به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، «مشکل اساسی کشور، همچنان مشکل اقتصادی است»؛ این جمله‌ای بود که در دقایق ابتدایی سال جدید، رهبر انقلاب در پیام نوروزی خود بر آن تأکید داشته و ضمن اشاره به مشکلات معیشتی مردم در ماه‌های اخیر، تصریح کردند: «در اقتصاد مسائلی که داریم زیاد است: بحث کاهش ارزش پول ملّی یک مسأله مهم است، بحث قدرت خرید مردم همین جور، بحث مشکل کارخانجات و کم‌کاری و احیاناً تعطیل بعضی از کارخانجات از این قبیل است.
آنچه من مطالعه کردم و از نظر کارشناس‌ها استفاده کردم، کلید این همه، عبارت است از (توسعه تولید ملّی). تولید اگر چنانچه به راه بیفتد، هم میتواند مشکلات معیشتی را حل کرده و هم میتواند استغنای کشور از بیگانگان و دشمنان را تأمین کند، هم میتواند مشکل اشتغال را برطرف کند، هم حتّی میتواند مشکل ارزش پول ملّی را تا حدود زیادی برطرف کند. لذاست که مسأله تولید به نظر من مسئله محوری امسال است.»
اما آنچه در این میان دغدغه بسیاری از کارآفرینان و کارفرمایان در بخش‌های تولیدی کشور است، موانع متعدد بر سر راه رونق تولید و کسب و کار‌هاست.
برای رفع و یا حداقل تعدیل این موانع ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در کشور و تک تک استانها تشکیل شده که اصلیترین وظیفه آن رفع موانع دریافت تسهیلات مورد نیاز بانکی و تامین مالی واحدهای تولیدی است. به نظر میرسد این ستاد بویژه در استانها آنطور که باید نتوانسته جایگاه و برش لازم را در دستگاههای حاکمیتی و نظارتی کسب کرده و مصوباتش را به مرحله اجرا برساند
ستاد تسهیل جایگاه قانونی دارد یا ندارد؟!
رئیس انجمن مدیران صنایع آذربایجان‌شرقی اظهار می‌دارد: تا آنجایی که بنده به عنوان یک صنعتگر و فعال اقتصادی خبر دارم اکثر قریب به اتفاق مصوبات ستاد تسهیل عملی و تبدیل به اجرا نمی‌شود و این برای جامعه صنعت و معدن دلسردکننده است.
سیدباقر شریف‌زاده ادامه می‌دهد: اگر ستاد تسهیل جایگاه قانونی دارد همه مصوبات آن توسط حاکمیت و سیستمهای بازرسی و نظارتی باید اجرایی شود ولی اگر جایگاه قانونی ندارد پس انتظاری هم از آن وجود ندارد؛ یا اینکه باید این جایگاه ایجاد شود.
وی تصریح می‌کند: مصوبات زیادی وجود دارد که حاصل تصمیم‌گیری ستاد تسهیل و رفع موانع تولید است ولی عوامل اجرایی مثل بانک‌ها و گمرکات بویژه در سطح استانها همکاریهای لازم را انجام نمیدهند و می‌گویند اختیارات این امور به دست مرکز است و ما باید از مرکز دستور داشته باشیم.
شریف‌زاده با بیان اینکه در این بروکراسی پیچیده واحدهای تولیدی در فشار زیادی قرار دارند و مسائلی که مطرح می‌شود حل نمی‌شود، اضافه می‌کند: ستاد تسهیل همانطور که از اسمش پیداست باید در شرایط سخت و بحرانی مسیر تولید و صنعت را هموار کند.
مدیرعامل شرکت هواسان ابراز می‌دارد: وقتی اعضای ستاد تسهیل با توجه به جمیع جهات و شرایط موجود به این تصمیم میرسند که به یک واحد تولیدی بحران‌زده کمک کنند تا سر پا بایستد و اشتغالش حفظ شود، انتظار این است تصمیمات این ستاد دارای برش و قدرت اجرایی باشد.
وی تاکید می‌کند: مسوولان باید کسانی را که مانع اجرای مصوبات ستاد تسهیل می‌شوند به دستگاه قضایی معرفی کنند؛ اگر با چند نفر برخورد شود بقیه ملزم می‌شوند به تکالیف و وظایف خود عمل کنند که متاسفانه چنین نمی‌شود و گویی دستگاههای نظارتی نیز به این بانک‌ها چراغ سبز نشان میدهند!
