به گزارش اقتصادآنلاین، پس از عرضه نفت خام در بورس انرژی، چهارشنبه گذشته ۱۰ هزار تن بنزین پالایشگاه ستاره خلیج فارس در بورس انرژی عرضه شد که در ساعت معمول معاملات خریداری نداشت. البته این موضوع چندان هم جای شگفتی ندارد چراکه از میان ۱۴ بار عرضه نفت خام در این بازار، تنها یک مرحله با موفقیت کامل و فروش یک میلیون بشکه ای انجام شد.
اما اتفاقات اولین روز عرضه بنزین در بورس انرژی بدین شکل بود که در ابتدا ۱۰ هزار تن بنزین اکتان۹۱ در رینگ بین‌الملل بورس انرژی با قیمت هر تن ۵۸۱ دلار (۴۳ سنت در هر لیتر) عرضه شد که تنها یک خریدار هزار تنی با نرخ ۴۷۰ دلار (۳۴ سنت در هر لیتر) در سمت تقاضای تابلو نشست. در نهایت اینکه تا پایان زمان معمول معاملات بورس انرژی (ساعت ۱۷ عصر) که گزارش اقتصادآنلاین در این باره منتشر شد، هیچ معامله ای برای بنزین در رینگ بین الملل بورس انرژی رقم نخورد که البته حکایت از قیمت بالای عرضه داشت. چراکه باتوجه به محدودیت های فراوان این بازار از قبیل اینکه فقط باید به مقصد موردنظر (افغانستان) باشد و اینکه فراهم نبودن زیرساخت های اعتباری در بورس انرژی، خریداران در شرایط تحریمی ریسک بالایی را متقبل می شوند. در نتیجه انتظار دارند تفاوت قیمت خرید در بورس و عرضه مقاصد صادراتی، منطقی باشد. قابل ذکر است در حال حاضر هر لیتر بنزین در افغانستان ۶۰ سنت قیمت می خورد. حال به این قیمت باید هزینه‌های گمرکی و هزینه حمل و نقل و ریسک های انتقال نیز افزوده شود.
پیگیری های اقتصادآنلاین از منابع آگاه حاکی از آن است که در نهایت ۳ هزار لیتر بنزین در حوالی ساعت ۱۹ روز چهارشنبه در بورس انرژی دادوستد شد.
از این رو یکی از مهم ترین دلایل عدم موفقیت کامل فروش بنزین در بورس انرژی بالا بودن قیمت پیشنهادی است که نتوانست تجار را راضی به خرید کند. البته گفتنی است این اولین باری نیست که بنزین تولید کشور صادر می شود و اکنون تنها نحوه و مدل فروش آن تغییر کرده است.
نکته دیگری که کارشناسان بورس انرژی به آن اشاره می کنند، پیچیده نشان دادن مکانیزم قیمت در تابلوی این بورس است. به عقیده کارشناسان به جای اینکه مکانیزم عرضه و قیمت گذاری در بورس انرژی سهل و ساده باشد تا بازرگانان و تجار راحت تر آن را درک کنند، چندین عدد و رقم در محدوده قیمت گذاری اعلام می شود که این بر سردرگمی خریدارن می افزاید. برای مثال در عرضه اخیر، به این صورت بود که برای قیمت پایه، رقم 581 دلار برای هر تن در نظر گرفته شده اما حداقل قیمت پایه نیز 5.81 دلار برای هر تن درج شده و همچنین حداکثر قیمت پایه نیز 1156 دلار بود که در واقع یک بازه قیمتی بسیار گسترده و غیرمنطقی را در معرض دید سرمایه‌گذاران و رصد‌کنندگان این سایت، قرار می‌داد.
حال به نظر می رسد زمان آن فرارسیده که بورس انرژی با الگو گرفتن از تجربه عرضه نفت خام، چالش های موجود در ساختار خود را تغییر دهد. البته که به اذعان کارشناسان اکنون زمان مناسبی برای عرضه نفت خام و بنزین در بورس انرژی نبوده و می بایست این آزمون و خطاها در سال های گذشته و زمان هایی که سایه تحریم بر سر ما سنگینی نمی کرد و یا کم رنگ تر بود، انجام می شد.
