟
قرار شد طرح پوشش بیمه‌ای آنها با تسهیلات قرض‌الحسنه صفر درصد اجرا شود و بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، تسهیلات بدون سود را در قالب کارت اعتباری تا سقف 30 میلیون ریال در حوزه تاکسیرانی و 60 میلیون ریال در حوزه اتوبوسرانی پرداخت کند.