این فعال اقتصادی یادآور می‌شود: واحدهایی که برای دریافت تسهیلات به بانک‌ها معرفی شدهاند با مشکلات عدیدهای واجه بودهاند و بانک‌ها همان محدودیتها و روال عادی قانونی را برای واحدهای معرفی شده از سوی ستاد تسهیل نیز سفت و سخت اجرا می‌کنند؛ مثلا شرط نداشتن بدهی بانکی و چک برگشتی را اعمال می‌کنند وثیقه غیر از محل اجرای طرح می‌خواهند.
اقدامات ناچیز و به دردنخور ستاد تسهیل/ دولت فقط پاپیچ نشود!
عضو هیات رئیسه انجمن کارفرمایان صنعت نسوز کشور هم دل خوشی از ستاد تسهیل و رفع موانع تولید ندارد می‌گوید: اقداماتی که این ستاد میتواند به سرانجام برساند بسیار کوچک و ناچیز است و دردی از من تولیدکننده دوا نمی‌کند.
حسن صدیقی میافزاید: حدود دو سال پیش و در زمان مدیریت دکتر جبارزاده در استان ستاد تسهیل در یکی از کارخانه های فرآورده‌های نسوز زیرمجموعه گسترش فولاد واقع در جاده تبریز – آذرشهر تشکیل شد؛ در این ناحیه حدود 12 هزار نفر در واحدهای مختلف مشغول به کار هستند.
مدیرعامل شرکت فرآورده‌های نسوز آذرشهاب تبریز ادامه می‌دهد: در آن جلسه مطرح کردیم اگر اتوبان تبریز- ارومیه افتتاح شود تکلیف ما و کارگران ما چیست؛ چطور از سمت تبریز وارد اتوبان شویم و به موقع سرکار خود برسیم؛ باید حدود 15 کیلومتر مسیر طی کنیم و کارگران ما اگر بخواهند به موقع به محل کار برسند باید حدود 4 و نیم صبح بیدار شوند.
وی ابراز می‌دارد: هنوز در آن منطقه زیرساختهایی مثل اینترنت ADSL نداریم؛ فیبر نوری را هم با هزینه خودمان راه‌اندازی کرده‌ایم؛ این موارد را در آن جلسه ستاد تسهیل مطرح کردیم؛ کلی هم داد و بیداد و قول و قرار شد که مسائل حل شود ولی تاکنون بعد از گذشت دو سال هیچ اتفاقی نیفتاده است.
عضو هیات رئیسه انجمن کارفرمایان صنعت نسوز کشور تصریح می‌کند: سالانه 25 درصد سود شرکت آذرشهاب متعلق به سازمان امور مالیاتی است؛ چرا این سازمان که خود را شریک ما می داند تا کنون هیچ بازدیدی از شرکت ما نکرده تا ببیند چه مسائلی داریم و بخواهد کاری برای ما انجام دهد و باری از روی دوش ما بردارد؟!صدیقی با بیان اینکه این شرکتها سال‌ها است که میلیاردها تومان به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به دولت پرداخت می‌کنند، متذکر می‌شود: حداقل 10درصد پرداختی‌های ما را می‌توانند برای رفع مسائل خودمان هزینه کنند؛ چرا اینکار را انجام نمیدهند.
وی توضیح می‌دهد: کار به جایی رسیده که فعالان اقتصادی هیچ انتظاری از دولت برای حمایت ندارند؛ فقط می‌خواهند دولت مانعی بر سر راه آنها نباشد و پاپیچ تولیدکنندگان و صنعتگران نشود تا خود به تنهایی چرخ‌های اقتصادی جامعه را هر چند به سختی به حرکت درآورند.
بهانه‌تراشی و کاغذبازی بانک‌ها باعث معطلی چندماهه تولیدکنندگان
تولیدکننده دیگری که دوست ندارد نامش فاش شود، تعریف می‌کند: بنده بعنوان مالک یکی از کارخانجاتی که دارای محصول منحصر بفرد است با سرمایهگذاری بالغ بر بیش از ۵۰ میلیارد تومان چندماه پیش برای ترخیص یکی از مواد اولیه نیاز به وام با سود ۱۴درصد داشتم که پس از دوندگی و تصویب تنها یک میلیارد تومان(!) پس از چندبار مراجعه بالاخره موفق به زیارت رئیس شعبه شدم که ایشان نیز اصلا پاسخگو نبود!!
