اقتصادآنلاین - لیلا میبان؛ سد لاسک در استان گیلان به رغم مخالفت های گسترده روز پنجشنبه با حضور وزیر نیرو کلنگ زنی شد. احداث این سد از سال 89 به دلیل گزارش ارزیابی اثرات محیط زیستی آن که تخریب بیش از 170 هکتار از پهنه های جنگلی هیرکانی در استان گیلان را به همراه داشت، با مخالفت اداره کل محیط زیست استان گیلان روبرو شد. در نتیجه شرکت آب منطقه ای گیلان اقدام به تهیه گزارش ارزیابی دیگری نمود که در این گزارش در کمال تعجب، تخریب اراضی جنگلی از 170 هکتار به 198 هکتار رسید. این گزارش نیز از سوی سازمان محیط زیست رد شد، زیرا آب منطقه ای نه تنها مکان جدیدی برای احداث سد معرفی نکرد، بلکه در تخفیف تخریب جنگل های هیرکانی و شش روستایی که به زیر آب می رفت نیز برنامه ای نداشت. اما سرانجام با اخذ تعهدنامه رسمی از سوی مجری طرح مجوز ساخت دریافت شد.
سوالات متعددی اکنون مطرح است که دانستن پاسخ آنها بسیاری از ابهامات و ادعاهای کذب را برطرف خواهد کرد. اقتصادآنلاین در پیگیری خود سوالاتی را از شرکت آب منطقه ای گیلان مطرح نموده که در انتظار جواب است. همچنین روابط عمومی محیط زیست استان گیلان نیز با اشاره به تعدد سوالات از سوی خبرنگاران و موجود بودن پاسخ پرسش ها در فضای مجازی و پایگاه های خبری، پاسخگویی به پرسش های خبرنگار اقتصادآنلاین را تا این لحظه ضروری نتدانسته است. مفاد این تعهدنامه از چه قرار است که درنهایت نظر مخالف مسئولین محیط زیست را جلب کرده است؟
یکی از چالش های اساسی احداث سدها، پایین دست می باشد که بیشترین آسیب تغییر اکوسیستم را به خود می بیند. در پایین این سد یکی از غنی ترین زیستگاه های کشور، تالاب بین المللی انزلی قرار دارد که نقش مهمی در تثبیت چرخه زیستی منطقه دارد. شرکت آب منطقه ای گیلان، دربرابر مخالفت محیط زیستی ها، کاهش حجم مخزن را راه چاره دانسته است، اما این کار در تخفیف اثرات مخرب احداث سد بر پایین دست که تالابی بین المللی را شامل می شود چقدر اثرگذار است؟
از سوی دیگر این سد قرار است با حجم مخزن 45میلیون مترمکعب، 4.5 مکیلیون مترمکعب آب شرب و آب کشاورزی 6800 هکتار از اراضی استان گیلان را تامین کند، هدفی که با مسدود کردن رودخانه موجود در مسیر تالاب به قیمت نابودی تالاب بین المللی انزلی رقم خواهد خورد. مدیرکل محیط زیست استان گیلان معتقد است همه سدها در تالاب اثرگذار نیستند و اولویت این سد تامین آب شرب است، اگر این مساله در اولویت است مشکل تامین آب شرب روستاهای زیرمجموعه لاسک چه خواهد شد؟ کدام تجربه عینی، بی تاثیری سدها بر تشدید روند تخریب تالاب های کشور را نشان داده است؟ تجربه سدهای خوزستان و تالاب هورالعظیم؟ تجربه سدهای اصفهان و ورود آب به تالاب گاوخونی؟ و یا تجربه سدهای افغانستان که مانع ورود آب به تالاب هیرمند شده است؟
مجریان طرح بمنظور حفاظت از محیط زیست منطقه، کاهش حجم مخزن را در دستور کار قرار داده اند، آیا این اقدام جلوی نابودی جنگل های هیرکانی را خواهد گرفت؟ به گفته فعالین محیط زیست در استان گیلان، در جریان احداث این سد هنوز هم تخریب جنگل های هیرکانی پابرجاست و بیش از 90 هکتار از اراضی جنگلی به زیر آب خواهد رفت. چه زمانی ارزش اقتصادی منابع زیستی در طرح های توسعه جای خود را باز خواهد کرد و توجه به تغییر چرخه طبیعی و خساراتی که دستکاری انسان بر محیط وارد می کند مورد توجه مسئولین قرار خواهد گرفت؟
از طرفی محل احداث سد یک جامعه یکصد هکتاری از شمشادهای خزری را در خود جای داده است، شمشادها که گونه ی بومی و در خطر انقراض می باشد و بیش از 80 درصد زیستگاه خود در نواحی شمالی را از دست داده اند با احداث این سد چه میزان آسیب خواهند دید؟ راهکار سدسازان برای حفظ این گونه با ارزش گیاهی چیست؟ آیا سدسازان به حذف یک گونه گیاهی و تاثیر آن برچرخه زیستی و چرخه اقتصادی توجه کرده اند؟
استاندار گیلان نیز در سخنانی مدعی شده است که 75 درصد سهم مخزن به تامین حق آبه تالاب انزلی اختصاص پیدا کرده است، در این صورت هزینه درنظر گرفته شده برای احداث سدی که قرار است آب ورودی به تالابی را تنظیم کند که خود به طور طبیعی در معرض ورود آب است، چه میزان توجیه اقتصادی دارد؟
