اقتصاد آنلاین - فائزه مومنی؛ مرداد ماه امسال و قبل از اینکه اعضای شورای پنجم کرسی‌دار شورای شهر پایتخت باشند، محمد مهدی تندگویان عضو کمیسیون شهرسازی و معماری شورای چهارم نسبت به پیوست ترافیکی ساماندهی میدان امام خمینی(ره) انتقاده کرده و گفته بود که برای ساختمان بلدیه پیش بینی پارکینگ نشده با این توجیه که چون در کنار مترو است.
به گفته او افرادی که به آنجا می‌آیند با مترو حمل‌ونقل می‌کنند که این موضوع پذیرفتنی نیست و نمی‌توان کارمندان را مجبور کرد که با مترو رفت و آمد کنند. ما در حال حاضر نیز چنین مشکلی را در خیابان ایرانشهر هم داریم که کارمندان اجازه استفاده از پارکینگ را ندارند و برای مدیران پارکینگ اختصاصی ایجاد شده است.
این عضو شورای شهر تهران با تأکید بر این موضوع پارکینگ در طرح ساماندهی میدان امام خمینی (ره) یکی از نیازهای اصلی است که به آن توجهی نشده است تاکید کرده بود که نباید به موضوعات به صورت شعاری پرداخته شود و در طراحی هر پروژه‌ای باید تمامی جوانب آن پیش بینی شود.
عابد ملکی، شهردار پیشین منطقه 12 گفته بود که قرار است بلدیه تبدیل به پاتوق فرهنگی شهروندان شود، این در حالی است که برخی شنیده‌های فعلی حکایت از تبدیل شدن این ساختمان تاریخی به برخی از سازمان‌های زیر مجموعه شهرداری دارد.
درباره همین موضوع با پیروز حناچی، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران گفت‌وگو کردیم. او با بیان اینکه بازسازی این ساختمان جزو پروژه‌هایی بوده که قبل از ما کلید خورده است، در پاسخ به این سوال که چه فکری برای پارکینگ آن کرده‌اید به اقتصادآنلاین گفت که ساختمان تاریخی بلدیه زیرزمین هم نداشته است.
به گفته او در تمام دنیا خیلی توصیه نمی‌کنند که ماشین به مرکز شهر آورده شود و حتی پارکینگ هم ایجاد نمی‌کنند. اگر این نگاه را داشته باشیم خیلی جای نگرانی نیست، چون به فاصله 50متر،ایستگاه مترو وجود دارد.
همه چیز در مورد ساختمان بلدیه تهران
پس از کودتای سوم اسفند و صدارت سید ضیاءالدین طباطبایی، فردی از ارامنه به نام گاسپار ایپگیان کفیل بلدیه شد. او با جدا کردن بلدیه از نظمیه دگرگونی بسیاری در آن پدید آورد. ایپکیان برای ساماندهی و اداره امور شهرداری کوشید آنها را متمرکز کند. از این رو نخستین ساختمان مرکزی شهرداری تهران را بخش شمالی میدان توپخانه پایه‌گذاری کرد. با کنار رفتن دولت سید ضیاء و به قدرت رسیدن سردار سپه، سرلشکر کریم بوذرجمهری شهردار تهران شد و ساختمان نیمه‌کاره بلدیه یا شهرداری پسین آماده شد. این ساختمان تا میانه‌های دهه چهل خورشیدی همچنان بر پا بود و نماد شهرداری تهران به شمار می‌رفت.
با این همه در درازای این چهل و چند سال تا زمان تخریب، این ساختمان دگرگونی‌های بسیاری را به خود دید و سر در آن سه بار تغییر شکل داد. در واپسین تغییر در دهه چهل آمیزه‌ای نابهنجار از معماری قرن نوزدهمی و معماری مدرن دهه چهل نمای این ساختمان را زشت کرد تا جایی که پس از چندی بنا به کل تخریب شد.
ویژگی‌های معماری و مکانی
معمار این بنا نیکلای مارکف معمار برجسته ایرانی - گرجستانی بود. مارکف برای شهرداری تهران کار می‌کرد و ساختمان‌های بسیاری را در تهران و شهرهای پیرامونی آن ساخته‌است.
در ضلع شمالی این ساختمان، یک کوچه باریک چهار متری بود که کوچه پشت شهرداری نام داشت. ساختمان‌هایی که بر این کوچه باریک جای گرفته بودند پس از تخریب ساختمان شهرداری نمای میدان توپخانه شدند.
طرح‌های بازسازی
طرح بازسازی دوباره این ساختمان در چند سال پیش مطرح بوده است. از جمله در سال ۱۳۸۳ طرح بازسازی بدنه‌های شمالی و جنوبی میدان توپخانه تهران در کمیسیون ماده پنج شهرداری تهران به تصویب رسید و قرار بود که با جابجایی پایانه اتوبوس شهری از محل پیشین ساختمان بلدیه و ساخت راه زیرگذر پیاده‌رو از ایستگاه مترو به سوی خیابان فردوسی با احیای بدنه‌های تاریخی این میدان، سیمای تاریخی دوره پهلوی اول بازسازی شود. در سال ۱۳۹۱ نیز طرح احیای نقش فرهنگی- گردشگری میدان توپخانه مطرح شد.
خانه شهر
با گذشت نیم سده از ویرانی این ساختمان، در فروردین ۱۳۹۴ در راستای انجام پروژه «طرح ساماندهی میدان امام خمینی» عملیات اجرایی ساخت دوباره ساختمان بلدیه در میدان توپخانه با همان شکل و نما آغاز شد. در طرح ساماندهی میدان توپخانه ساختمانی به سیمای عمارت بلدیه تهران (ساختمان شهرداری تهران) به نام خانه شهر در بخش شمالی میدان ساخته می‌شود. این ساختمان ۱۸هزار مترمربعی قرار است با کاربری فرهنگی در چهار طبقه (دو طبقه زیرزمین ودو طبقه روی زمین) در زمینی به مساحت ۴۵۰۰ مترمربع بر پا گردد.
بلدیه چه تبدیل به پاتوق فرهنگی شود و چه یکی از سازمان‌های شهرداری باز هم نیاز به پارکینگ دارد، نمی‌توان هیچ شهروندی را مجبور کرد که از وسیله نقلیه عمومی استفاده کند و در عین حال فرهنگ استفاده از مترو هم با زور و اجبار نمی‌توان در شهر اجرایی کرد. اگر وسایل حمل و نقل عمومی به اندازه کافی در سطح شهر وجود داشته باشد، قطعا یک شهروند مایل است که از وسیله نقلیه عمومی که هزینه مناسب‌تری دارد استفاده کند و در عین حال شهروندی دیگر ممکن است حاضر باشد هزینه‌های استفاده از وسیله حمل و نقل شخصی را بپردازد و با خودروی خود رفت و آمد کند، در هر صورت باید استفاده از وسیله نقلیه را به عهده خود شهروندان گذاشت. قطعا کارمندان یا شهروندانی که به ساختمان بلدیه رجوع خواهند کرد زمانی که پارکینگی در کار نباشد و یا نتوانند در حاشیه این خیابان پارک کنند، ماشین‌های خود را به خیابان‌های مجاور انتقال خواهند داد که این موضوع خود باعث تنگ‌تر شدن عرض خیابان شده و ترافیک ایجاد می‌کند. شاید بهتر باشد که مسوولان مدیریت شهری با دقت نظر بیشتری به این موضوع رسیدگی کنند.