وی تشریح می‌کند: در کمال بی‌احترامی تمام مدارک مورد درخواست خانه صنعت باز هم مورد مطالبه قرار گرفت و اجازه افتتاح حساب ندادند تا مدارک را بیاوریم و اعلام داشتند که فکر نکنید به این زودی کار راه می‌افتد؛ چرا که پس از بررسی مدارک باید مراحل بعدی از جمله بازدید از واحد تولیدی و سایر استعلامات انجام شود و اگر با وام تاییدی موافقت شد پرداخت صورت میگیرد.
این فعال اقتصادی ادامه می‌دهد: برای یک میلیارد وام وثیقه ملکی ۳.۵ میلیاردی مطالبه کردند و در نهایت پس از مواجهه با رفتار سرد و نامناسب کارمندان بانک و طی مراحل پرپیج و خم از دریافت وام «حمایت از تولید» منصرف شدم؛ چند روز بعد از خانه صنعت تماس گرفتند که اگر وام را نمی‌خواهید بروید انصراف دهید!
سیاست‌های بانک مرکزی به نفع تولید و در بلند مدت به نفع اشتغال نیست
اما رئیس اتاق بازرگانی تبریز اصل وجود ستاد تسهیل و قوانین آن را مثبت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: قوانین و کاغذ نوشته‌های این ستاد کاملا ایده‌آل است اما اجرایی شدن قوانین آن توسط حوزه بانکی با مشکلات زیادی مواجه است.
یونس ژائله میافزاید: سیاست‌های بانک مرکزی در حمایت از تولید به نفع تولید و در بلند مدت به نفع اشتغال نیست، چرا که در همین تسهیلات ارائه شده به بخش تولید از محل اعتبارات ستاد تسهیل، از عنوان سود 18 درصدی استفاده شده اما در عمل با مسدود کردن 20 درصد از اصل تسهیلات اعطایی سود این رقم به بیش از 24 درصد ختم می‌شود.
وی همچنین با اشاره به جریمه‌های 6 درصدی تأخیر بازپرداخت این تسهیلات ابراز می‌دارد: این موارد و قوانین جریمه‌ای همچون بهره مرکب، کمر تولید را می‌شکند.
مدیرعامل شرکت شیرین عسل، عملکرد و همکاری بخش بانکی آذربایجان‌شرقی در اجرایی کردن قوانین ستاد تسهیل و ارائه تسهیلات به تولید را در مقایسه با سطح کشور اسفناک میداند و اضافه می‌کند: متاسفانه بانک‌های مرتبط با این ستاد در استان برای ارائه تسهیلات با دید و اثرات مثبت این امر به تولید نگاه نمی‌کنند و حتی سخت‌گیرهای این مجموعه‌ها در استان مصداق سقوط از آن طرف پشت بام را به‌دنبال دارد.
تورهای فلج کننده بانک مرکزی برای تولیدکنندگان
رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز گفت: 90 درصد مصوبات ستاد تسهیل به منظور ارائه تسهیلات به واحدهای تولیدی در بانک‌ها و به بهانه‌های واهی رد می‌شوند.
مسعود بنابیان در این گفت‌و‌گو اظهار داشت: اصل و ماهیت تشکیل ستاد تسهیل، کمک به واحدهایی بود که نیازمند همراهی و مساعدت هستند و باید با دید و نگرش مثبت برای رونق کسب و کار این واحدها نگریسته شود اما تمام این اهداف و سازکارها به راحتی توسط بانک‌ها و با نگاه کج دار مریز، زیرسوال می‌رود.
وی، وجود ستاد تسهیل، اهداف، برنامه‌ها و ساز و کارهای آن را غنیمتی برای حوزه تولید و صنعت عنوان کرد و افزود: این ستاد می‌توانست چشم‌انداز و درونمایی روشنی را برای بخش تولید به دنبال داشته باشد اما نبود ضمانت اجرایی برای مصوبات آن و عدم توانایی مقابله با ناسازگاری بانک‌ها آن را به مجموعه‌ای دست و پا بسته تبدیل کرده است.
بنابیان، نداشتن نگرش علمی و جهانی را یکی دیگر از مشکلات حوزه بانکی کشور اعلام و اضافه کرد: در حالی بانک‌ها برای بازپرداخت تسهیلات به تمام صنایع، زمان بازگشت سرمایه را یکسان لحاظ می‌کنند که به هیچ عنوان منطقی و اصولی نیست، چرا که بازگشت سرمایه در صنایع غذایی با صنایع خودروسازی با صنایع فولاد با صنایع معدن و ... کاملا متفاوت بوده و حتی دوره‌ای چندین برابر با یکدیگر را تجربه می‌کنند، مطمئنا بازگشت سرمایه در یک واحد تولیدی شکلات با واحد تولیدی فولاد همسان نیست و بانک‌ها به هیچ عنوان به این اصل بدیع توجه ندارند.
