به گزارش اقتصاد آنلاین، حامد سلطانی نژاد گفت : برای مدیریت نوسان های بازارهای مالی باید از بازارهای خاص مدیریت این بازارها استفاده شود و برخی هنگام تلاطم ارزی ذهن شان به سمت بیمه و دخالت دولت با عرضه و تقاضا در بازار فیزیکی ارز می‌رود که روشی سنتی است.
وی افزود : امروزه نقش دولت از یک مداخله گر به ناظر تبدیل شده است و بیشتر سیاستگذاری می‌کند و برای اینکه دولت سیاستگذار باشد نیازمند یک بستر است تا بخش‌های غیردولتی بازیگران این زمین باشند و دولت تنها ناظر باشد و قواعد بازی را تدوین کند.
حامد سلطانی‌نژاد اظهار داشت : البته درگام‌های نخست ممکن است دولت مجبور شود که دراین زمین بازی هم کند و در ادامه بتدریج این نقش را به دیگران واگذار کند.
وی افزود : ابزارهایی که در بورس وجود دارد می‌تواند برای مدیریت و کنترل بازار استفاده شود و مصوبه اخیری که به‌عنوان پیشنهاد دولت در قالب برنامه ششم توسعه در مجلس تصویب شد گام بزرگی در همین جهت است. براساس این مصوبه باید برای نظارت و کنترل بازار به جای روش‌های سنتی از روش‌های نوین استفاده کرد که مهم‌ترین ابزار نوین دراختیار بورس قرار دارد.اینکه برای تنظیم بازار، کالا ذخیره کنیم و با هزینه بالا هنگام نیاز بازار توزیع کنیم دردنیا منسوخ شده است.چراکه به راحتی با استفاده از بازارهای نوین این کار را می‌توان ساده‌تر و ارزان‌تر انجام داد.
مدیر عامل بورس کالا تاکید کرد : نگرانی اصلی در بازارهای کالایی کمبود و افزایش قیمت کالاهاست. نهادی مانند شرکت پشتیبانی امور دام این دغدغه را دارد که از کمبود یا گرانی آن جلوگیری کند تا یک باره قیمت‌ها افزایش نیابد.
مدیرعامل بورس کالا در باره قرارداد آتی که برای آینده خرید و فروش انجام شود به تسنیم گفت : در قرارداد آتی عده‌ای با پرداخت 10 تا 15 درصد از ارزش معامله برای آینده موقعیت خرید می‌گیرند و درمقابل عده‌ای در موقعیت فروش قرار می‌گیرند. دولت نیز با توجه به قدرت اقتصادی که در اختیار دارد براحتی می‌تواند در بازار مشتقه سفته‌بازان را نیز کنترل کند. درکشورهایی مانند برزیل و آرژانتین که بازار مشتقه ارزی دارند بانک مرکزی به‌عنوان بازیگری که به دنبال انتفاع نبوده دراین بازار حضور داشته است.موقعیت‌های خرید یا فروشی که بانک مرکزی این کشورها در بازار مشتقه می‌گیرند نه برای کسب سود که برای مدیریت بازار است و سرجمع عملیات ارزی آنها دراین بازار بدون زیان و سود است..
وی تصریح کرد : در بازار فارکس تنها ارزهای رایج جهان معامله می‌شود و کشوری که قصد مدیریت پول ملی خود در برابر سایر ارزهای جهانی را دارد نمی‌تواند از طریق فارکس موفق باشد. برهمین اساس سایر کشورها نیز برای مدیریت بازار ارز خود از بورس استفاده می‌کنند. علاوه براین تمام ابزارهای فارکس برای معاملات خرد طراحی شده است.همچنین بخش عمدهای از معاملات فارکس صوری است. به جرأت می‌توان گفت که بخش عمدهای از معاملات فارکس واقعیت ندارد و مانند یک بازی رایانه‌ای در همان محیط جابه جا می‌شود و هیچ ارزی تخصیص داده نمی‌شود و مانند بازار مشتقه تعهدی وجود ندارد. ازنظر شرعی نیز اکثر ابزارهای این بازار اشکال دارد و در حکم شرط‌‌بندی است. درمجموع فرمان این بازار نیز در دست بازیگران نیست و تنها بازیگران حرفه‌ای در آن دوام می‌آورند و مبتدی‌ها نابود می‌شوند اما در بازار مشتقه ارزی این گونه نیست..
سلطانی نژاد گفت : در بازار مشتقه ارزی درکنار کنترل واسطه‌ها دنبال این هستیم که ریسک حضور سرمایه‌گذاران خارجی در عرصه‌های اقتصادی را کاهش دهیم. در سال‌های 90 و 91 شماری از سرمایه‌گذاران خارجی پس از چند سال حضور در ایران با وجودی که سود مناسبی از سرمایه‌گذاری خود به دست آورده بودند ولی در زمان تبدیل ریال به دلار یا یورو با زیان سنگینی مواجه شدند.
