اقتصاد آنلاین- شیرکو سهرابی؛ قبل از ارائه و پرداختن به موضوع گزارش لازم است به طور خلاصه مفهوم و کاربرد تتر توضیح داده شود. تتر یک استیبل کوین در بازار رمزارز است یا به عبارتی رمزارز پایداری است که ارزش آن در طول زمان ثابت و تقریبا برابر با یک دلار آمریکا بوده و معامله گران هنگام خرید، فروش و نقد کردن معاملاتشان به این رمزارز نیاز دارند. همان طور که گفته شد اصولا باید ارزش هر واحد تتر برابر با یک دلار باشد اما در تمام صرافی های ایرانی و خارجی نیز معمولا اختلاف جزیی بین ارزش تتر و هر دلار وجود دارد. زمانی که نسبت تتر به دلار را در بازه بلند مدت برای صرافی های مشهوری مثل بایننس مورد بررسی قرار بدهیم متوجه خواهیم شد که تقریبا ارزش هر تتر برابر یک دلار بوده و اختلاف بسیا کمی بین تتر و دلار وجود دارد. (نمودار 1)
نمودار 1: نسبت ارزش تتر به دلار(خط زرد رنگ برابر با یک دلار است)
همان طور که از تصویر بالا پیداست، اگر نوسانات لحظهای و ناگهانی قیمت را که کمتر از چند دقیقه دوام داشتهاند کنار بگذاریم، در طول دو سال گذشته قیمت دلاری تتر در بایننس هرگز بیشتر از ۱.۰۰۸۲ دلار نبوده است؛ یعنی در بالاترین سطح، تتر ۰.۸۲ درصد گرانتر از دلار معامله شده است. این در حالی است که اختلاف در قیمت ریالی تتر و دلار در بازارهای داخلی معولا بسیار بیشتر است.
سوال اصلی این است که دلیل این اختلاف قیمت در ایران چیست و چرا در بازار نزولی میزان آن بیشتر می شود؟
با توجه به تفاوتهایی که بازار ایران با سایر کشورها دارد و محدودیتهایی که صرافیهای داخلی با آن مواجه هستند، می توان سه دلیل عمده برای این مساله مطرح کرد:
اول اینکه پول دیجیتالی بسیار سریعتر بوده و تاثیرات و اتفاقات بازار هم در آنها با سرعت بالاتری مشاهده میشود. دوم اینکه تتر برای عده زیادی جذابتر [از دلار] است، چراکه بهراحتی میتوانند با استفاده از آن خریدوفروش کنند و پول را انتقال دهند. همین جذابیت بیشتر تقاضا برای تتر را بالا می برد و در نتیجه قیمت آن بیشتر می شود. سوم اینکه در کشور ما ارزهای دیجیتال جرمانگاری نشدهاند. برای مثال، در کشور ما اگر کسی دلار کاغذی بیش از مقداری داشته باشد، ممکن است جرم باشد؛ اما درباره تتر این طور نیست و در نتیجه افراد فقط با یک لپتاپ و بدون رفتن در صف صرافی دلار تا جایی که می توانند اقدام به خرید تتر می کنند و مجددا همین قضیه به تقاضای بیشتر و بالارفتن قیمت این رمزارز منجر می شود.
در جواب سوال دوم که چرا در بازار نزولی این شدت بیشتر است می توان گفت:
در بازار ارزهای دیجیتال یک جریان دو طرفه وجود دارد. به این معنی هنگامی که قیمت بیتکوین کاهش مییابد، عدهای دچار ترس میشوند و اقدام به فروش میکنند. این دست از معاملهگران در ازای بیتکوینهایی که فروختهاند، تتر دریافت میکنند و در نتیجه میزان تقاضا برای دریافت تتر بیشتر میشود و قاعدتا قیمت هم افزایش پیدا میکند. از طرف دیگر، عدهای که پیش از سقوط بازار تتر در اختیار داشتند، واحدهای خود را وارد بازار میکنند و با آنها بیتکوین میخرند. این اتفاق در مقابل باعث کاهش قیمت میشود و اکنون باید دید که تاثیر کدام یک از این دو گروه بیشتر است.
طبیعتا در بازار به شدت نزولی دارندگان تتر صبر می کنند و بعد از فروکش کردن هیجان بازار شروع به خرید بیتکوین یا دیگر رمزارزها می کنند. پس عرضه تتر تا جای ممکن در بازار نزولی توسط این عده که معمولا نهنگ ها است و دید درست تری از بازار دارند کنترل می شود. در مقابل ترس شدید حاکم بر بازار سبب می شوند معامله گران کاملا احساسی عمل کنند و تمام رمزارزهای خود یا بیشتر آن را به تتر تبدیل کنند. بنابراین تقاضا برای تتر به شدت افزایش می یابد و عملا افزایش تقاضا منجر به افزایش قیمت می شود. ناگفته نماند بعضی از صرافی ها از این موضوع باخبر هستند و عمدا قیمت را بالاتر ارائه می دهند و مردم ناچار هستند جهت تبدیل دارایی های خود قیمت بیشتری پرداخت کنند.