به گزارش اقتصادآنلاین، درحالی که اعضای اوپک و اوپک پلاس به دلیل گسترش شیوع کرونا در جهان تا یک الی دو ماه قبل در حال تنظیم سناریوی تمدید تعهد کاهش تولید نفت بودند، اخباری که مبنی بر کشف واکسن کرونا در هفته های گذشته منتشر شد، جرقه امیدواری را در دل اعضا برای احتمال افزایش تقاضای جهانی نفت روشن کرد و باعث شد بسیاری از کشورها زمزمه های مخالفت با تمدید تعهد کاهش تولید را سر بدهند.
قرار است وزرای سازمان کشورهای صادرکننده نفت به همراه ۱۰ کشور متحدشان از جمله روسیه امروز و فردا در یک جلسه مجازی گرد هم میآیند تا در مورد ادامه سطح تولید فعلی برای چند ماه دیگر یا افزایش ۹/ ۱ میلیون بشکهای آن از ابتدای ژانویه تصمیم بگیرند.
درحال حاضر سه دسته تولیدکننده در توافق کاهش تولید حاضر هستند. دسته اول، گروهی که تقاضای ادامه کاهش تولید در سطح کنونی را دارند، دسته دوم، کشورهایی که معتقدند در چشمانداز مثبت تقاضا نیازی به این حجم از کاهش تولید نیست و ادامه این روند منجر به قدرت گرفتن مجدد تولید نفت شیل امریکا بهعنوان یک نفت گران و شکلگیری مازاد عرضه میشود. دسته سوم نیز کشورهایی هستند که معتقدند باید از بازار حمایت شود اما بهدلیل شرایط خاص خود نمیتوانند در توافق کاهش تولید حضور داشته باشند.
وضعیت و عملکرد کشورهای عضو
در هر حال رشد قیمت نفت که در هفته گذشته به ۳۰ درصد هم از ابتدای ماه نوامبر رسید، تصمیم ادامه کاهش تولید را تا حدودی زیر سوال برده است و برخی از تولیدکنندهها شاید نیاز چندانی به تعویق افزایش تولید نبینند. برای مثال علی علاوی، معاون نخستوزیر عراق با انتقاد از رویه اوپک معتقد است یک نسخه برای همه جوابگو نیست و باید مشکلات اقتصادی و سیاسی بسیار کشورش در تصمیمگیریها لحاظ شود.
از سوی دیگر شایعاتی در مورد بررسی خروج از اوپک توسط مسوولان اماراتی به گوش رسیده و نیجریه سعی کرده برخی ترکیبات نفتیاش را از سهمیه تولید این گروه خارج کند. در این میان ایران و ونزوئلا به دلیل تحریم و لیبی به علت جنگ داخلی از کاهش سهمیه تولید معاف هستند اما لیبی تولید روزانهاش را اکنون به سطح پیش از جنگ یعنی نزدیک به ۳/ ۱ میلیون بشکه در روز رسانده و دو کشور دیگر نیز با چشمانداز رشد تولید با تغییر سیاست در آمریکا روبهرو هستند، هرچند این تغییرات احتمالا زمانبر باشد.
درواقع لیبی بهعنوان یک عضو معاف از کاهش تولید، یکی از کشورهایی است که قاطعانه گفته است «تا زمانی که به نقطهای نرسد که بتواند بهطور مستمر 1.75 میلیون بشکه نفت تولید کند، برای کاهش عرضه نفت به بازار همکاری نخواهد کرد.»
از دیگر موارد مطرح میتوان به نیجریه اشاره کرد که تقریباً مانند روسیه از میعانات گازی (یک نوع نفت خام سبکتر که غالباً با سایر گریدهای نفت مخلوط میشود) در صادرات خود بهره میبرد اما در محاسبات به آن هیچ اشارهای نمیشود. این کشور حدود 200 هزار بشکه تا 400 هزار بشکه در روز میعانات گازی تولید میکند که در هیچ بخش از محاسبات نمیآید. همچنین روسیه بین 700 هزار تا 800 هزار بشکه در روز تولید میعانات گازی دارد و این نیز در سهمیه روسیه بهعنوان یک متحد غیرعضو در اوپک دیده نشده است.
امارات متحده عربی کشور دیگری است که ممکن است اوپک را دچار سردرد کند. مقامات این کشور از پایبندی به توافق میگویند اما در مقابل اظهاراتی دارند که نشان میدهد ممکن است از عضویت و سهمیه فعلی خود در اوپک ناراضی باشند.
تعهد کاهش تولید تمدید خواهد شد
در این راستا، مرتضی بهروزی فر_ یک کارشناس بازار نفت_ در گفت و گو با اقتصاد آنلاین، با تاکید بر اینکه کشورهای عضو اوپک مخصوصا عربستان و روسیه به دلیل کاهش قیمت جهانی نفت با مشکلات مالی رو به رو هستند، اظهار کرد: به نظر من حداقل این دو کشور که تاثیر زیادی هم روی تصمیمات اوپک دارند، به دنبال افزایش قیمت یا حداقل حفظ قیمت های موجود هستند.
وی ادامه داد: اوپک در جلسه قبل برای سه ماه به کاهش تولید 9.7 میلیون بشکه متعهد شد اما این میزان بعد از مدتی به 7.7 میلیون بشکه رسید و طبق توافق باید از ابتدای ژانویه به 5.7 میلیون بشکه برسد. برسد به نظر من اعضای اوپک در جلسه پیش رو 7.7 میلیون بشکه کاهش تولید را برای سال دیگر تمدید میکنند تا سطح قیمت را حفظ کنند تا از وضعیت واکسن مطمئن شوند.
این کارشناس بازار نفت در ادامه درمورد وضعیت ایران توضیح داد: همه انتظار دارند با انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا، فشار تحریم روی ایران کم شود و ایران بتواند صادرات نفت خود را افزایش بدهد.هرچند در این جلسه ایران فعلا مطرح نیست اما همه منتظر بازگشت ایران به بازار جهانی نفت هستند و همه شواهد حاکی از این است که روند تغییر می کند.