اقتصادآنلاین - اکرم شعبانی؛ به گزارش نشریه پولتیکو، با انتخاب تیم امنیتی بایدن، گمانههای زیادی در مورد انتخاب رییس قطعی سازمان سیا مطرح میشد، سازمانی که در دوران ریاست جمهوری ترامپ عملا کارآیی پیشین خود را از دست داده بود و به جای تمرکز بر مسائل خارجی، درگیر مباحث سیاست داخلی شده بود. بدون تردید بایدن هر کسی را که برای ریاست این سازمان انتخاب کند، در کنار تهدیدهای فراملی از جمله تغییرات اقلیمی، بیماریهای همه گیر و موضع گیری در برابر روسیه و چین به شکلی فزاینده با سیاستهای تهاجمی خارجی روبرو خواهد شد.
در حالی که گفته میشود تام دانیلون در میان بقیه گزینهها شانس بیشتری دارد، مایک مورل که سالها در سازمان سیا نقش اصلی بر عهده داشته هم همچنان یک رقیب جدی شمرده میشود. هر دو گزینه از تجربههای تحت فشار شدید و آشنایی با بوروکراسی امنیت ملی در بالاترین برخوردارند. با این وجود هر کدام هم پروندههای مخصوص به خود را دارند: مورل به دفاع از استفاده قبلی از شکنجه از سوی سازمان سیا متهم شده که این امر میتواند مخالفت سناتورهای بانفوذ دموکرات را با ریاست وی در این سازمان به دنبال داشته باشد. دانیلون هم از سوی برخی منتقدان از جمله اعضای سابق سازمان به سختگیریهای بی مورد برای انجام کار زیاد و بدون هدف مشخص متهم شده است.
نام دیگری که برای سازمان سیا در این میان مطرح شده جی جانسون وزیر سابق امنیت داخلی دولت اوباماست. جانسون، دادستان سابق فدرال در نخستین دوره ریاست جمهوری باراک اوباما به عنوان مشاور عمومی پنتاگون مشغول به خدمت بود، علیرغم تلاشی که وی در این دوره داشت اما موفق به بستن زندان گوانتانامو نشد. در عین حال مشخص نیست که او چه اندازه شانس برای به دست آوردن جایگاه ریاست سیا دارد، اما زمزمههایی مبنی بر احتمال به کارگیری او در وزارت دفاع و یا دادستانی کل کشور هم شنیده میشود.
این در حالی است که در اوایل هفته جاری بایدن از گزینههای خود برای چندین جایگاه برتر امنیتی از جمله از آوریل هاینس به عنوان یکی از نامزدهای مدیریت اطلاعات ملی نام برده بود. جایگاه ریاست سازمان سیا زمانی بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرد که بدانیم این سازمان برترین سازمان جاسوسی ایالات متحده در میان ۱۷ آژانس جاسوسی این کشور است. گفته میشود هاینس در جامعه امنیت ملی از احترام بسیار زیادی برخوردار است، بر این اساس نظر او در تعیین رییس آتی سازمان سیا بسیار تاثیرگذار خواهد بود، تعدادی از افراد نزدیک به وی، با در نظر گرفتن تمایلات هاینس، شانس مورل را برای ریاست سیا بیش از دیگران ارزیابی کردهاند.
دیدگاه مورل در مورد استفاده از شکنجه در سازمان سیا در روند «بازجوییهای پیشرفته» از سوی بسیاری به عنوان دفاع از اخلاق شکنجه گری تفسیر شده است. بر همین اساس هم سناتور رون وایدن از اوریگون، عضو دموکرات کمیته اطلاعات سنا، در مورد کاندید کردن مورل به ریاست سازمان سیا به جو بایدن هشدار داده است.
گفته میشود که اگر بایدن از مورل در این جایگاه استفاده کند، از «خط قرمز» مترقیان حزب خود عبور کرده و سیاستهای حمایتی آنها تحت تاثیر این انتخاب قرار خواهد گرفت. در میان آنها یک دیدگاه به صورت مکرر مطرح میشود: قرار نیست مدافعان شکنجه به سمتهای ارشد و یا هر سمت دولتی دیگری منصوب شوند.
