به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، ژاپن با فاصله یک دریا به‌نوعی همسایه چین است اما شرایط کرونا در این کشور متفاوت به‌حساب می‌آید. علی نورانی، خبرنگار ان‌اچ‌کی (رادیو و تلویزیون ملی ژاپن) می‌گوید ژاپنی‌ها هنوز به‌صورت دقیق اقدام‌های مقابله با کووید-۱۹ را انجام می‌دهند و حتی بچه‌های ۴ساله هم می‌دانند که از لحظه خارج شدن از خانه باید ماسک داشته باشند و فاصله اجتماعی را رعایت کنند. به‌گفته او ژاپنی‌ها مشغول بزرگ‌ترین تحقیق درباره آنتی‌بادی هستند تا بتوانند نتایج مثمرثمری به‌دست بیاورند. به‌گفته او، برخلاف چین که سیاست چکشی در برخورد با کرونا داشت اقدام‌های دولت ژاپن به‌صورت توصیه‌ای بود اما اکثر مردم آنها را دقیق رعایت کردند و به‌همین‌خاطر آمار ابتلا و تلفات‌شان بسیار پایین‌تر از کشورهای دیگر است.
شرایط ژاپن در دوران کرونا چطور بود و حالا به چه وضعیتی رسیده است؟
وضعیت کرونا از ابتدا به‌نسبت خیلی از کشورهای دنیا خیلی بهتر بوده اما به‌معنای تجربه نکردن بحران جهانی نیست. در بحث اقتصادی ژاپنی‌ها ضرر بالایی دیدند اما نرخ تلفات و تعداد ابتلا در این کشور نسبت به دیگر نقاط جهان خیلی پایین‌تر بود.
از مردم خواسته شد که تا حد ممکن دورکار باشند و رویدادها لغو شدند. زندگی مثل سابق نیست و مشکلات زیادی وجود دارد. از لحاظ آماری اما اوضاع خیلی بهتر از نقاط دیگر جهان است.
ژاپنی‌ها چه اقدامات خاصی انجام دادند؟ مثل چین قرنطینه سختی در جریان بود که آمار پایین باقی ماند؟
کار عجیب و غریبی صورت نگرفت و اقدام‌های معمول مثل نقاط دیگر جهان بود. علت موفقیت ژاپن برای پایین نگه داشتن آمار ابتلا و تلفات به‌نظرم «درست و دقیق» انجام دادن اقدامات لازم بود. یعنی همکاری عمومی باعث موفقیت شد. ماجرا دستوری نبود. وقتی گفته شد که نیاز به زدن ماسک است ژاپنی‌ها همه ماسک می‌زدند. حتی زمانی که سازمان بهداشت جهانی گفته بود که ماسک برای همه لازم نیست مردم رعایت می‌کردند. هنوز هم این روند را حفظ کرده‌اند. حتی بچه‌های 4-3ساله خودشان یاد گرفته‌اند که باید ماسک بزنند و به‌هیچ‌وجه آن‌را در اماکن عمومی برنمی‌دارند. در ژاپن رسم است که بچه‌های ۴ساله تنهایی به مهدکودک می‌روند. در خیابان زیاد می‌بینید که بچه 5-4ساله تنها دارد به مهد می‌رود و ماسکش را زده و بر هم نمی‌دارد.
در ژاپن هم وضعیت اضطراری وجود داشت؟
بله، حدود یک‌ماه‌ونیم وضعیت اضطراری بود اما پس از این مدت با کاهش آمار برخی کارها از سر گرفته شد. پس از مدتی باز مقداری آمار بالا آمد و برخی مشاغل تعطیل شدند. هرچند رسانه‌ها می‌گویند رکورد زده شده اما نسبت به کشورهای دیگر تقریبا آمار یک‌دهم بوده است.
در وضعیت اضطراری مدارس تعطیل بود. در زمان امتحانات پایان ترم بود که نخست‌وزیر تعطیلی مدارس را اعلام کرد و حدود ۳ماه تعطیل بودند. هدف دولت در وضعیت اضطراری کم‌کردن حدود ۷۰درصد رفت‌وآمدهای کاری بود که به این هدف رسیدند. معیارشان هم اپراتورهای موبایل بود که در نقاط مرکزی شهر می‌توانند آمار را ارائه کنند. عدد ابتلا در توکیو با ۱۴میلیون جمعیت به ۱۰ ابتلا در روز رسیده بود.
