تنها چند روز پس از آنکه نام ساکن نشسته در راس هرم قدرت در کاخ سفید تغییر کرد، اسراییل در اقدامی تلافی‌جویانه طرح گسترش شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری و قدس شرقی را تصویب کرد. این اقدام اسراییلی‌ها آنهم در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید نشان می‌دهد که تل‌آویو تا چه اندازه منتظر بود تا به اقدام‌های نمادین باراک اوباما پیش از ترک کاخ‌سفید یک «نه» بلند بگوید. اعلام برنامه برای ساخت ٢٥٠٠ واحد مسکونی در کرانه باختری با زبان بی‌زبانی به رخ کشیدن بی‌توجهی اسراییل به قطعنامه اخیر شورای امنیت در دسامبر ٢٠١٦ است که برای نخستین‌بار با رای قاطع تصویب شد و دولت اوباما نیز به آن رای ممتنع داد. در حالی که اسراییل پس از تصویب این قطعنامه در عکس‌العمل‌هایی کاملا عصبی شدیدترین انتقادها را به متحد سنتی خود امریکا وارد کرد اکنون این اقدام جدید وی با انتقادهای بسیار از سوی نهادهای بین‌المللی و کشورهای اروپایی روبه رو شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، هفته گذشته بود که رهبران ٧٠ کشور جهان در بیانیه‌ای هشدار دادند که سیاست‌های گسترش شهرک‌سازی‌های اسراییل می‌تواند روند صلح برای محقق شدن راهکار تشکیل دو کشور مستقل را تحت الشعاع قرار دهد و البته بر عزم فلسطینی‌ها برای آغاز جدی‌تر انتفاضه‌ای دیگر بیفزاید. با این همه بنیامین نتانیاهو به همه این منطق‌ها و به قول باراک اوباما مصلحت‌سنجی‌های متحد و همراهان سنتی خود نه گفت. در چند روز گذشته روند شهرک‌سازی‌های اسراییل بیشتر و بیشتر سرعت گرفته است. روز یکشنبه شورای شهر بیت‌المقدس ساخت ٥٦٦ واحد مسکونی در شرق این منطقه را تایید کرد. این طرح در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما به دلیل مخالفت‌های وی مسکوت مانده بود یا به زبان دیگر به تاخیر افتاده بود. روز سه‌شنبه نیز رژیم اسراییل اعلام کرد که مجوز ساخت ٢٥٠٠ واحد مسکونی در کرانه باختری را صادر کرده است. برخی مقام‌های اسراییلی می‌گویند که اکثر این واحدهای جدید در بلوک‌هایی از کرانه باختری ساخته خواهند شد که در هر توافق صلحی با فلسطینی‌ها در آینده به تل‌آویو تعلق پیدا خواهد کرد و در ازای آن زمین‌های دیگری به فلسطینی‌ها داده خواهد شد. در حالی که اسراییل چنین ادعایی را مطرح می‌کند اما در سال‌های متداوم مذاکرات بی‌نتیجه میان دو طرف هیچگاه هر دو به توافقی درباره تعداد بلوک‌ها و مکان آنها دست پیدا نکرده‌اند. اسراییل عملا با گسترش شهرک‌سازی‌های خود در کرانه باختری و شرق بیت المقدس در حال روبه رو کردن فلسطینی‌ها با واقعیت‌های جدید غیرقابل تغییر در این مناطق است تا دست خود را پای میز مذاکرات بالاتر نگه دارد. برخی تحلیلگران می‌گویند که محل شهرک‌سازی‌های جدید دقیقا در قلب کرانه باختری است.
اسراییل کار را سخت‌تر کرد
موجی از واکنش‌ها به تداوم سیاست شهرک‌سازی رژیم اسراییل به راه افتاده است. روز گذشته، «توبیاس الوود» معاون خاورمیانه وزارت خارجه انگلیس این اقدام تل‌آویو را مغایر با قوانین بین‌المللی خواند. الوود در این باره گفت: دیدگاه دیرینه دولت بریتانیا این است که شهرک‌سازی در اراضی اشغالی فلسطینی‌ها مغایر با قوانین بین‌المللی بوده و مانعی در مسیر تشکیل کشوری مستقل است و آن را محکوم می‌کنیم. لندن همچنان از راهکار دو دولتی حمایت می‌کند.
سخنگوی «آنتونیو گوترش» دبیرکل جدید سازمان ملل نیز در بیانیه‌ای گفت: برای دبیرکل، هیچ نقشه جایگزینی برای راهکار دو دولتی وجود ندارد. در این باره، هرگونه تصمیم یک جانبه که مانعی برای رسیدن به هدف دو دولتی شود، نگرانی شدیدی برای دبیرکل دارد. موضع سازمان ملل حول شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری و قدس شرقی تغییری نداشته و نیاز است تا دو طرف وارد مذاکرات مستقیم شده تا به هدف تاسیس دو دولت اسراییل و فلسطین با دو ملت، دست یابند. در قطعنامه ٢٣٣٤ مصوب شورای امنیت بر محکومیت و توقف فوری شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی تاکید شده است.
