نمایشگاهی که بودن یا نبودن آن به واسطه این رخداد نابهنگام که مردم و مسوولان را در بهت فرو برد زیر سوال بود اما در نهایت در غیاب بسیاری از مسوولان و با حضور چند ساعته غلامرضا منوچهری، معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران آغاز به کار کرد. گزارشی از روز نخست نمایشگاه و همایشی که صبح روز سه‌شنبه در کیش و در حاشیه سیزدهمین نمایشگاه انرژی کیش برگزار شد را در ادامه می‌خوانید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، یک‌شنبه شب و هنگامی که غرفه‌داران مشغول آماده کردن آخرین مراحل گشایش سیزدهمین نمایشگاه انرژی در کیش بودند، ناگهان خبری تمام محوطه را در برگرفت، هیچ کس انتظار این واقعه را نداشت. مونسان، مدیرعامل منطقه آزاد کیش که قرار بود روبان نمایشگاه به دستان او بریده شود، بار سفر به تهران برای وداع با یکی از مقامات جمهوری اسلامی بست و همین مساله سبب شد بسیاری بر این باور باشند که نمایشگاه برگزار نخواهد شد. دست آخر اما به واسطه دعوت از شرکت‌های خارجی، سیزدهمین رویداد انرژی کیش کار خود را هر چند با فضایی متفاوت‌تر از سال‌های گذشته آغاز کرد.
این تفاوت فقط در پوسترها و بنرهای تسلیت نصب شده در اطراف نمایشگاه نبود. امسال برای بعضی از شرکت‌های خارجی به واسطه بهبود فضای جهانی به نفع ایران پس از برجام، نخستین سال ورود به ایران پس از چند سال غیبت به حساب می‌آمد. چارلی کینگ، مدیر فروش شرکت آنگوس فایر بریتانیا یکی از این شرکت‌هاست. کینگ که در غرفه این شرکت ایستاده است می‌گوید که پس از 3سال غیبت حالا به ایران بازگشته‌اند. بازگشتی که هر چند برای «فروش» محصول است اما باز هم روزنه‌یی از امید در فضای تاریک به حساب می‌آید. آنگوس‌فایر از قدیمی‌ترین شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی است که دارای بیش از دو قرن تجربه در این صنعت است. مدیر یک شرکت هلندی تولیدکننده ولو و شیرآلات نیز درحال قدم زدن در راهروهای نمایشگاه در گپ و گفتی از مزیت‌های بازار ایران سخن گفته و اظهار می‌کند که از بازگشت به ایران پس از چند سال غیبت خوشحال است.
این خوشحالی البته طبیعی است چراکه این شرکت‌ها می‌توانند محصولات خود را به بازار رو به رشد ایران که حالا با بالا رفتن قیمت نفت از موقعیت‌های بسیار خوبی برخوردار است، بفروشند. خوشحالی برای طرف ایرانی اما زمانی بیشتر معنی خواهد یافت که شرکت‌های صاحب‌نام‌تر و نه فقط برای فروش کالا بلکه برای سرمایه‌گذاری به کیش که در ایران آن را بهشت سرمایه‌گذاری معرفی می‌کنند، پا بگذارند.
شرکت‌های ایرانی مورد تایید از سوی شرکت ملی نفت برای فعالیت در قالب E&P با غرفه‌های بزرگ در نمایشگاه به چشم می‌خورند، شرکت‌هایی که سودای گسترش فعالیت‌های خویش را در سر دارند و با توان مالی نسبتا بالایی که عمدتا از وابستگی به نهادهای عمومی و دولتی ناشی می‌شود، همگی در تکاپوی نشان دادن ظاهری بهتر از خود هستند. در چنین فضایی، اتومبیل حامل غلامرضا منوچهری وارد محوطه می‌شود. منوچهری در بدو ورود وارد غرفه خانه خود یعنی شرکت ملی نفت ایران شده سپس از غرفه‌های دیگر بازدید می‌کند. در حاشیه بازدید او از غرفه شرکت نفت مناطق مرکزی، فرصتی برای گفت‌وگو با خبرنگاران پیش می‌آید.