این فعال حوزه چرم کشور که به عنوان یک تولیدکننده گویا دل پری از بخش بانکی دارد با اشاره به اینکه به اقدامات و برنامه‌های بانک مرکزی مشکوک است، تاکید کرد: بانک مرکزی شده همه کاره کشور و مصوبات و قوانین هیچ نهاد و ارگانی را قبول نمی‌کند و با ساز خود، آن هم با آهنگ‌های ناهمگون و نامتعارف می‌رقصد و می‌رقصاند و به هیچ صراطی مستقیم نیست.
وی افزود: در تمام مراحل و پروسه‌های بانک مرکزی برای دریافت کوچک‌ترین خدمات در تمام بخش‌ها، قوانین و مصوبات همه وزارتخانه از اقتصاد گرفته تا صنعت و معدن و دارایی زیرسوال می‌رود و آب از آب تکان نمی‌خورد.
بنابیان، مصادیقی از سنگ‌اندازی بانک مرکزی چه در زمینه صادرات و چه در بخش واردات را عنوان کرد و می‌گوید: موانع و مشکلات کشور تحریم‌های آمریکا و این کشور و آن شرکت نیست تحریم‌های ما از مرزهای گمرگی ایران با تحریم‌های بانک مرکزی شروع می‌شود، تولیدکنندگان در ایران با هزار و یک مصیبت مواد اولیه و مورد نیاز خود را به پشت مرزهای ایران می‌رساند و تازه این اول مشکلات و گرفتار شدن در تورهای فلج‌کننده‌ای است که بانک مرکزی پهن کرده است.
عضو اتاق بازرگانی تبریز به سامانه جامعه تجارت نیز گریزی زد و تصریح می‌کند: این سامانه نه تنها کارگشایی برای تولید نداشته بلکه مانع اساسی تولید در کشور است در کدام قانون داخلی و خارجی، نوشته و نانوشته مشاهده می‌شود، واحد تولیدی که سال‌هاست فعال بوده و دارای مجوز نهادی مرتبط از جمله صنعت، معدن و تجارت است باید از سوی بانک مرکزی با ایرادات واهی زیرسوال برود؟ این عملکرد بانک مرکزی، تمام نهادها کشور و قوانین و مقررات آنها را نقض می‌کند.
کشف تازه رئیس جمهور و نشنیدن فریاد 2 ساله تولیدکنندگان
وی، اعلام شرایط جنگ از سوی رئیس جمهور دیرهنگام دانست و گفت: بیش از دو سال است تولیدکنندگان در گوش رئیس جمهور داد می‌زنند که ما در شرایط جنگ هستیم و این روند کمر تولید را شکسته، اما تازه رئیس جمهور به این نتیجه رسیدند و رفتند سراغ نوش دارو بعد از مرگ رفته است.
بنابیان در پایان با قدردانی از دستور رئیس دادگستری استان آذربایجان‌شرقی مبنی برخورد با مجموعه‌های که مانع اجرایی مصوبات و قوانین ستاد تسهیل هستند، آن را مصداق بارز حمایت از اصل رونق تولید دانست و ابراز امیدواری کرد به زودی واحدهایی تولیدی که باید سهم و حقی از ستاد تسهیل دریافت می‌کردند اما موفق نشدند به درخواست آنها با این اقدامات قوه قضائیه جامعه عمل پوشانیده شود.
مجازات حبس برای مدیرانی که مصوبه ستاد تسهیل را اجرا نمی‌کنند!!
بد نیست یادآوری شود موسی خلیلاللهی، رئیس کل دادگستری آذربایجان‌شرقی در یکی از جلسات شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی استان با اشاره به ماده قانونی «هرکس از مدیران دولتی که از موقعیت خود سوءاستفاده کند و جلوی اجرای قوانین، مقررات و عوامل کتبی دولتی را بگیرد به حبس محکوم می شود» گفت: اگر مصوبه ستاد تسهیل استان به بانک ها به یژه بانک های دولتی به صورت کتبی ابلاغ شود آن ها مکلف به اجرای آن هستند وگرنه مشمول این قانون می‌شوند.
این درحالی است که به گفته بسیاری از تولیدکنندگان که شرح آن رفت اکثر بانک‌ها به مصوبات ستاد تسهیل و رفع موانع تولید هیچ اهمیتی قائل نیستند و دستگاههای حاکمیتی و سیستمهای نظارتی نیز هیچ برخوردی با متخلفان نداشته‌اند!!!!