سرویس دیپلماتیک اتحادیه اروپا نیز با انتشار بیانیه‌ای به این تصمیم اسراییل واکنش نشان داد و اعلام کرد که اسراییل در جهت تقابل با اعتراض‌های جهانی عمل می‌کند و چنین اقدامی به‌شدت تحقق راهکار دو دولت را با مشکل مواجه خواهد کرد. تصمیم اسراییل مبنی بر ساخت ٢ هزار و ٥٠٠ واحد جدید در کرانه باختری به‌شدت چشم‌انداز صلح اسراییل با فلسطینیان را به خطر می‌اندازد. اینکه اسراییل با وجود نگرانی‌های جهانی و اعتراض‌هایی که در تمامی سطوح افزایش یافته است، چنین سیاستی را در پیش گرفته، باعث تاسف است.
فرانسه ضمن محکوم کردن ساخت صدها واحد مسکونی جدید برای شهرک‌نشینان یهودی در قدس شرقی، تاکید کرد که شهرک‌سازی خطری جدی برای راه‌حل تشکیل دو کشور خواهد بود. وزارت خارجه مصر نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: ادامه روند شهرک‌سازی فرصت تشکیل دو کشور را از بین برده و تلاش‌ها برای ازسرگیری روند صلح و احیای مذاکرات میان دو طرف را ناکام می‌گذارد. وزارت خارجه مصر بر لزوم توقف اتخاذ اقدامات یکجانبه و افزایش تلاش جامعه جهانی برای تشویق فلسطین و اسراییل به ازسرگیری مذاکرات تاکید کرد. اتحادیه عرب نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: شورای امنیت باید به مسوولیت خود درباره مقابله با شهرک‌سازی‌های اسراییل عمل کند. اردن نیز تمامی اقدامات اسراییل را با هدف تداوم شهرک‌سازی نقض علنی قوانین بین‌المللی و نابودی برنامه‌ریزی شده روند صلح در منطقه خواند.
در حالی که جامعه بین‌المللی در حال محکوم کردن این رفتارهای توسعه‌طلبانه بی‌حد و مرز اسراییل است سخنگوی کاخ سفید در نشست‌های خود با خبرنگاران می‌گوید که ترامپ هنوز در حال جمع‌آوری تیم خود است و مساله شهرک‌سازی‌ها را با نتانیاهو در میان خواهد گذاشت. با این همه وی به خبرنگاران اعلام کرد که اسراییل متحد بزرگ امریکا باقی می‌ماند و دولت ترامپ به دنبال تقویت رابطه با اسراییل است تا مطمئن شود که تل‌آویو به جایگاهی که مستحق آن در خاورمیانه است خواهد رسید. مشخص نیست که آیا رژیم اسراییل پیش از اعلام خبر گسترش شهرک‌سازی‌ها با تیم ترامپ هماهنگی‌هایی به عمل آورده بوده است یا خیر؟ برخی تحلیلگران مسائل اسراییل ادعا می‌کنند که با تغییر حاکمیت در امریکا، نتانیاهو از فرصت استفاده می‌کند که فضای رابطه دوجانبه را به روزهای حضور جورج بوش پسر در قدرت بازگرداند.
با وجود اعتراض‌های گسترده بین‌المللی، اویگدور لیبرمن، وزیر جنگ اسراییل در سخنانی در موسسه مطالعات امنیت داخلی رژیم صهیونیستی گفت همه کشورهای جهان از جمله امریکا، روسیه و اتحادیه اروپا باید مناقشه اسراییل و فلسطین را فراموش کنند. اگر دنیا می‌خواهد به حل مناقشه اسراییل و فلسطین کمک کند، باید آن را فراموش کند. دخالت بیش از حد، سازنده نیست.
در تحولی دیگر، در حالی که کاخ سفید با ترکیب جدید آن در برابر اقدام‌های تل‌آویو سکوت اختیار کرده است، فاکس‌نیوز روز گذشته اعلام کرد که وزارت امور خارجه جدید دستور دقیقه نود باراک اوباما برای کمک ٢٢١ میلیون دلاری به فلسطین را مرور خواهد کرد. در این خبر آمده است که دستور فوق صادر شده از سوی اوباما مورد بازبینی قرار خواهد گرفت تا کاخ سفید ببیند که آیا این دستور و مفاد آن با اولویت‌های دولت ترامپ سازگاری دارد یا خیر.