همانطور که می‌شد انتظار داشت، یکی از نخستین پرسش‌ها از منوچهری درباره درگذشت آیت‌الله رفسنجانی طرح شد. منوچهری در این باره عنوان کرد:«من شخصا از ایشان خاطره زیادی دارم چون سالی یک بار به دیدار ایشان می‌رفتم. سال گذشته وقتی در تاسیسات دریایی بودم، خدمت ایشان رفتم. در این جلسه آیت‌الله رفسنجانی یک ساعت درباره مسائل دقیق و جزیی حوزه نفت صحبت کرد.» پس از این صحبت‌ها، منوچهری در پاسخ به پرسشی در زمینه واکنش شرکت‌های خارجی به انتشار لیست 29شرکت مورد تایید شرکت ملی نفت برای ورود به مناقصه طرح‌های توسعه‌یی ایران اظهار کرد:«این لیست به تازگی از قسمت مربوطه در شرکت نفت به بخش توسعه تحویل داده شده است. در ادامه حسب اعلام علاقه قبلی شرکت‌های خارجی با آماده شدن اسناد مناقصه از آنها برای خرید اسناد دعوت می‌شود».
منوچهری در ادامه گفت:«اسناد مناقصه میدان نفتی آزادگان که نخستین مناقصه به حساب می‌آید اکنون در مرحله نهایی شدن است و تا حداکثر 4 هفته دیگر به شرکت‌های مختلف برای خرید این اسناد اعلام آمادگی می‌شود».
معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت در ادامه صحبت‌هایش در مورد اهمیت سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی کیش نیز گفت:«منطقه کیش به واسطه دارا بودن گاز و نکات دیگر نقطه‌یی استراتژیک برای جذب سرمایه است و این نمایشگاه در کنار نمایشگاه نفت تهران، نقطه تلاقی مناسبی برای ملاقات صاحبان صنعت است.»
پس از بیان این صحبت‌ها، غلامرضا منوچهری به بازدید خود از غرفه‌های حاضر ادامه داد و در مسیر از غرفه شرکت‌های ایرانی خواستار تبدیل شدن به شرکت E&P نیز بازدید کرد. منوچهری در حاشیه این بازدید در پاسخ به پرسش دیگر در این مورد که آیا احتمال افزوده شدن به لیست شرکت‌های ایرانی اکتشاف و تولید در راستای رایزنی‌های اتاق بازرگانی برای اعمال ضریب ترجیحی وجود دارد نیز گفت:«اساسا نباید تعداد این شرکت‌ها نامحدود باشد اما هنوز ممکن است این تعداد افزایش پیدا کند.» اظهارنظری که از مثبت بودن فضا به نفع شرکت‌های خصوصی حکایت می‌کرد.
وی همچنین با اشاره به قراردادMOU ایران با شرکت اینپکس ژاپن در مورد چند میدان ازجمله آزادگان اظهار کرد: ژاپنی‌ها نتایج اولیه مطالعاتشان را ارائه کرده‌اند و ظرف 3هفته آینده نیز مرحله دوم مطالعات آنها که در واقع از دید کار MOU مرحله نهایی است را ارائه می‌کنند که این شرکت‌ها از شرکت‌کنندگان صاحب صلاحیت در مناقصات آتی ایران خواهند بود.
با پایان یافتن روز نخست نمایشگاه، صبح روز سه‌شنبه همایشی در حاشیه و در محل مرکز همایش‌های بین‌المللی کیش برگزار شد. همایشی که غلامرضا منوچهری در آن حضور یافته و در کنار صنعتگران صحبت‌هایی را طرح کرد. معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در این مراسم نیز که همزمان با مراسم تشییع پیکر آیت‌الله رفسنجانی برگزار می‌شد، صحبت‌هایش را با یاد او آغاز کرده و عنوان کرد که آیت‌الله رفسنجانی در حوزه انرژی از تسلط بسیار بالایی برخوردار بود.
منوچهری در بخش دیگر صحبت‌های خود از الزامات توسعه‌یی صنعت نفت ایران سخن گفته و اعلام کرد که ایران همچنان احتیاج دارد که در 2دهه آینده تمرکز سرمایه‌گذاری را بر توسعه صنعت پتروشیمی قرار دهد.
معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود زمان لازم برای به نتیجه رسیدن در بحث ریکاوری میدان‌های نفتی و گازی را 30سال کار مستمر اعلام کرده و از سرمایه‌گذاران خارجی دعوت کرد در این زمینه به ایران ورود کنند.