در همان دوره هم اجباری در کار نبود. یعنی پلیس اعمال قانون نمی‌کرد اما اکثر مردم رعایت می‌کردند. اگر کسب‌وکاری مثلا رعایت نمی‌کرد به آن تذکر می‌دادند. اگر فایده نداشت مسئولان بهداشتی تهدید می‌کردند که نام‌شان به‌عنوان متخلف در سایت اعلام می‌شود که فلان شرکت یا مغازه تعطیل نکرده است. برای ژاپنی‌ها آبرو و اعتبارشان خیلی مهم است و این تهدید باعث می‌شد که آنها هم کارشان را تعطیل کنند.
این نوع جدید ویروس کرونا خصوصیت اصلی‌اش سرایت سریع است. ژاپنی‌ها چه کارهایی کردند که با جمعیت بیشتر از ۱۲۶میلیون نفر آمار ابتلاها و تلفات‌شان پایین‌تر از کشورهای دیگر است؟
تا حد امکان فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت می‌کنند. در جاهایی مثل قطار و مترو که تجمع جمعیت وجود دارد به‌ندرت کسی بدون ماسک دیده می‌شود. ماسک زدن در همه مکان‌های عمومی دیده می‌شود و ضدعفونی کردن دست دیگر تقریبا همیشگی شده است. همچنین ژاپن سیستم پزشکی خوبی دارد و تخت‌های بیمارستانی آن کافی بوده است.
در ایران یک انتظار عمومی و لحظه‌شماری برای واکسن کووید-۱۹ به‌عنوان یک راه نجات وجود دارد. در ژاپن شرایط چطور است؟
به‌نظرم آن عطشی که در ایران وجود دارد اینجا نیست. ژاپنی‌ها کلا مردم عجولی نیستند. مؤسسات پژوهشی و تحقیقاتی ژاپن هم هر وقت درباره واکسن حرف می‌زنند معمولا صحبت‌شان مربوط به سال آینده است. در ایران اما به‌نظر می‌رسد بیشتر مردم برای رسیدن به واکسن، قرص یا دارو عجله دارند. در ژاپن اکثر مردم این مسئله را پذیرفته‌اند که قرار نیست خیلی سریع واکسن به‌دست کشورها برسد. برای ژاپنی‌ها برنامه‌ریزی یکساله و 2ساله مسئله‌ای معمول و طبیعی است. شایعه‌ای هم درباره واکسن شنیده نمی‌شود.
مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی ژاپن هم در تلاش برای رسیدن به واکسن هستند؟
مثل کشورهای دیگر در ژاپن تحقیقات ادامه دارد. آن اوایل داروی آویگان خیلی به‌عنوان داروی کرونا مشهور شد. اما بعدها مشخص شد که آن اثر لازم را ندارد. بعد با داروی دیگری ترکیب کردند که بهتر جواب داد. در حوزه واکسن خیلی حرف درباره دستاورد علمی نزدند. بیشتر تلاش‌شان این بوده که شرکت‌های مطرح علمی را که مشغول تولید واکسن هستند تحت نظر داشته باشند تا برای مردم کشورشان واکسن تهیه کنند. بیشتر مسئله پیش‌خرید و دیپلماسی لازم در این زمینه بوده است. در بحث آنتی‌بادی اما یک آزمایش بزرگ را شروع کرده‌اند که در دنیا بی‌سابقه است. در این پروژه که چند دانشگاه ازجمله دانشگاه یوکوهوما شروع کرده‌اند قرار است آنتی‌بادی تولید شده در خون افراد مبتلا مورد بررسی دقیق قرار بگیرد و این کار در مقیاس بزرگ است. آنها می‌خواهند مثلا در بازه‌هایی 6ماهه و یکساله ببینند میزان آنتی‌بادی در بدن فرد چقدر تغییر کرده و در این مقیاس جای دیگری صورت نگرفته است.
