بانک فدرال از افزایش بیشتر نرخ بهره در ماه ژوئن خبر داد. بازار های خرسی ( رو به رکود ) و بازار های گاوی ( رو به رونق ) هر یک نسبت به افزایش نرخ بهره فدرال رزرو رویکرد های متفاوتی ارائه داده اند ولی با توجه به این که بانک فدرال فعلا قصد افزایش بیشتر نرخ بهره را ندارد ، شرایط به نفع بازار های خرسی خواهد بود.
بالا بردن نرخ بهره بدون شک ارزش دلار ایالات متحده آمریکا در بازارهای جهانی و به تبع آن قیمت نفت را تحت تاثیر قرار می دهد. معاملات نفتی در سراسر جهان بر اساس سیستم پترودلار* آمریکا صورت می گیرد و ارتباط بین دلار ایالات متحده و قیمت نفت به خوبی مستند شده است . مسلماً پیدایش سیستم پترودلار اقدام درخشانی چه از نظر سیاسی و چه از دید اقتصادی بود و با ارزش‌گذاری نفت به دلار امریکا، این کشور رسماً می‌تواند دلار چاپ کرده و نفت بخرد.
* سیستم پترودلار: یک پترودلار، دلار امریکاست که در ازای فروش نفت توسط یک تولیدکننده نفت دریافت شده و سپس به حساب بانک‌های غربی ریخته می‌شود.این سیستم پس از فروپاشی سیستم برتون وودز در اوایل دهه 1970 پدید آمد.
پترودلار سه فایده برای آمریکا داشته است ؛ اول آن که تقاضا برای دلار امریکا را افزایش می‌دهد و به صورت خودکار به بالا رفتن ارزش دلار در جهان منجر می شود. دوما تقاضای جهانی برای اوراق قرضه امریکا را افزایش می‌دهد . سوما به ایالات‌متحده این امکان را می‌دهد تا با پولی که خودش چاپ می‌کند نفت بخرد.
پس در آخر می توانیم نتیجه بگیریم که با افزایش نرخ ارز ایالات متحده، ارزش معاملات نفتی به تبع کاهش پیدا خواهد کرد و بالعکس.
واضح است که اثرات بالا رفتن نرخ بهره بازارهای خارجی را تحت الشعاع قرار می دهد ، اما این افزایش نرخ چگونه تغییرات قیمت نفت و گاز را توجیه می کند؟
نرخ بهره جهانی
دامنه منطقی تعیین نرخ بهره در سراسر جهان در چند سال گذشته تغییر کرده است. از لحاظ تاریخی ، نرخ بهره معمولا برای مقابله با تورم در یک دامنه نوسان نرخ ارز مشخص ، برقراری ثبات نسبی در بازار ارز در جهت سلامت و رفاه اقتصادی کشور است . کشوری که نرخ بهره بانکی خود را افزایش می دهد ، انتظار می رود که توانایی مهار تورم مورد انتظار را داشته باشد. سرمایه گذاران تمایل دارند تا زمانی که نرخ ارز ثابت است ، دارایی های نقدی خود را نگه دارند . پس در تغییرات نرخ ارز با توجه به نرخ تورم ، ممکن است سرمایه گذاران به این رویه پایان دهند . با این حال رواج گلوبالیسم و یا جهانی شدن در عرصه های اقتصادی و سیاسی این دیدگاه را کمی تغییر داده است.
صورتجلسه بانک فدرال در ژانویه 2016 نشان دهنده نگرانی از سقوط قیمت نفت و بلاتلکیفى شرایط اقتصادی چین است. وضعیت اقتصادی چین معیار تعیین نرخ بهره ایالات متحده نیست، اما واقعیت این است که چشم پوشی فدرال رزرو از عوامل خارج از ایالات متحده با توجه به مسئله جهانی شدن امکان پذیر نیست.
از طرفی با توجه به موضوع روابط اقتصادی جهانی در سال های اخیر ، بسیاری از قدرت های اقتصادی در سراسر جهان نرخ بهره را به منظور تحریک رشد اقتصادی به طور قابل توجهی کاهش داده اند . ایالات متحده آمریکا و به دنبال آن چین، ژاپن و اروپا از پیشگامان این سیاست بودند . اگر دیفرانسیل نرخ بهره* تنها عامل تعیین کننده ارزش ارز نیست ولی در نهایت افزایش آن در ایالات متحده منجر به افزایش ارزش دلار در برابر نرخ ارز در بازار های توسعه یافته با بازده پایین می شود.
در جستجوی یک سرمایه گزاری پرسود ، بسیاری از سرمایه گذاران پول های خود را وارد بازارهای آمریکایی میکنند ؛ در کشورهایی که دیفرانسیل نرخ بهره مثبت است، تمایل به جذب سرمایه به منظور کسب سود از نرخ بهره بالاتر وجود دارد.
* تفاوت های بین دو نرخ بهره به عنوان "دیفرانسیل نرخ های بهره" شناخته می شود. وقتی دیفرانسیل های یک نرخ بهره افزایش می یابد،باعث تقویت شدن بازده بالاتر ارز می شود. در حالی که با محدود شدن و کوچک شدن دیفرانسیل ها بازدهی ارز کمتر می شود.
اثرگذاری بر نفت
افزایش نرخ بهره فدرال رزرو ، افزایش ارزش دلار و سقوط قیمت نفت را در پی خواهد داشت . در واقع هیچ یک از عوامل تعیین کننده قیمت نفت به اندازه افزایش و یا کاهش ارزش دلار در قیمت گذاری آن دخیل نیست ؛ پس تنها در صورت ثابت نگه داشتن نرخ بهره بانکی یا کاهش آن قیمت نفت دوباره صعود می کند.
