رنانی صحبتهای خود را با انتقاد از عنوان این سلسله نشستها اینگونه آغاز کرد: «من در میان دانشآموختگان اقتصاد جزو نهادگرایان محسوب میشوم، یعنی معتقدم اقتصاد را فقط با پول نمیشود مدیریت کرد؛ اما در این مورد خاص یعنی بحران آب با عنوان کلی که برای این سلسله نشستها انتخاب شده یعنی «آب، فرهنگ، جامعه» مشکل دارم.» وی تشریح کرد: «این عنوان نوعی نعل وارونه است چراکه مردم، جامعه و فرهنگ را متهم میکند؛ مردمی که خودشان قربانی سیاستهای غلط بودهاند و اکنون در ایجاد این بحران سهم اندکی دارند را در معرض اتهام قرار دادهایم.» رنانی افزود: «ما از مردم میخواهیم فرهنگ و الگوی مصرف خود را اصلاح کنند درحالی که اگر هم الگوی مصرف در جایی اشتباه است حکمرانان آن را خراب کردهاند.» این اقتصاددان کشور ادامه داد: «مردم ما 3هزار سال بلد بودند با کمآبی کنار بیایند و نوعی تعادل پایدار برقرار کنند. درحال حاضر متوسط بارشها کاهش محسوسی پیدا نکرده یعنی آسمان به ما جفا نکرده، امروز کسانی در فرهنگ آب مدعی ناکارآمدی فرهنگ مردم شدهاند که خودشان مسوول این بحران هستند.» رنانی با تاکید براهمیت بحث فرهنگ، اظهار داشت: «در وضعیت فعلی ما بیماری داریم که خونریزی شدیدی دارد و بهزودی به کما میرود؛ ما نمیتوانیم او را سرزنش کنیم بلکه باید راهی پیدا کنیم.» وی افزود: «اکنون در شرایطی هستیم که جنگ آب نهایتا تا 5سال آینده آغاز میشود و در چنین موقعیتی سخن از اصلاح فرهنگ درست نیست. ایران نباید با آتش آب بازی کند و این یک مساله بسیار جدی برای آینده است. سیاستهای غلط، ما را به اینجا رسانده و این متهم اصلی است که اکنون باید اصلاح شود.» این اقتصاددان توضیح داد: «در سطوحی که ویلیامسون طراحی و مولفهها و سطوح تغییرات اجتماعی را معرفی کرده است ابتدا سطح بنیادی مطرح میشود که سنتها و هنجارها در آن قرار دارند و تحول در این سطح حداقل نیاز به گذران چند نسل دارد.» وی ادامه داد: «اما در سطوح بعدی که حکمرانی و تخصیص منابع است یعنی شیوههای اقدام و نحوه بازی قانونی که از پیش نوشته شده، خیلی سریعتر قابل اصلاح است. ما نمیتوانیم به سطح ابتدایی و زیرین برویم چراکه با این دو سطح تخریب کردهایم و باید اصلاح را با این دو سطح آغاز کنیم.» رنانی هشدار داد که باید بپذیریم بحران آب در کشور ما از بحث هستهیی و جنگ یمن خیلی مهمتر است و گفت: «مسوولان کشور باید بدانند که اگر ضربهخوری هم وجود دارد آن «آب» است. باید متوجه این امر بشویم که در بحران هستیم و به صورت جدی و دو طرفه در مورد آن گفتوگو کنیم. سیاستگذاران باید اشتباهات خود را بپذیرند و مسوولیت آن را به گردن بگیرند و در راستای اصلاح آن کوشش کنند.» این استاد دانشگاه صحبتهای خود را اینگونه پایان داد: «ما اسیر نوعی پوپولیسم افراطی شدهایم؛ همانطور که نفت را خرج کردیم تا مردم را خوشحال کنیم، حالا هم داریم آب را خرج میکنیم تا مردم برای ما دست بزنند.» وی افزود: «نباید با سرنوشت نسلها بازی کنیم. اکنون داستان، داستان پیدا کردن مقصر و محاکمه کردن نیست بلکه داستان «هشدار» است. هر چند که فرهنگ و آموزش سنگ بنای توسعه هستند اما اکنون مساله ما توسعه نیست بلکه مساله ما جلوگیری از بحران است.»
"بحرانآب از بحث هایدیگر مهمتراست"
رنانی: با آتش آب بازی نکنیم
۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۴، ۱۸:۳۱
کد خبر:
82428
خانه اندیشمندان علوم انسانی در عصر بارانی نیمه بهار میزبان محسن رنانی استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان بود تا در سلسله نشستهای «آب، فرهنگ، جامعه» در مورد آب گفتوگو کند.