به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، یکی از قراردادهای مهمی که در نخستین روزهای امضای برجام از سوی ایران پیگیری شد و درنهایت تفاهم اولیه آن به سرانجام رسید، خرید 230 فروند هواپیمای روز دنیا از دو شرکت ایرباس فرانسه و بوئینگ امریکا بود که ارزش کل آن به 52 میلیارد دلار بالغ می‌شود. از این تعداد 118 فروند را هواپیماهای جدید ایرباس تشکل می‌دهد که طی ماه‌های گذشته 6 فروند از هواپیماهای دوربرد ایرباس از فهرست خرید ایران خارج شد و تعداد کل این قرارداد به 112 فروند رسید. هرچند تعداد هواپیماهای بوئینگ براساس اظهارات برخی از مسئولان تنها یک فروند کاهش یافته است، ولی روزگذشته برخی از خبرگزاری‌ها از طرح تازه کنگره امریکا برای ممنوع کردن فروش هواپیماهای مسافری به ایران خبر دادند.
البته بر خلاف سخنرانی‌های تند ترامپ هنگام مبارزات انتخاباتی وی در نخستین سخنرانی خود پس از شمارش آرا، مواضع خود را نسبت به گذشته تعدیل کرد و درآن از مصالحه با جامعه جهانی سخن گفت. با وجود این از زمان تصویب برجام برخی از نمایندگان تندروی مجلسین امریکا مخالف رویکردهای آشتی جویانه با ایران بودند، رویکردی که باراک اوباما رئیس جمهوری فعلی امریکا اعلام کرده بود در صورت تصویب در مجلس وتو خواهد شد. حال باید دید که رویکرد رسمی ترامپ پس از به دست گرفتن قدرت در کاخ سفید چگونه خواهد بود.
توقف فروش هواپیما به ایران نقض برجام است
با این حال قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل در خصوص مواضع جدید برخی از نمایندگان کنگره امریکا درخصوص قرارداد فروش هواپیماهای مسافربری گفت: علاوه بر ایران مقامات بلندپایه اروپا نیز اعتقاد دارند که سند برجام یک سند بین‌المللی است و هیچ کشوری نمی‌تواند آن را به صورت یکطرفه نقض کند. درهمین زمینه نیز موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به روشنی دراین خصوص اظهار نظر کرد. اصغر فخریه کاشان افزود: به اعتقاد من موضوع فروش هواپیماهای مسافربری که به صراحت در سند برجام قید و مورد تصویب طرفین قرارگرفته است، نقض نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه ممکن است با فشار برخی از جریان‌ها، امریکا بتواند شرکت بوئینگ را وادار کند که تعهدات خود را در خصوص تحویل هواپیماهای بوئینگ به ایران نادیده بگیرد، ولی به هیچ عنوان نمی‌توان در خصوص سایر کشورها و به صورت مشخص ایرباس فرانسه این کار را انجام دهد. وی تأکید کرد: البته در خصوص نقض تعهدات بوئینگ نیز جای بحث وجود دارد.
اروپا زیر بار نمی‌رود
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل اظهارکرد: نقض و ایجاد مانع برای اجرای قرارداد فروش هواپیماهای مسافربری برای اروپا قابل قبول نیست و ایرباس در این زمینه یک قرارداد مستقل و جداگانه با ایران دارد.
وی همچنین با بیان اینکه ممکن است موضع سختگیرانه امریکا به نفع ایران تمام شود توضیح داد: با توجه به اینکه اروپایی‌ها در اجرای قراردادهای اقتصادی خود با ایران اصرار دارند و از آن استقبال می‌کنند، سختگیری امریکا در اجرای برجام اروپایی‌ها را مصمم‌تر می‌کند.
گفتنی است پیش از این نیز مقامات مختلف فرانسه شامل وزارت خارجه از فشار دولت‌ها و مجامع اقتصادی اروپایی به امریکا برای از بین رفتن موانع اجرای سریع برجام خبر داده بودند. طبق گفته مسئولان و حتی شرکت‌های فرانسوی اروپایی‌ها علاقه زیادی برای همکاری با ایران دارند و دراین زمینه با امریکا اختلاف نظر دارند.
فخریه کاشان با اشاره به نتایج سختگیری احتمالی امریکا درخصوص فروش هواپیماهای جدید مسافری گفت: در ابتدا باید گفت که این اقدام برخلاف سند بین‌المللی برجام است و دوم اینکه این سختگیری بر اروپا اثر نمی‌گذارد. درصورتی که بوئینگ امریکا نیز از این قرارداد عقب نشینی کند بازهم نقض صریح سند برجام است و قابل پیگیری است.
احتمال نهایی شدن قرارداد ایرباس تا 15 روز دیگر
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی درپاسخ به این سؤال که هم‌اکنون قرارداد فروش 112 فروند هواپیمای ایرباس به ایران در چه وضعیتی قراردارد؟ اظهارکرد: درمجموع تمام مذاکرات صورت گرفته با ایرباس فرانسه به نتیجه رسیده است و پیش‌بینی می‌شود تا 15 روز دیگر قرارداد برای خرید این تعداد هواپیما از این شرکت فرانسوی نهایی و قطعی شود. فخریه کاشان ادامه داد: با توجه به مذاکرات صورت گرفته و روند اجرای کار امیدواریم تا قبل از نوروز امسال بخشی از هواپیماهای ایرباس وارد ناوگان هواپیمایی ایران شود.
