به گزارش اقتصاد آنلاین؛ تجربه تابستان سال گذشته در قطعی گسترده برق سبب شده تا با نزدیک شدن به فصل گرم در سال جاری نگرانی مردم از تکرار این موضوع تشدید شود.
بر همین مبنا بررسی دلایل شکل‌گیری قطعی برق می‌تواند تا حد قابل توجهی زمینه مشخص شدن مساله و به دنبال آن ارائه راهکارهای مناسب را فراهم کند.
فارغ از توجیهات عجیب مطرح شده به عنوان دلیل قطعی برق نظیر تاثیر توافق آب و هوایی پاریس و مساله ترک فعل دولت‌ها، توجه به میزان مصرف فراتر از الگوی مشترکان به اصطلاح بد مصرف، اطلاعات قابل توجهی در اختیار تحلیل‌گران قرار می‌دهد.
پرمصرف‌ها عامل قطعی برق هستند
نگاه به آمار و ارقام صنعت برق در سال ۱۴۰۰، موید این امر است که عبارت «تولید برق کم است»، عبارت چندان دقیقی برای توجیه قطعی برق تابستان سال گذشته نیست و متهم خاموشی‌های گسترده را باید در جای دیگر جستجو کرد.
بر مبنای آمار مستند ارائه شده در تابستان سال ۱۴۰۰، میزان انرژی که صنعت برق نتوانست برای نیاز صنعت و بخش خانگی تامین کند، معادل ۷ میلیارد کیلووات ساعت بوده است. نکته جالب اینجاست که در همان بازه زمانی، میزان مصرف فراتر از الگوی مشترکان خانگی پرمصرف دقیقا معادل ۷ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود.
تفسیر این آمار آن است که اگر در سال گذشته همه مشترکان برق خانگی الگوی مصرف را رعایت می‌کردند، هیچ خاموشی به سایر مشترکان از جمله مشترکان صنعتی و بخش خانگی تحمیل نمی‌شد.
آمار مرتبط با مساله انرژی تنها سرنخی نیست که ما را به متهم قطعی برق تابستان می‌رساند. اگر به توان تولید و مصرف برق کشور در اوج بار سال ۱۴۰۰ نیز نگاهی بیندازیم، متوجه خواهیم شد در پیک مصرف معادل ۱۲ هزار مگاوات از توان تولید برق کشور صرف تامین مصرف فراتر از الگوی مشترکان خانگی پرمصرف شده است.
این آمار در کنار کسری ۱۱ هزار مگاواتی تولید و مصرف برق بیان کننده آن است که اگر مشترک پرمصرفی در کشور وجود نداشت، هیچ ناتوانی در تولید برق کشور به وجود نمی‌آمد.
به معنای دیگر، مصرف فراتر از الگوی مشترکان خانگی برق عامل اساسی شکل‌گیری خاموشی‌های گسترده در سال گذشته بوده است.
برق یارانه‌ای عامل مصرف فراتر از الگوی مشترکان خانگی
توجه به این گزاره در گام ابتدایی ممکن است ذهن را به این سمت ببرد که هر مشترکی در میزان مصرف آزاد است و می‌تواند بدون محدودیت از برق استفاده کند اما در شرایط بازار برق ایران این موضوع صحیح نیست.
زیرا تولید و توزیع برق یارانه‌ای سبب می‌شود تا این حامل انرژی موثر به قیمت واقعی به بازار عرضه نشود و مشترک خانگی نیز تنها بخش اندکی از هزینه تمام شده آن را بپردازد.
لذا مصرف فراتر از الگو به معنای استفاده بیشتر از یارانه انرژی است. در این شرایط، زمانی می‌توان گزاره مصرف در حدود اختیار را تایید کرد که دولت از محل منابع متعلق به همه مردم پرداختی به به مشترکان خانگی نداشته باشد.
تعرفه برق پرمصرف‌ها مشابه تعرفه برق کشورهای منطقه تعیین شود
بر این اساس به نظر می‌رسد، یکی از راهکارهای اساسی به منظور جلوگیری از قطعی برق در تابستان سال جاری، افزایش تعرفه برق به خصوص در پله پرمصرف است. هم اکنون قیمت برق در پله پرمصرف معادل ۱۰۲۷ تومان محاسبه می‌شود، در شرایطی که تعرفه صادراتی برق در حال حاضر معادل ۲۰۰۰ تومان است.
در همین راستا افزایش حداقل ۵۰ درصدی تعرفه به خصوص در پله پرمصرف می‌تواند علاوه بر کاهش مصرف زمینه ایجاد شرایط اختیار واقعی در استفاده از برق را برای همه مشترکان به وجود آورده و زمینه تاثیرپذیری مردم از مصرف پرمصرف‌ها را به صفر کاهش دهد.
