اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ یکی از برنامه‌های دولت، عرضه صندوق‌های قابل معامله (ETF) در بورس است و پذیره‌نویسی نخستین صندوق که شامل باقیمانده سهام دولت در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمه‌های البرز و اتکایی امین بود، اواسط اردیبهشت آغاز و معامله آن، پس از پدیذه‌نویسی تحت نماد دارا یکم آغاز شد.
هفته گذشته حسن علایی، معاون امور واگذاری سهام و بنگاه‌های سازمان خصوصی‌سازی در خصوص صندوق‌های معامله پذیر دولتی اظهار داشت: مطابق قانون بودجه سال جاری ۹۹ و تبصره دو قانون و مصوبه هیات وزیران، پذیرش سه صندوق سرمایه گذاری معامله پذیر در سال جاری به وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی‌سازی ابلاغ شده است.
این در حالی است که بنابر اعلام سازمان خصوصی‌سازی، مبنا بر تشکیل صندوق دوم و عرضه آن در بورس در مردادماه سال جاری بوده است. اما صبح امروز، روابط عمومی سازمان خصوصی سازی آغاز پذیره نویسی دارا دوم در شهریورماه را تکذیب کرد.
سازمان خصوصی‌سازی با انتشار اطلاعیه‌ای، خبر پذیره‌نویسی را تکذیب کرد. در این اطلاعیه آمده است: باتوجه به عدم اقدام وزارت نفت در تاسیس صندوق مذکور، هیات واگذاری در آخرین جلسه خود و با توجه عرضه قبلی سهام شرکت پالایش نفت تبریز، عرضه باقی مانده بلوک سهام متعلق به دولت در سه شرکت پالایش نفت بندرعباس، تهران، و اصفهان را نیز مصوب نمود. لذا بر همین اساس آگهی عرضه عمده و بلوکی سهام این شرکت ها هفته گذشته منتشر شده که پس از هماهنگی با بورس تاریخ دقیق عرضه آن در بازار سرمایه مشخص خواهد شد.
علیرضا صالح، رییس سازمان خصوصی‌سازی پس از انتشار خبر تشکیل نشدن دومین صندوق دولتی، به عدم همکاری وزرات نفت و عرضه سهم پالایشی‌ها به صورت بلوکی اشاره کرد.
حسن علایی، معاون واگذاری سهام و بنگاه های سازمان خصوصی سازی نیز درخصوص اخبار فوق، به عرضه سهام شرکت‌های پالایشی به صورت بلوکی باتوجه به رویکرد وزارت نفت و هیات واگذاری اشاره کرد و سازمان خصوصی‌سازی را مجری سیاست‌های هیات واگذاری دانست.
پس از انتشار اخبار مرتبط با دارا دوم و صحبت‌های رییس سازمان خصوصی‌سازی، دو نماد پالایشی متوقف شدند و پس از بازگشایی این دو نماد، صف‌های فروش سنگینی در نمادهای پالایشی تشکیل شد. این در حالی است که یکی از نمادهای پالایشی در حال ثبت وضعیت مثبتی بود، اما به دلیل منفی شدن دیگر نمادهای پالایشی، این نماد نیز در وضعیت منفی قرار گرفت. لازم به ذکر است که کلیت بازار نیز از معاملات این نمادها تاثیر پذیرفت.
خبر دیگری که درخصوص این موضوع منتشر شد، صحبت‌های فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص علت منتفی شدن عرضه چهار پالایشگاه به صورت ETF بود. دژپسند، دلیل عدم عرضه سهام این پالایشگاه ها به صورت ETF را، آماده نبودن زیرساخت‌های لازم از سوی این پالایشگاه‌ها دانست و به گفته وی، سهام دولت در این پالایشگاه‌ها به صورت بلوکی عرضه خواهد شد که در صورت امکان به صورت شناور خواهد بود.
این در حالی است که پس از خبر عدم همکاری وزارت نفت با سازمان خصوصی‌سازی، شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی در راستای شفاف سازی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی اطلاعیه ای را منتشر کرد. در این اطلاعیه آمده است: طبق آخرین نظر دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی، قرار شد سهام پالایشگاه‌ها به صورت بلوکی فروخته شود و لذا با انتخاب این روش عرضه، دیگر لزومی به تشکیل صندوق ETF نبوده است. در هر حال در صورت تغییر این نظر و تصمیم برای تشکیل صندوق ETF، این شرکت و وزارت نفت آماده بوده و هستند که تمامی اختیارات خود را در این خصوص به وزیر و وزارت محترم امور اقتصادی و دارایی، تفویض کند.
در حال حاضر سازوکار نهایی و مشخصی برای نحوه عرضه سهام شرکت‌های پالایشگاهی ارائه نشده و خبرهای موجود، تناقض‌های زیادی را برای سرمایه‌گذاران به وجود آورده است. باید دید در صورت عرضه بلوکی پالایشگاه‌ها و نبود مشتری در این روش، احتمال عرضه به صورت ETF وجود دارد یا خیر و درنهایت چه نهادی، مدیریت را برعهده خواهد گرفت.
