اقتصادآنلاین - مریم علیزاده؛ روز جاری، پرش سه هزار واحدی نماگر اصلی بازار و به تبع آن صعود پُرقدرت سایر شاخص‌ها، مجددا توجه فعالان اقتصادی را به تالار شیشه ای جلب کرد. این در حالی بود که از آخرین جهش قابل توجه شاخص، بیش از یک ماه می‌گذرد.
تابستان متفاوت بازارهای مالی
تابستان امسال بازارهای مالی به واسطه درج لحظه ای اخبار سیاسی، فضای بسیار متفاوتی را تجربه می کنند. از سویی به رغم تمام سیاست های درست و غلط صورت اتخاذ شده از سوی بانک مرکزی، شاهد دمیده شدن بر آتش التهابات ارز و سکه هستیم. از سوی دیگر همچنین به دلیل اتخاذ تصمیمات خلق الساعه در کابینه دولت، تالار شیشه ای نیز آبستن حوادث پیش بینی نشده و تحلیل ناپذیر شده است.
از این رو حساسیت بورس در روزهای اخیر بسیار فراتر از تصور فعالان این بازار شده تا جایی که کلیت معاملات تالار شیشه‌ای به کوچکترین اخبار تائید نشده‌ای واکنش نشان می‌دهد. از یک جهت این افزایش پویایی بازارها سبب انتقال آنی و تاثیرگذاری فوری بر دادوستدها می‌شود اما از سویی دیگر آینده روشن بورس را مبهم می سازد. چراکه افت و خیزهای شدید و با منابع خبری ضعیف در اغلب مواقع سبب کاهش اعتماد سرمایه گذاران به تزریق نقدینگی می شود.
اما شاید مهمترین نکته ای که این روزها آفت جان بازارهای مالی داخلی شده است، انتشار بی قید و شرط و گاها بدون پشتوانه منبع موثق است. فضای مجازی این روزها بیش از آنکه این روزها ابزاری در جهت تقویت شفافیت اطلاع رسانی قلمداد شود، به حربه ای برای انتشار اخبار ضد و نقیض و بعضا دروغ تبدیل شده است. یک نگاه سطحی به سال های 90 تا 92 نشان می دهد، جو سیاسی حاکم بر آن زمان کمتر از جو کنونی منفی و مخرب نبوده است. اما چرا اکنون واکنش های بازار بسیار عمیق تر و سریعتر اتفاق می افتند؟
به جرات می توان گفت اصلی ترین پاسخ این سوال، گسترش فضای مجازی به خصوص کانال‌های تلگرامی است که به هر بهانه ای سعی در افزایش جذابیت دارند. نزدیک ترین تصدیق برای این مدعا، رفتار امروز معامله گران بورس تهران بود. صبح امروز با انتشار شایعه‌ای در خصوص آزادسازی نرخ ارز صادراتی محصولات پتروشیمی و فلزی-معدنی در یکی از رسانه‌ها، تب هیجان را در تالار شیشه‌ای به اوج رساند. این در حای بود که بعد از مدت کوتاهی و با پیگیری‌های اقتصادآنلاین مشخص شد که این خبر تکذیب شده و تنها در حد شایعه بوده است. همچنین بررسی‌های بیشتر نشان داد که این بحث صرفا در برخی ارگانهای دولتی مطرح شده و در حد طرح موضوع است. لذا هیچ گونه مصوبه ای در این خصوص صادر نشده است. گفتنی است شورای پول اعتبار هیچ وجاهت قانونی برای تصمیم گیری در این خصوص ندارد و این امر قطعا نیاز به مصوبه هیات دولت و ستاد مقابله با تحریم دارد.
اما درج همین شایعه در ابتدای صبح کافی بود تا موجی از تقاضا در گروه این ذینفع بورس را شکل دهد. اما اینکه این خبر پایه و اساس صحیحی داشته و در چه حد موثق است را کمتر کسی پیگیری کرد. سرانجام این خبر غیرموثق هرچه که بود، روز متفاوتی را برای گروه شیمیایی و فلزی-معدنی رقم زد. هرچند که در دقایق پایانی بازار شاهد عرضه یکباره بیش از 100 میلیارد تومانی سهام گروه‌های مذکور توسط اشخاص حقیقی بودیم. اما در مجموع به نظر می‌رسد انتشار این شایعه، بازار سبزرنگی را نیز برای فردا رقم خواهد زد اما با شتاب و شیب کمتری.
خودرویی‌ها به حاشیه رانده شدند
قسمت دیگر خبر آزادسازی نرخ ارز صادراتی محصولات پتروشیمی و فلزی-معدنی، بازار خودوریی‌های بورسی را به صورت غیر مستقیم و اما پُرقدرت نشانه رفت. در ادامه این خبر آمده بود که: باتوجه به مصوبه مهم شورای پول و اعتبار مبنی بر اختصاص ارز حاصل از صادرات نفتی به کالاهای اساسی، انتظار رشد پُرشتاب قیمت ها در گروه‌های پتروشیمی و فلزی می رفت. چراکه ارز حاصل از صادرات غیرنفتی اعم از پتروشیمی و مواد معدنی به بازار دوم تزریق می شوند و قیمت آن نیز تابع مکانیزم عرضه و تقاضا خواهد بود. به این ترتیب در صورت اجرای این مصوبه، قیمت گذاری بر ارز صادراتی که در حال حاضر مطابق با ارز رسمی است، رد می شود و صادرکننده و واردکننده با توافق با یکدیگر، ارز مورد نیاز را مبادله خواهند از این رو با درج این خبر، خودرویی‌ها نیز تاثیر منفی را پذیرفته و اغلب نمادهای این گروه به لیدری «خودرو» و «خساپا» روز سختی را سپری کردند.