مدیرعامل سابق شرکت تاسیسات دریایی در صحبت دیگری که با اهمیت بود به تاثیر ارزان شدن تکنولوژی نفت شیل بر ایران اشاره و عنوان کرد که این ارزان شدن باعث می‌شود به مرور ایران نیز امکان استفاده از این تکنولوژی را در راستای بهره‌برداری از منابع نفت شیل خود پیدا کند. رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت نیز در حاشیه نمایشگاه با اشاره به ایجاد مرکز توسعه سرمایه‌گذاری و فناوری استصنا بازار ۱۰۰میلیارد دلاری برای سازندگان تجهیزات نفتی ایران پیش‌بینی کرد.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با بیان اینکه درحال حاضر ۶۰ درصد ظرفیت تولیدکنندگان ما خالی است در صورتی که می‌توانیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم، ادامه داد: مذاکرات خوبی با ایتالیایی‌ها و هلندی‌ها داشتیم که امیدواریم به نتیجه برسد و راهی نداریم جز اینکه شرکت‌های ایرانی و خارجی با همدیگر سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشند تا به سمت انتقال فناوری و صادرات برویم.
خیامیان با بیان اینکه ایران می‌تواند هاب صادرات تجهیزات حوزه انرژی باشد، گفت: چند وقت پیش نمایشگاه آذربایجان بود و بزرگ‌ترین شرکت آذربایجان آمد تا جنس از ایران بخرد اما وقتی عملا کار خواست انجام شود گفتند، هولوگرام استاندارد ندارید و لغو شد که این به دلیل مسائل تحریم بود بنابراین اگر با خارجی‌ها جوینت شویم از برند آنها می‌توانیم برای صادرات استفاده کنیم. وی درباره دلیل سرمایه‌گذاری در کیش نیز اظهار کرد: کیش امکانات خوبی دارد و سرمایه‌گذار به راحتی می‌تواند رفت‌وآمد و گردشگری داشته باشد از سوی دیگر در آینده چند فاز عسلویه نیز در کیش اجرایی می‌شود و کیش یک منبع عظیم گازی است که می‌تواند پروژه‌های زیادی در آن به اجرا برسد.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ادامه داد: یکی از بحث‌هایی که ما در جذب سرمایه‌گذاری داریم، اعتقادمان در تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که می‌تواند به صورت آن‌شور و آف‌شور در داخل کشور و در مناطق آزاد آف‌شور ایجاد شود.
خیامیان با بیان اینکه برای داخل کشور می‌توانیم صندوق سرمایه‌گذاری داخلی آن‌شور راه‌اندازی کنیم، گفت: با بانک خاورمیانه بحث کردیم که بتوانیم این صندوق‌ها را عملیاتی کنیم و بانک هم دنبال کند و مردم پول‌های خرد را در آن صندوق‌ها بریزند و پروژه تعریف کنیم و برای خودمان بازار کار ایجاد کنیم.
وی با بیان اینکه براساس برنامه ششم توسعه ۲۰۰میلیارد دلار قرار است سرمایه‌گذاری در نفت و گاز شود، ادامه داد: ما برای خودمان تعریف کردیم که اگر ۶۰ درصد از این رقم برای تجهیزات باشد ۱۲۰میلیارد دلار می‌شود که اگر نصفش را از ایرانی‌ها بخرند ۶۰ میلیارد دلار بازار برای ما در برنامه ششم توسعه وجود دارد.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت افزود: در عراق هم سرمایه‌گذاری ۳۰۰میلیارد دلاری انجام می‌شود که ۱۸۰میلیارد دلار مربوط به تجهیزات می‌شود و اگر ۲۰درصد را تامین کنند ۳۶میلیارد دلار بازار دیگر هم ایجاد می‌شود و اگر 4 میلیارد دلار هم از بقیه کشورها بتوانیم کار بگیریم یک بازار ۱۰۰میلیارد دلاری برای سازندگان تجهیزات نفت ایجاد می‌شود که پاسخگویی به این نیازها به سرمایه‌گذاری نیاز دارد. به گفته خیامیان با این ۱۰۰میلیارد دلار ۲۰۰هزار فرصت شغلی می‌توان ایجاد کرد.
