رشد تولید ناخالص داخلی در سال 1396 برابر با 3.7 درصد و رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت برابر با 4.6 درصد بوده است؛ از نکات مثبت رشد اقتصادی در سال 1396 پیشی‌گرفتن رقم رشد اقتصادی بدون نفت از رشد اقتصادی با نفت است که از کاهش اتکای اقتصاد کشور به نفت حکایت دارد. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، از سوی دیگر گروه صنایع و معادن به عنوان اصلی‌ترین نماینده تولید در کشور در سال 1396 با رشد 5.1 درصدی بیشترین رشد را در میان گروه‌های اقتصادی به خود اختصاص داده است.
عملکرد ماشین اقتصاد کشور به گونه‌ای بوده که پیش‌بینی سازمان های بین المللی، تداوم رشد اقتصادی کشور است؛ بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول برای سال 2017 نرخ رشد 4.3 درصدی اقتصاد ایران اعلام شد، همچنین این نهاد برآورد کرد که اقتصاد ایران در سال های 2018، 2019 و 2023 به ترتیب 4درصد، 4 درصد و 4.1 درصد رشد اقتصادی را تجربه کند.
این در حالی است که بر اساس همین گزارش، میانگین نرخ رشد اقتصادی برای کشورهای منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا به همراه افغانستان و پاکستان برای سال 2016 و 2017 به ترتیب 4.9 درصد و 2.6 درصد بوده و برای این منطقه در سال های 2018، 2019 و 2023 به ترتیب نرخ رشد اقتصادی 3.4 درصد، 3.7 درصد و 3.6 درصد و رشد اقتصادی ایران از بسیاری از رقیبان منطقه ای به ویژه عربستان بالاتر پیش بینی شده است.
گزارش وزارت امور اقتصادی و دارایی نشان می دهد در سال 1396 رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بعد از دو سال مثبت و برابر با 1.4 درصد شد. همچنین، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ساختمان نیز بعد از دو سال، مثبت شد و به 0.9 درصد رسید؛ علاوه بر این، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ماشین آلات نیز در این سال از رشدی معادل 2.5 درصد برخوردار بوده است.
شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی که بخش اعظمی از ارزش افزوده بخش صنعت را به خود اختصاص می دهد (حدود 70 درصد)، در سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال گذشته 5.5 درصد افزایش یافته است.
** کاهش نرخ بیکاری
رشد بخش صنعت و معدن و افزایش تولید کارگاه های بزرگ صنعتی، خود را در اشتغال نشان داد؛ یکی از موفقیت‌های چشمگیر دولت دوازدهم در سال 1396 کاهش 0.3 درصد نرخ بیکاری بود و این متغیر مهم اقتصادی و اجتماعی از 12.4 درصد در سال 1395 به 12.1 درصد در سال 1396 رسید.
این بهبود در شرایطی رخ داد که نرخ مشارکت نیروی کار 0.9 درصد افزایش یافت یعنی تعداد کسانی که وارد بازار کار شدند به یک باره افزایش پیدا کرد و از سوی دیگر براساس برآوردهای صورت گرفته سالانه حدود 850 هزار فارغ التحصیل دانشگاهی وارد بازار کار می شوند.
در بخش شاخص رقابت‌پذیری جهانی ایران در سال 18-2017 از میان 137 کشور رتبه 69 را به خود اختصاص داده و نسبت به سال قبل 7 رتبه صعود داشته است. در میان زیرشاخص های تشکیل دهنده نیز شاخص اندازه بازار بهترین رتبه (رتبه 19) را دارا بوده است.
در مقایسه با سال 17-2016 شاخص محیط اقتصاد کلان با 28 رتبه و بعد از آن نوآوری با 23 رتبه تغییر، بیشترین میزان بهبود را در میان زیرشاخص‌های رقابت‌پذیری داشته‌اند، ضمن آنکه تمامی زیرشاخص‌ها با بهبود رتبه مواجه شده‌اند.
** بهبود تراز تجاری
بر اساس آخرین آمار گمرک، تا پایان مرداد ماه امسال صادرات غیرنفتی کشور با افزایش قابل توجهی به 19 میلیارد و 318 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل 13.7 درصد افزایش یافته است.
در همین مدت میزان واردات قطعی کالا به ایران 13 میلیون و 963 هزار تن به ارزش 18 میلیارد و 893 میلیون دلار رسید یعنی نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر ارزش دلاری 9.66 درصد کم شد بنابراین در همین مدت تراز تجاری ایران، مثبت 425 میلیون دلار بوده است.
** اتکای کمتر بودجه دولت به نفت
بر اساس آمار خزانه داری کل کشور، پارسال 72 درصد منابع مورد نیاز دولت از طریق سازمان های زیر مجموعه وزارت اقتصاد از جمله سازمان امور مالیاتی، گمرک جمهوری اسلامی، سود سهام و انتشار اوراق تامین شد؛ وابستگی به منابع نفتی از متوسط 35 درصد در سالهای 1392 تا 1395، به رقم 29 درصد در سال گذشته کاهش یافت و پیش بینی می شود این رقم در امسال به 26 درصد برسد.
طبق آمار، در حوزه خصوصی سازی، در سال 1396 سهم بخش خصوصی واقعی از واگذاری ها، 100 درصد بوده و هیچ بنگاهی بابت رد دیون دولت تهاتر و واگذار نشده است.
مجموع تامین مالی خارجی کشور از 2.64 میلیارد دلار در سال 1395 به 32.2 میلیارد دلار در سال 1396 افزایش یافت و میزان جذب سرمایه گذاری خارجی نیز به بیش از پنج میلیارد دلار رسید.
