اقتصادآنلاین-منصوره محمدی؛ این روزها بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر به یکی از موضوعات داغ در جهان تبدیل شده است. با توجه به اثرات مخرب سوخت های فسیلی بر محیط زیست و سلامت انسان، همچنین تغییرات گسترده اقلیمی که باعث تغییر در وضعیت بارندگی شده و مساله استحصال آب در پشت سدها را با اما و اگرهای گسترده ای روبرو کرده است، مدت های مدیدی است که دنیا در حال حرکت به سمت جایگزینی انرژی های تجدیدپذیر است. در ایران نیز تلاش برای بهره گیری از این انرژی با سرعتی اندک در حال انجام است.
علی رغم آنکه کشور ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه ای قرار دارد که امکان بهره گیری از نور خورشید و انرژی باد و سایر انرژی های تجدیدپذیر بسیار فراهم است، اما این سوخت فسیلی است که پیشتاز تامین انرژی در کشور بوده است. با وجود آنکه تلاش هایی در جهت راه اندازی نیروگاه های خورشیدی و بادی در کشور انجام شده است، اما در مصرف انرژی پاک نیز راه اشتباه انتخاب شده است.
از سویی شتاب وزارت نیرو در راه اندازی پروژه های برق آبی و سدسازی های گسترده در کشور و از طرفی وابستگی مطلق بودجه کشور به منابع نفتی و تامین انرژی مورد نیاز از تولیدات نفتی، خود گویای نادیده گرفتن مجموعه انرژی های پاک و تجدیدپذیر در موقعیت درست خود در کشور است.
کشور آلمان با وجود شرایط اقلیمی همیشه ابری یکی از پیشگامان بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی در سال های گذشته بوده است و با وجود مخالفت های گسترده کارگران و شاغلین بخش ذغال سنگ، همچنان به سمت جایگزینی این انرژی پاک در کشور پیش می رود. آلمان در سال 2018، در حدود 40 درصد از انرژی الکتریکی خود را از تجدیدپذیرها تامین کرده است.
چین هم که به گفته سخنان اخیر وزیر نیرو یکی از بزرگترین سازندگان سدهای آبی در کشور است، یکی از پیشگامان سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی در جهان است. این کشور به عنوان بزرگترین سرمایه گذار بخش انرژی های خورشیدی در جهان معرفی شده است.
اما در ایران تاکنون توانسته ایم تنها حدود 700 مگاوات برق از انرژی های تجدیدپذیر تولید کنیم. طبق برنامه ششم توسعه و طبق اظهارات اخیر وزیر نیرو میزان تولید برق از این انرژی ها باید به 5هزار مگاوات برسد که با توجه به تحریم های ایران و تغییرات نرخ ارز رسیدن به این سقف از تولید بعید به نظر می رسد. با توجه به شرایط موجود چه راهکاری برای دستیابی به این هدف و قرارگرفتن در مسیر گسترش انرژی های باید در نظر گرفته شود؟
کارشناسان حوزه انرژی، با توجه به شرایط تحریمی، تمرکز بر روی خرید تضمینی برق و افزایش نرخ خرید را چاره کار می دانند، راه حلی که با وجود وعده های داده شده تاکنون عملی نشده است.
مهندس محمد نوبختی، از مدیران باسابقه حوزه برق در خصوص تاثیر تحریم ها بر ساخت نیروگاه های تجدیدپذیر به اقتصادآنلاین گفت: این نیروگاه ها مزیت های بسیاری دارند، اما در بخش سرمایه گذاری با توجه به قیمت دلار دچار سردرگمی و بی سامانی هستند. خرید تضمینی برق نیروگاه ها اتفاق خوبی بود که باعث ترغیب سرمایه گذاران در این بخش شد، اما متاسفانه امسال متوقف شد.
نوبختی در خصوص توان کشور برای رسیدن به میزان 5 هزار مگاوات برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر با توجه به شرایط فعلی گفت: با توجه به روند موجود امکان رسیدن به 5 هزار مگاوات تولید برق امکان پذیر نیست.
وزارت نیرو باید قیمت خرید تضمینی برقی که مصوب کرده است و باعث تمایل مردم به سرمایه گذاری در این قسمت شد را اصلاح کند تا حداقل به واحدهایی که مشغول به کار هستند بیش از این ضربه وارد نشود.
در حال حاضر پروژه هایی که در حال احداث و سرگیری بوده اند متوقف شده اند، وزارت نیرو باید اصلاحی بر روی قیمت خرید تضمینی داشته باشد تا حداقل سرمایه گذارانی که بخشی از کار را انجام داده اند و در ادامه راه مانده اند، بتوانند پروژه ها را پیش ببرند. شاید با حمایت از پروژه های نیمه کاره بتوان به تولید 5 هزار مگاوات رسید، اما با شرایط موجود این اتفاق منتفی است.
ساده ترین راه برای از دست ندادن سرمایه گذارانی که بخشی از کار را پیش برده اند، افزایش نرخ خرید تضمینی و یا اعطای ارز مناسب به آنها است تا در بخش خرید ادوات خارجی که صفحات خورشیدی را شامل می شوند، با قیمت نازل تری خریداری شود.
مهندس نوبختی در پاسخ به این سوال که آیا وزارت نیرو تاکنون اقدامی برای پیشبرد پروژه های تجدیدپذیر انجام داده است گفت: در حرف صحبت هایی شده است، اما هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است. اصلاح خرید تضمینی برق از سوی وزارت نیرو اعلام شده است، اما هنوز نتیجه ای از صحبت های گفته شده به دست نیامده است.
این ادعای وزیر نیرو در رسیدن به 5هزار مگاوات برق تا سال 1400 قرار است بر مبنای کدام تمهیدات عملی شود؟ با توجه به ابهامات خرید تضمینی برق تجدیدپذیرها و نوسانات بسیار نرخ ارز و افزایش هزینه خرید ادوات نیروگاهی که باعث توقف مراحل احداث بسیاری از پروژه های نیروگاهی شده است، وزارت نیرو چه میزان در عملی کردن حرفهای مطرح شده جدی است؟ وزیر نیرو در سخنان خود به کاهش قیمت ارز و تمایل مجدد سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در این بخش اشاره کرده است، اما تلاش های مستقل و تدابیر این وزارت خانه برای عدم توقف سرمایه گذاری در این بخش به چه صورت است؟ حرکت با موج نوسانات ارزی و یا تشکیل کمیته ای برای حل مساله و عملی کردن حرف های مطرح شده؟
