به گزارش اقتصادآنلاین، در هفدهم آبان ماه سال جاری، سوال نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی از وزیر نفت در کمیسیون انرژی مطرح شد که پس استماع اظهارات طرفین و نظر به عدم اقناع نماینده سؤال کننده از پاسخ‌های ارائه شده وزیر نفت، کمیسیون حوزه سؤال را ملی تشخیص داده و مستند به بند (3) ماده (207) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، گزارش سؤال جهت اعلام وصول در صحن علنی به هیات رئیسه مجلس ارائه شد.
در نتیجه امروز نوبت به طرح سوال علی اکبر کریمی نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی رسید تا از وزیر نفت بخواهد پاسخ هایی در خصوص " علت کوتاهی وزارت نفت در مورد برنامه‌ریزی لازم جهت تولید سوخت کم سولفور برای شناورها " ارائه دهد.
در ابتدا نماینده سوال کننده بیان داشت: براساس قوانین بین المللی و کنوانسیون حفظ محیط زیست باید میزان گوگرد در سوخت کشتی ها به نیم درصد کاهش پیدا کند و بسیاری از کشورها تاکنون این موضوع را به اجرا درآورده اند.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران حدود 17 سال پیش قوانین مرتبط با حفظ محیط زیست در حمل و نقل دریایی را پذیرفته، گفت: نفت کوره به عنوان یکی از سوخت های ارزان نسبت به گازوئیل مزیت نسبی برای حمل و نقل دریایی است و با توجه به قوانین جدید این هزینه ها طی سال های آینده به شدت افزایش پیدا می کند و صرفه اقتصادی حمل و نقل دریایی به مخاطره می افتد و در حالی که 70درصد هزینه های حمل و نقل، ترابری، باربری و سایر خدمات دریایی مربوط به هزینه سوخت می شود افزایش قیمت سوخت این صنعت را در کشور به مخاطره می اندازد.
کریمی در ادامه افزود: باید توجه کرد طی سال های آینده درخواست برای نفت کوره با گوگرد بالا کاهش پیدا می کند و در حال حاضر 9 پالایشگاه در کشور مشغول تولید نفت کوره هستند و 52 میلیون لیتر صادرات در این حوزه داریم و میلیونها دلار در سال، کشتی ها نفت کوره خریداری می کنند تعبیر استاندارد سوخت زیان های اقتصادی فراوانی به دنبال خواهد داشت و سوال من این است که وزارت نفت در حالی که 15 سال از 17 سالی که از عضویت ایران در این کنوانسیون در دوره آقای زنگنه بوده است چه برنامه ریزی برای حل این مشکلات کرده است.
نماینده اراک در پایان ضمن انتقاد به عملکرد وزارت نفت در خصوص بی توجهی به صنایع تبدیلی و پالایشگاهی گفت: برخی ها بر این باونرد که وزیر نفت مخالف پالایشگاه سازی بوده و بر خام فروشی نفت تاکید می کند. اگر چنین نیست، جناب وزیر می تواند نام یکی از پالایشگاه هایی را که در دوران وزارتش آغاز و به بهره برداری رسیده اعلام کند؟ این در حالی است که اگر پیش بینی های صورت گرفته برای احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس و پالایشگاه اراک در دولت های گذشته نبود، امروز با خطر تحریم بنزین روبرو بودیم.
در ادامه زنگنه به ارائه توضیحات خود پرداخت و گفت: در اردیبهشت ماه نیز این سوال توسط نماینده اهواز پرسیده شد که البته بنابر قانون هرچند بار که سوال پرسیده شود، پاسخ می دهم. وی در خصوص افت ارزش نفت کوره گفت: هم اکنون قیمت نفت کوره به شدت تنزل یافته و کمتر از نصف شده است و به این معنا که نفت کوره با سولفور کمتر نزدیک گازوئیل شده اما در کشور ما در شرایطی که پالایشگاه ها در شرایط عادی فعالیت کنند، مقدار نفت کوره تولیدی در روز 40 هزار تن است که 13 هزار تن مربوط به پالایشگاه آبادان است که اساساً به عنوان نفت کوره در دنیا توسط مشتریان ما مصرف نمی شود و دوباره تصفیه مجدد می شود.
وی بیان کرد: حدود 20 هزار تن نفت کوره با سولفات بالا داریم، بنابراین راه حل مشکل برای تامین نفت کوره با سولفات کم، بهینه سازی پالایشگاه ها است که به موجب آن گوگرد در نفت کوره کم شود، این اقدام به 10 میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد، اما در این شرایط پالایشگاه آبادان در دست اجراست، پالایشگاه اصفهان رها شده و بقیه پالایشگاه ها طرح دارند اما دسترسی به این منابع ساده نیست.
