بازاری تخصصی
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ پیاده‌رو محله منیریه شلوغ است اما مشتریان زیادی در مغازه‌ها به چشم نمی‌خورد. یکی از فروشندگان که مردی میانسال است گفت: اوایل که کرونا شیوع پیدا کرد شرایط بسیار سخت بود، فقط در اسفندماه که منتظر فروش شب عید بودم حدود ۴۰۰میلیون تومان ضرر کردم. بخش قابل توجهی از لوازم ورزشی تولید داخل هستند اما مشتریان این لوازم معمولا هدف‌دار به دنبال برندهای مورد علاقه خود می‌گردند. این فروشنده در ادامه گفت: منیریه به‌عنوان بورس لوازم ورزشی معمولا محل مراجعه افرادی است که ورزش را به‌صورت تخصصی دنبال می‌کنند و این موضوع توانسته بخشی از این بازار را نجات دهد.
فروشنده دیگری که ظاهری ورزشکار دارد این بخش از صحبت‌های امیری را تایید نکرد و گفت: برای من این‌طور نیست. من هم مشتری‌های خاص و ورزشکاری دارم که به دنبال جنس‌های خاص هستند اما تعداد آنها به حدی نیست که توان نجات دادن دخل مغازه را داشته باشد. او تاکید کرد که «اگر فروش شب عید امسال هم مثل پارسال باشد دیگر باید جمع کنم و ببندم.»
افزایش قیمت داشته اما گران نشده!
روز به غروب نزدیک شده و پیاده‌رو شلوغ‌تر، اما سلیمانی که یکی از فروشندگان این بازار است، می‌گوید از این شلوغی انتظار خرید ندارد: «مردم پول ندارند، وقتی درآمد ندارند و برای هزینه‌های اولیه دست و پا می‌زنند چطور توقع داشته باشم کفش برند یک میلیون تومانی از من بخرند؟»
او که فروشنده فروشگاه برند کفش اسکیچرز است درباره میزان کاهش فروش به ما گفت: مشتری‌های من معمولا ثابت هستند که البته تعداد کمی هم ریزش داشتم، اما بخشی از درآمد فروشگاه که مربوط به مشتری‌های گذری بوده خیلی پایین آمده‌است.
به گفته سلیمانی قیمت این برند وارداتی «با نرخ دلار بالا می‌رود اما پایین نمی‌آید»: همین الان خیلی از همکارهای من جنسی را که 6 ماه پیش سفارش داده‌اند هنوز از گمرک آزاد نکرده‌اند. عملا دیگر ثبت سفارش نداریم. جنس مغازه‌ها معمولا از انبارها تامین می‌شود. او در پاسخ به این سوال که چرا جنس‌های قدیمی، با قیمت جدید فروش می‌رود به گفتن «همه جنس‌ها گران شده قیمت جنس ما هم گران می‌شود» بسنده کرد.
فروش به سبکی متفاوت
حسینی که فروشگاه لوازم ورزشی و باشگاهی دارد هم با تایید صحبت‌های فروشنده قبلی گفت: «اوایل سال شرایط واقعا سخت بود اما از زمانی‌که وضعیت عادی‌تر شد فروش هم افزایش پیدا کرد اما به‌صورتی متفاوت.» به گفته او باشگاه‌ها و مدارس ورزشی «خیلی وقت است که خریدی نداشتند اما فروش وسایلی مثل دمبل و دوچرخه که امکان کار در خانه با آنها وجود دارد افزایش پیدا کرده است. یکی از مواد اولیه این وسایل فولاد است که بخشی از گرانی وسایل ورزشی مربوط به افزایش نرخ این فلز است.» حسینی در پاسخ به این سوال که مردم همچنان به دنبال جنس خارجی هستند یا ذائقه آنها تغییر کرده است، گفت: تفاوتی ایجاد نشده، تولیدکننده‌های داخلی توان تولید وسایل موردنیاز بازار ما را دارند اما ذائقه مردم همچنان به سمت جنس‌های خارجی است. حتی قبل از شیوع کرونا هم افراد بسته به جیبشان خرید می‌کردند الان هم همین‌طور. وسایل ورزشی هم جنسی نیست که مصرفی باشد و مردم از کیفیت آن چشم‌پوشی کنند. قیمت دمبلی که در اسفندماه سال گذشته 100هزار تومان بوده اکنون به 200هزار تومان رسیده که نشان می‌دهد دوبرابر گران‌تر شده که به گفته حسینی «با توجه به برند، بعضی از وسایل کمتر و بعضی هم بیشتر گران شدند». فروشنده دیگری که کفش ورزشی می‌فروخت هم از کاهش محسوس فروش خود نسبت به سال گذشته گفت. او نیز بر این موضوع که بسیاری از جنس‌ها خرید جدید نیستند و از انبار منتقل شده‌اند صحه گذاشت: «اگر بخواهیم ثبت سفارش کنیم هم نمی‌توانیم. تا وقتی قیمت ارز ثابت نشود کاسبی مثل من نمی‌تواند ثبت سفارش کند چون وسایل ورزشی شامل ارز دولتی نمی‌شوند و وضع ارز را هم که همه می‌دانند. » بر اساس گفته‌های حسینی فروش او نسبت به پیش از شیوع کرونا بیش از 20درصد کاهش پیدا کرده و قیمت اجناس نیز با حداقل 30درصد صعود همراه بوده است.