نیک شایپرو معاون سابق ستادی سازمان سیا که اکنون به عنوان سخنگوی مورل خدمت میکند، در بیانیهای اعلام کرده است که مورل به هیچ وجه در ایجاد برنامه شکنجه در بازجوییهای پیشرفته EIT درگیر نبوده و حتی تا سال ۲۰۰۶ هیچ اطلاعاتی هم در این زمینه نداشته است.
اما در کنار جو منفی ایجاد شده یکی از عواملی که میتواند به نفع مورل به ثبت برسد، شناختی است که اعضای آژانس نسبت به او دارند، او پیشتر در سمت معاون مدیر و سرپرست مدیر سابق و همچنین در بسیاری از موارد به عنوان دستیار اجرایی سازمان و تحلیلگر فعالیت داشته است. از جمله افتخاراتی که نام او در آن به ثبت رسیده در جریان حمله و کشته شدن اسامه بن لادن بوده که منجر به دریافت بالاترین درجه افتخار سیا و دریافت مدال اطلاعات برجسته از سوی وی شد.
در سوی دیگر این ماجرا، دانیلون اما نقشهای مختلفی را در دولتهای کارتر، کلینتون و اوباما بر عهده داشته و سالیان طولانی است که بایدن را میشناسد. دانیلون در زمینههای حقوقی، تجاری و سیاسی نقشهای دولتی برجستهای بر عهده داشته است. برادرش مایک هم یک استراتژیست سیاسی باسابقه و از دستیاران نزدیک بایدن است، اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که بایدن اخیرا اعلام کرد که از مایک دانیلون به عنوان مشاور ارشد خود در کاخ سفید استفاده خواهد کرد.
مشکل اما آنجاست که ترقی خواهان با حضور تام دانیلون هم در سازمان سیا چندان موافق نیستند. برخی آن را مرتبط با سمت وی در موسسه سرمایه گذاری بلک راک ارزیابی کردهاند. به صورت جداگانه، برخی از افرادی که با دانیلون کار کردهاند معتقدند او میتواند یک رییس سختکوش باشد که به طور معمول از کارکنان خود طلب کار بیش از اندازه و غیرضروری در مشاغل چالش برانگیز دارد.
با این وجود حتی منتقدان نسبت به میهن پرستی دانیلون تردید ندارند و به هر حال انتظار میرود که او نقشی اساسی در دولت بایدن خواهد داشت. یکی از مقامات سابق دولت اوباما که با دانیلون همکاری داشته است تاکید میکند که او یک «تهیه کننده دقیق» با استانداردهای دقیق است که میتواند برای کارمندان خود سختگیر باشد. این مقام سابق همچنان تاکید کرده است که دانیلون از تمام مهارتهای فکری لازم هم برای در دست گرفتن یک پست ارشد برخوردار است.
این در حالی است که بسیاری با ارزیابیهای انتقادی از تام دانیلون مخالفت کرده و معقتدند او در هر حال یک سازمان بزرگ را با لایههای مختلف مدیریت کرده است. سامانتا وینوگرا که زمانی مشاور امنیت ملی اوباما بوده و به عنوان مشاور ارشد دانیلون خدمت کرده است درباره انتقادهای مطرح شده میگوید: هیچکس بیش از تام به کارمندان خود اهمیت نمیدهد و به سادگی، هیچ رییسی بهتر از تام را نمیتوان تصور کرد.
دانیلون همچنین یک رای اعتماد از سوی تام نیدس معاون پیشین وزیر خارجه در دست دارد. نیدس که ۳۵ سال است دانیلون را میشناسد درباره او معتقد است: اگرچه چنین کارهایی طاقت فرساست اما در این مشاغل، به افرادی نیاز است که به سختی کار کنند. من معتقدم هیچکس نمیتواند ادعا کند تام بیش از آنچه که خود کار میکند، از کارکنان خود مطالبه انجام کاری خواهد داشت.