تلاش‌های علمی دیگری هم داشته‌اند؟
در بحث تهویه هوا هم خیلی کار علمی انجام دادند و تحقیقات مفصلی صورت گرفت. بزرگ‌ترین ابرکامپیوتر ژاپن یعنی فوگاکو را به‌کار گرفتند تا نتایج آزمایش‌ها را بررسی کنند. انتشار ذرات ریز مثلا عطسه را شبیه‌سازی کردند تا ببینند مثلا در محیط اتاق به چه شکل است و چطور می‌شود با تهویه هوا اماکن را امن‌تر کرد. اکنون مثلا قطارهای ژاپنی ۹۰درصد سیستم تهویه‌ای دارند که به جای گردش داخلی، هوا را از بیرون به داخل می‌آورند.
شرایط نسبت به قبل چقدر عادی شده است؟
دورکاری مثل گذشته است. من در محل کار خودم یعنی رادیو و تلویزیون ملی ژاپن هفته‌ای یک روز حضور دارم و بقیه کارها از راه دور است. در بخش ما فقط یک نفر در روز اجازه حضور دارد. مثلا من یک روز به اشتباه به محل کارم رفتم و چون شیفت من نبود اجازه ورود ندادند و مجبور به برگشتن شدم. در استودیو هم یک نفر بیشتر حق ندارد حاضر باشد. قبلا با 3 نفر در استودیو خبر خوانده می‌شد اما حالا فقط یک نفر است. فکر می‌کنم حدود دو سوم افراد در مشاغل مختلف دورکار هستند.
مدارس قرار است از امروز در ایران باز شوند. شرایط در ژاپن چطور است؟
در ژاپن دولت‌های محلی وجود دارند و سیستم تقریبا فدرال است. استان‌ها تقریبا خودشان برای این مسائل تصمیم می‌گیرند. در توکیو هم مناطق شهری داریم که هر کدام جداگانه تصمیم می‌گیرند. در سطح شهر و استان این مسائل متغیر است و اینطور نیست که مثلا آموزش و پرورش بگوید از فلان زمان مدارس باز شود. حتی آن زمان هم که نخست‌وزیر تعطیلی مدارس را اعلام کرد به‌عنوان توصیه بود و نه دستور. هرچند اکثرا آن را اجرا کردند. مدارس تقریبا باز هستند اما بعضی کلاس‌ها به‌صورت یک در میان یا زوج و فرد برگزار می‌شود. سیستم آموزشی ژاپن خیلی سنتی است. کتاب‌ها و برنامه درسی هم در ژاپن میان مدرسه‌ها متغیر است. سیستم و پلتفرم یکپارچه‌ای برای آموزش مجازی ندارند و شاید از این نظر از کشورهای دیگر ازجمله ایران عقب‌تر باشند. به‌صورت سنتی با کتاب و جزوه، تماس تلفنی و مثلا فایل ویدئویی این مدت فعالیت کرده‌اند.
چینی‌ها می‌گویند با سختگیری شدید اکنون وضعیت در این کشور عادی شده است. ژاپنی‌ها نمی‌گویند که شاید اگر کشورشان همین کار را می‌کرد تا حالا زندگی‌شان عادی‌تر شده بود ؟ به‌خاطر آمدن ویروس از چین عنادی با مردم این کشور پیدا نکردند؟
از لحاظ سختگیری هم نمی‌شود چین و ژاپن را مقایسه کرد. چین حکومتی کمونیستی دارد و اعمال قدرت شدیدی روی مردم صورت می‌دهد و آنها را تحت نظر دارد. مردم چین نمی‌توانند حتی به دور از چشم کسی آب بخورند. مثلا همه آنها باید وی‌چت داشته باشند. تقریبا دولت می‌تواند لوکیشن و مکالمات همه را کنترل کند. دوربین‌های شهری‌شان بسیار پیشرفته است و تشخیص چهره سریعی صورت می‌گیرد. چینی‌ها می‌دانند که سریع می‌توانند شناسایی شوند و با سیاست چکشی برنامه را پیش بردند که هر کسی که کرونا داشت یا بهبود پیدا کرد و یا جانش را از دست داد. شاید برخی غبطه چنین روشی را بخورند اما زندگی به این شکل شبیه زندان است.
ژاپنی‌ها آدم‌های محافظه‌کار و اهل دیپلماسی هستند. چین به نوعی همسایه ژاپن است و در ژاپن بیشترین توریست‌ها و درصد بالایی از خارجی‌های حاضر در این کشور چینی هستند. ویروس هم از چین توسط یک مسافر وارد ژاپن شد. در سطح عمومی اما تقابلی با چینی‌ها نبود.