فروش مجازی
اما نکته جالب اینجاست که از پنج فروشگاهی که از آنها سوال پرسیده تنها دو فروشگاه، فروش آنلاین را در دستورکار خود قرار دادند، دو فروشگاهی که میزانی از ریزش فروش خود را از این طریق جبران کردند. فروشگاه‌هایی که از فضای مجازی برای فروش استفاده نکرده بودند، «بی‌فایده بودن» یا «عدم آشنایی با فضای مجازی» را به‌عنوان دلایل اصلی استفاده نکردن از آن نام بردند. به گفته سلیمانی، فروشنده کفش اسکچرز، 20درصد از فروش این فروشگاه از طریق فضای مجازی است: «معمولا برای اجناس برند زیرساخت مجازی از طریق فروشگاه‌های مرکزی فراهم شده اما خب ظاهرا فروشگاه‌های کوچک‌تر زمان بیشتری برای دیده شدن در این فضا نیاز دارند.»
حسینی نیز که وسایل باشگاهی می‌فروشد از فضای مجازی استفاده می‌کند؛ او سهم کمتر از 10درصدی را برای فروش در این فضا اعلام کرد. به گفته او میزان فروش مجازی در زمان پیش از قرنطینه کمتر از 5 درصد بوده که اکنون به نزدیک 10درصد رسیده‌است. بازار لوازم ورزشی نیز مثل بقیه بازارها همچنان در کمای دوره قرنطینه است و تازه در حال پیدا کردن خود در شرایط جدید. حسینی در پاسخ به این سوال که به کسب و کار در فضای مجازی خوش‌بین است یا خیر، گفت: با شرایطی که ایجاد شده فضای مجازی مسیر مناسبی برای افزایش فروش است و هر زمان که شرایط هم به حالت عادی برگردد جزو برنامه‌های فروش خواهد بود.
تغییر ذائقه مشتریان
از سوی دیگر مشتریان لوازم ورزشی نیز از تغییر رویکرد خود در انتخاب جنس می‌گویند به‌طوری‌که از پنج مشتری، چهار نفر ذائقه خرید خود را تغییر داده بودند. آنها پیش از موج گرانی‌ها معمولا جنس خارجی می‌خریدند که به سمت اجناس ایرانی سوق پیدا کرده است. یکی از این خریداران به خبرنگار ما گفت: تفاوت قیمت جنس‌های مصرفی خارجی و ایرانی زیاد نیست اما بعضی از اجناس مثل کفش فوتسال یا چوب بدمینتون اقلامی هستند که روی ورزش تاثیر زیادی می‌گذارند و ترجیح من جنس خوب خارجی است، اما با توجه به قیمت‌ها مجبورم جنس ایرانی بخرم. نکته قابل تامل دیگر رضایت این خریداران از جنس‌های ایرانی است. بر اساس مشاهدات، آشنا نبودن خریداران با جنس‌های ایرانی یکی از دلایل مشترک مشتریان بازار لوازم ورزشی است.
آینده بازار
فروشندگان در بازار ورزشی محله منیریه نسبت به آینده بازار خوش‌بین نیستند. فروشندگان مولفه‌هایی مثل تثبیت نرخ ارز و تسریع در ترخیص کالاهای ورزشی را به‌عنوان شاخص‌های مثبت بازار نام بردند. یکی از این فروشندگان در پاسخ به این سوال که آینده بازار را چگونه می‌بیند، گفت: اگر بتوانم برای هفته آینده برنامه‌ریزی کنم برای آینده هم می‌توانم، اما فعلا چنین امکانی وجود ندارد. پس چه‌جوری آینده بازار را پیش‌بینی کنم؟