وزیر نفت تاکید کرد: من بارها گفتم که قیمت سوخت یا نفت کوره کم سولفور به شدت بالا می‌رود و این واقعیت بازار است. قیمت کشتیرانی در دنیا هم بالا رفته ما راه حل هایی داریم که من آنها را خدمت وزیر راه نوشتم. یکی استناد به بند دوم مقرره 18 پیوست ششم کنوانسیون مارپل است که به کشتی‌ها تکلیف می‌کند باید سوخت با گوگرد زیر نیم درصد استفاده کند. اما اگر کشتی بگوید امکان تامین سوخت کم سولفور را ندارد می‌تواند از سوخت با سولفور بالا استفاده کند. جمهوری اسلامی هم می‌تواند به دلیل شرایط اضطراری به این قانون استناد کند این حق قانونی و حقوقی ما است.
وزیر، یکی از راه حل ها را تجهیز کشتی‌ها به اسکرابر دانست و گفت: این سیستمی است که بین ۲ تا ۷ میلیون دلار هزینه دارد. حتی از بهینه سازی پالایشگاهها نیز به لحاظ اقتصادی بهتر است ولی هیچ کشتی ایرانی این کار را نکردند. کشتی‌ها در سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ فرصت داشتند اسکرابر نصب کنند. چرا این کار را نکردند. اخیرا هم ضمنی می‌گویند سوخت ارزان و یارانه‌ای به ما بدهید.
زنگنه افزود: روش بعدی اختلاط است. ما در این باره جلسات متعدد داشتیم و با همکاری شرکت نفت کش به ترکیب سوختی رسیدیم که در موتورهای فعلی جواب می دهد. موتوری که نفت کوره مصرف می‌کند نمی‌تواند نفت گاز مصرف کند لذا یک سوخت ترکیبی تولید شد که ۴۰ تا ۵۰ هزار تن در ماه قابل تامین است. حتی سوخت از بیرون ایران هم قابل تامین است. روش‌های دیگری هم هست مثل این که با روش‌های شیمیایی مازوت را مخلوط می‌کنند که جدا شود بخش خصوصی در این زمینه فعال شده که مازوت با سولفور بالا را از ما بگیرد و مازوتی بدهد که سولفورش کم است.
وی با بیان این که مشکل تامین سوخت با سولفور کم اختلالی در کشتیرانی ایجاد نمی‌کند، یادآور شد: مهمترین بخش کشتیرانی نفتکش است که اختلالی در آن ایجاد نمی‌شود. زیرا اگر این چنین باشد صادرات ما هم دچار مشکل خواهد شد. البته مسائل دیگری هم است که به تحریم‌ها بر می‌گردد و ذکر آن به مصلحت نیست.
زنگنه، افزایش قیمت حمل و نقل را به دلیل افزایش قیمت‌های بین‌المللی عنوان و تصریح کرد: وقتی نرخ‌های آن طرف آزاد است فکر نمی‌کنم نمایندگان دنبال این باشند که از منابع محدود بودجه یارانه‌ای برای سوخت نفتکش بگذاریم. من اجازه ندارم به کسی که تولید می‌کنم بگویم تولید را از قیمت جهانی کمتر بفروش. مگر این که شما در بودجه چنین چیزی تصویب کنید و دو سه هزار میلیارد تومان یارانه برای آن قرار دهید.
وزیر نفت یادآور شد که ما فعلا می‌توانیم نیاز کشتی‌های اقیانوس پیما را با سوخت سولفور زیر نیم درصد تامین کنیم.
در جریان بررسی سوال از وزیر نفت، نماینده اراک قانع نشد، بنابراین توضیحات وزیر به رأی گذاشته شد و نمایندگان با 106 رأی موافق، 52 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 192 نماینده حاضر در صحن پاسخ های وزیر را قانع کننده دانستند. همچنین امیرآبادی فراهانی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در رابطه با سوال بعدی از وزیر نفت گفت: آقایان نجفی و فتحی از طرح سوال خود از وزیر نفت انصراف دادند.
اما برخی نکات در این پاسخ ها همچنان بعنوان سوال در اذهان باقی ماند که چرا از همان سال های گذشته اقدام به بکارگیری بخش های پایین دست برای سولفورزدایی به همکاری دعوت نشد و اینکه چرا هیچ آمار دقیقی از تولید نفت کوره کم سولفور در کشور وجود ندارد؟
از سویی دیگر باید گفت به نظر نمی رسد راهکارهایی همچون اختلاط بتواند پاسخگو باشد چراکه در حال حاضر نیز همین روش در حوزه بنزین سبب بروز مشکلاتی شده که البته شرکت ملی پالایش و پخش آن را گردن نمی گیرد.
همچنین نبود تدابیر لازم جهت به روزرسانی پالایشگاه ها از 17 سال پیش تاکنون که البته بیش از نیمی از این زمان در مدت وزارت بیژن زنگنه سپری شده، نیز یکی دیگر نقاط مبهم پاسخ های امروز وزیر بود که البته طبق معمول نمایندگان با پاسخ های تکراری قانع شدند.
