به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، کشور عراق یکی از مهمترین مقصدهای برق و گاز صادراتی ایران به حساب می‌آید. بر همین اساس در سال 98 نزدیک به 40 درصد از کل گاز صادراتی کشور به مقصد عراق هدایت شده که این آمار در سال جاری و به دلیل نیاز طرف عراقی و همچنین کاهش صادرات گاز به ترکیه به رقم 65 درصد نیز رسیده است.
در این ارتباط، یکی از موارد محل بحث در کشور مسئله پرداخت مطالبات مالی مرتبط با صادرات گاز کشور به عراق است. تحریم‌های همه‌جانبه آمریکا مانع از دسترسی ایران به دارایی‌هایش در چندین کشور از جمله عراق شده است. از طرفی ایالات متحده آمریکا با صدور معافیت‌های کوتاه مدت و اقدام به تمدید آن، عراق را برای کاهش وابستگی به واردات انرژی از سوی جمهوری اسلامی ایران تحت فشار قرار داد و دشواری پرداخت مطالبات گازی ایران را بیش از پیش افزایش داد.
*کاهش صادرات گاز ایران به عراق در دستور کار وزارت نفت
روز دوشنبه، 8 دی ماه سال 99، شرکت گاز ایران اعلام کرد، عرضه گاز به عراق در پی پرداخت نشدن بیش از 6 میلیارد دلار بدهی این کشور همسایه به ایران، کاهش داده شده است.
با اعلام خبر کاهش گاز صادراتی ایران به عراق، متولیان انرژی در بغداد، ضمن ابراز نگرانی از کاهش گاز صادراتی ایران به این کشور نسبت به خطر کمبود برق و خاموشی در پایتخت عراق و سایر شهرهای عراق هشدار دادند.
در همین راستا و پس از جدی شدن مسئله گاز بین دو کشور، رضا اردکانیان، وزیر نیرو و رییس طرف ایرانی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و عراق در راس هیئتی از قصد سفر خود به بغداد خبر داد.
*دلایل کاهش صادرات گاز کشور چیست؟
با توجه به بالاگرفتن مسئله صادرات گاز ایران به طرف عراقی به نظر می‌رسید، یکی از مهمترین مباحث این سفر به این مسئله معطوف شود. نکته قابل توجه در موضع کاهش صادرات گاز ایران، بحث دلایل کاهش صادرات است که 2 روایت متفاوت را مطرح می‌کند.
در روایت اول، شرکت گاز ایران، دلیل کاهش صادرات گاز به عراق را مسئله پرداخت نشدن مطالبات عنوان کرده و طرف عراقی نیز به این موضوع را تایید کرد. در همین راستا، احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق در یک نشست خبری بدهی‌های معوق عراق به ایران را دلیل کاهش صادرات گاز عنوان کرد.
این درحالی‌ست که روایت دوم، مسائل فنی را به عنوان دلیل اصلی کاهش صادرات گاز کشور به طرف عراقی را مطرح می‌کند. بر همین اساس، طبق بیانیه دفتر نخست وزیر عراق، رییس طرف ایرانی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی 2 کشور در دیدار با نخست وزیر عراق، قول دولت ایران برای ازسرگیری فوری صادرات گاز که اخیرا به دلیل مشکلات فنی کاهش پیدا کرده بود را ابلاغ کرد.
*توافق بر سر ادامه مسیر معمول صادرات گاز ایران پس از رایزنی مقامات
با وجود مطرح شدن 2 روایت متفاوت از دلایل کاهش گاز صادراتی از ایران به مقصد عراق اما به نظر می‌رسد، رایزنی بین 2 کشور به منظور از سرگیری صادرات گاز مطابق روال معمول به نتایج مثبتی ختم شده است.
بنابر بر اظهارات مقامات عراقی، پس از جلسه فوری میان رضا اردکانیان، وزیر نیروی ایران و مجید مهدی، همتای عراقی وی در بغداد، توافق برای از سرگیری صادرات گاز در سطح معمول از بعدازظهر روز چهارشنبه حاصل شد.
در همین راستا، رضا اردکانیان، وزیر نیرو با اشاره به توافق انجام شده بین ایران و عراق به منظور از سرگیری روند معمول صادرات گاز، تاکید کرد:« با وجود محدویت هایی که در این خصوص وجود دارد؛ خوشبختانه وزارت برق عراق و مقامات این کشور موفق شدند بخش قابل توجهی از مطالبات شرکت توانیر و بخشی از مطالبات شرکت ملی گاز را پرداخت کنند.»
* واگذاری دو پروژه مهم برق عراق به متخصصان ایران
اردکانیان، در تشریح دستاورد گفت وگوهایش با مقامات عراقی در زمینه برق گفت: «در خصوص پروژه‌های بازسازی صنعت برق عراق توافقات خوبی صورت گرفت و 2 پروژه مهم در زمینه کاهش تلفات انرژی در شبکه توزیع برق و همچنین بازسازی تجهیزات آسیب دیده برق عراق نیز نهایی شد.»
مسائل مطرح شده در 2 روز گذشته پیرامون صادرات برق کشور به عراق و سفر هیئت ایرانی به این کشور همسایه علاوه بر حل مسئله گاز، منجر به توافقات گسترده در سایر حوزه ها شده و زمینه فعال‌سازی کمیسیون عالی مشترک همکاری اقتصادی و تجاری بین ایران و عراق پس از 6 سال را مهیا کرد.