وی افزود : برخی اعتقاد دارند که بازار مشتقه ارزی زمانی کارآیی دارد که ارزش پول ملی در برابر سایر ارزها هم کاهش و هم افزایش داشته باشد چراکه در کشورما از سالیان دور تاکنون همواره ارزش پول ملی در برابر دلار با افت مواجه شده است و در چنین بازار یک طرفه‌ای نمی‌توان بازار مشتقه ارزی راه‌اندازی کرد. درپاسخ به این ایراد باید گفت بررسی نوسان های نرخ ارز در طول تاریخ ایران نشان می‌دهد که روند کلی افت ریال بوده ولی در مقاطعی این ارزش نوسان داشته است. برای مثال در همین ماه اخیر پس از آنکه دلار به بیش از 4 هزار تومان رسید ولی دوباره به کانال 3800 تومان بازگشت. بنابراین هدف ما این است که همین نوسان ها را مدیریت کنیم. از سوی دیگر انحراف معیار که میزان نوسان نرخ ارز را نشان می‌دهد حتی از روبل روسیه و یوان چین نیز بیشتر بوده است و این نوسان نیاز به مدیریت دارد.
حامد سلطانی‌نژاد گفت : در مورد طلا نیز در مجموع واحد ریال در برابر اونس طلا افت کرده است ولی در بازار مشتقه سکه طلا از ابتدای راه‌اندازی تاکنون بالغ بر 120 هزار میلیارد تومان سکه معامله شده است که همین نوسا ن و بالا و پایین شدن قیمت متقاضیان را به خرید و فروش طلا در بازار مشتقه ترغیب کرده است.
وی افزود : بخش قابل توجهی از فشاری که قرار بود به بازار نقد سکه وارد شود توسط بازار مشتقه مهار شد و روزهای اخیر بین 500 تا هزار میلیارد تومان قرارداد آتی سکه منعقد شده است و از ابتدای سال جاری تاکنون این رقم به بیش از 20 هزار میلیارد تومان می‌رسد که اگر این رقم وارد بازار نقد سکه می‌شد به طور قطع شاهد نوسان قیمتی خیلی بیشتری دربازار سکه بودیم. البته با افزوده شدن سایر بازیگران به این بازار تأثیر آن نیز بیشتر خواهد شد.درکنار آن اخیراً ابزار آپشن یا اختیار معامله را نیز در بازار مشتقه سکه طلا راه‌اندازی کرده‌ایم که این ابزار جدید هم طیف گسترده تری از خدمات را تحت پوشش ریسک قرار می‌دهد.
وی گفت: همچنین گواهی سپرده سکه طلا نیز از اواخر سال گذشته راه‌اندازی شد که این امکان برای کسانی است که قصد خرید سکه نقدی دارند که بدون مراجعه حضوری به بازار و پذیرفتن ریسک اصل بودن و نگهداری آن به صورت آنلاین سکه مورد نظر خود را خریداری می‌کنند درحالی که سکه فیزیکی در خزانه بانک‌های کشور محفوظ مانده است. حتی اگر کسی سکه نقد در منزل یا شرکت خود داشته باشد و قصد فروش آن را داشته باشد خودروی حمل اسکناس در منزل یا شرکت سکه را تحویل گرفته و اوراق قانونی فروش را به نام فروشنده صادر می‌کند که به آن عملیات«تبدیل به اوراق بهادار» گفته می‌شود.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت : استقبال از بازار مشتقه سکه و ابزارهای مختلف آن کم نیست ولی درصورتی که ساعات کاری این بازار اصلاح شود به طور قطع شمار معامله گران آن بیشتر می‌شود. درشرایطی که در بورس کالا ساعت معامله از 9 صبح تا 7 شب است ولی به دلیل اینکه بازار مشتقه روی بستر بورس اوراق بهادار قرار دارد معاملات آن تنها بین ساعت 8:00 تا 15:30 امکان پذیر است که محدودیت زیادی به همراه دارد.برهمین اساس قرار است ساعت کاری این بازار تا 19:00 افزایش یابد.
وی در باره یکسان سازی نرخ ارز و تاثیر ان بر راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی گفت: یکسان‌سازی نرخ ارز برای بازار مشتقه اهمیت دارد ولی شرط اصلی نیست. با توجه به اینکه بازار مشتقه از بازار نقد ارز علامت می‌گیرد زمانی می‌توان شاهد بازار ارز نقدی قوی بود که تمام عرضه در برابر تمام تقاضا قرار گیرد اما هم‌اکنون به دلیل اختصاص بخشی از ارز به‌عنوان ارز مبادله‌ای از قدرت بازار نقد کم شده است. ولی زمانی که ارز تک نرخی شود این مشکل از بین می‌رود.
سلطانی نژاد اظهار داشت : در جلسات شورای عالی بورس با وجودی که راه‌اندازی بازار مشتقه تکلیف قانونی است ولی اعضای شورا به استدلالات بانک مرکزی احترام گذاشتند تا فرصت کافی را برای یکسان‌سازی نرخ ارز داشته باشد. علاوه براین قرار شد برای فراهم کردن بستر، بازار بین بانکی ارز در کشور ایجاد شود که هم‌اکنون آغازشده است.