از سوی دیگر همچنین نزدیکی به تاریخ 15 مرداد و آغاز دور جدید تحریم‌های یکجانبه امریکا در خصوص عدم فروش طلا و قطعات اتومیبل به ایران، سرمایه گذاران تا حدی به استقبال و یا شاد پیشخور کردن این خبر رفته اند. اما به نظر می رسد افزایش نرخ روزهای آتی خودروهای داخلی تا حدی از جو روانی منفی حاک بر این گروه بکاهد.
شیر هم گرانتر شد
در ادامه روز جذاب بورسی، در میانه‌های بازار گروه لبنی نیز با انتشار خبر افزایش نرخ شیر خام و فرآورده‌های لبنی مورد اقبال گسترده اهالی بازار قرار گرفتند. طبق این خبر قیمت انواع لبنیات و شیر خام رسما افزایش یافت و انجمن صنایع لبنی نرخ‌های جدید این محصولات را که افزایش چشمگیری نیز دارد به کارخانه‌های زیر مجموعه خود اعلام کرد. در این بین قیمت برخی از محصولات صنایع لبنی بیش از ۱۷ و ۳۲ درصد افزایش یافته است. از این رو شرکت کشت و دام گلدشت نمونه اصفهان خبر از دریافت مجوز تغییر بیش از ۱۰ درصد در نرخ فروش محصولات داد. در این اطلاعیه آمده است قیمت شیر خام با افزایش ۱۴ درصدی از ۱۴۰۰ تومان به ۱۶۰۰ تومان افزایش یافت. پس از این خبر، پگاه گلستان نیز خبر از افزایش نرخ حداقل 10 درصدی محصولات خود را داد. در نتیجه امروز شاهد تشکیل صف خرید در تمام نمادهای لبنی بورس تهران بودیم.
اطلاعیه بورس کالا چه تاثیری بر بورس اوراق می‌گذارد؟
در میان انبوه اخبار مثبت و منفی امروز، بورس کالا اما با انتشار اطلاعیه ای، تا حدی از جو هیجانی مثبت حاکم بر گروه پتروشیمی و فلزی کاست. در این اطلاعیه آمده است: باتوجه به مصوبات و ابلاغیه های کارگروه تنظظیم بازار و شرایط حاکم بر محصولات فولادی و پتروشیمی، از فردا سقف مجاز نوسان قیمت پایه محصولات فوق به میزان پنج درصد خواهد بود. انتشار این خبر تا حدی از شتاب تقاضای نمادهای فولادی و پتروشیمی کاست. اما به نظر می رسد در روزهای آتی باید منتظر افزایش نرخ این محصولات در بورس کالا باشیم تا توازن این معاملات در بورس کالا بر هم نخورد. چرا که در غیر این صورت بازهم بازی به نفع دلالان تمام خواهد شد.
نگاهی به آمار معاملات امروز
در مجموع روز جاری شاخص کل با جهش 3077 واحدی (معادل 2.83 درصد)خود را به کانال 111 هزار واحد رساند و نهایتا در ارتفاع 111 هزار و 877 واحد به کار خود پایان داد. شاخص هم وزن اما به دلیل افت قیمتی نسبتا سنگین اغلب نمادهای خودرویی، با شتاب کمتری صعود کرد و با رشد67 واحدی (معادل 0.37 درصد) به رقم 18 هزار و 349 واحد رسید.
در این بین مجموعا دو میلیارد و 296 میلیون ورقه بهادار به ارزش 523 میلیارد تومان در بورس دادوستد شد که از این میزان 340 میلیارد تومان به معاملات خرد سهام و حق تقدم در این بازار اختصاص داشت. حقیقی ها نیز امروز دست به کار شدند و تا دقایق پایانی بازار بیش از 206 میلیارد تومان سهم از حقوقی ها خریداری کردند اما در لحظات آخر کمی از صف نشینی در نمادهای پُرتقاضا دست کشیدند و 100 میلیارد تومان از سهام پرتفوی خود را واگذار کردند. در مجموع امروز خالص خرید حقیقی ها به میزان 107 میلیارد تومان به ثبت رسید که در یک ماهه گذشته بی سابقه بوده است.
ترین‌های بورسی
در بین صنایع با اهمیت بورسی، گروه های شیمیایی، فلزات و فرآورده های نفتی بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. در این همچنین نمادهای «فارس»، «فولاد» و «فملی» هرکدام به ترتیب 389، 354 و 215 واحد شاخص را تقویت کردند. از سوی دیگر اما لیدرهای خودرویی سکاندار بیشترین اثر منفی بر شاخص کل شدند. «خودرو»، «همراه» و «خساپا» مجموعا 98 واحد از رشد بیشتر شاخص کل جلوگیری کردند.
کوتاه از فرابورس
در این بازار اما آیفکس بیش از سایر شاخص ها تاخت و تاز کرد و با افزایش 43 واحدی (معادل 3.46 درصدی) خود را با ارتفاع یک هزار و 275 واحد رساند. در این بازار 316 میلیون ورقه بهادار به ارزش 147 میلیارد تومان دادوستد شد که از این میزان 65 میلیارد تومان به معاملات خرد سهام و حق تقدم در فرابورس اختصاص داشت.
در بین نمادهای با اهمیت فرابورسی همچنین «مارون»، «زاگرس» و «ذوب» مجموعا 25 واحد آیفکس را تقویت کردند. تنها نماد منفی با اهمیت امروز فرابورس «دی» بود که به میزان کمتر از یک واحد آیفکس را تحت تاثیر قرار داد.
