ترکان:هنوزبرای‌رکود چاره‌اندیشی‌نشده‌است

همگان به‌درستی می‌دانند بحث کارشناسی و اظهارنظر درباره برجام حق مجلس و نمایندگان مردم است، اما هیچ‌کس به نمایندگان اجازه نداده است گزارشی یک‌سویه را با عنوان بررسی کارشناسی از برجام منتشر کنند و بعد دو‌فوریت طرحی را رد کنند که مهم‌ترین مسائل روز کشور به آن گره خورده است. اکبر ترکان، مشاور ارشد رئیس‌جمهور، می‌گوید: «بحث سیاسی دیگری باقی نمانده است که کسی یا جریانی بخواهد درباره برجام اظهار نظر کند. درواقع با توجه به اشراف سران نظام بر مسئله هسته‌ای نگرانی در سطح سیاسی وجود ندارد، بلکه این سلیقه‌های جناحی است که نباید در اجرائی‌شدن برجام تأخیر ایجاد کند». ترکان دغدغه و نگرانی دارد و تأکید می‌کند کشور هر روز دارد ضرر می‌کند. او می‌گوید این بحث‌ها سیاسی نیست، جناحی است. برای همه این سؤال مطرح است؛ طرحی که بسیاری از مسائل کشور به آن گره خورده است، چطور دو‌فوریتش رد می‌شود و پشت درهای مجلس می‌ماند. مشروح گفت‌و‌گوی اکبر ترکان، مشاور رئیس‌جمهور و دبیر مناطق آزاد، در ذیل آمده است: ‌همان‌طور که می‌دانید دوفوریت طرح بررسی برجام از سوی مجلس شورای اسلامی ‌رد شد. شما چندی پیش مدعی شدید هر روز اجرا‌نشدن برجام صد میلیون دلار به کشور آسیب وارد می‌کند. امروز که بررسی برجام گرفتار حاشیه‌های مجلس شده است، پیش‌بینی شما از وضعیت اقتصاد ایران و شرایط ادامه تحریم‌ها چیست؟ با عرض تأسف باید بگویم طرح بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی، ‌از سوی تعدادی از نمایندگان محترم وارد بحث‌های سیاسی و جناحی شده است. این رویکرد برخی در مجلس برای ما، یک آفت بزرگ است. همگان به‌خوبی می‌دانند کشور گرفتار مشکلات اقتصادی است. امیدواریم پس از اجرای برجام وضعیت اقتصادی و بازرگانی کشور تغییر کند. هنوز همه تحریم‌ها پابرجاست و فشارهای اقتصادی بر کشور اعمال می‌شود. واضح‌تر بگویم دولت یازدهم، به دلیل پابرجا‌بودن تحریم‌ها در فروش نفت همچنان محدودیت دارد و نفتی را هم که می‌فروشیم، پولش را نمی‌توانیم وارد چرخه اقتصادی کشور کنیم، بنابراین بار سنگینی روی دوش کشور قرار دارد. واضح و بی‌پرده می‌گویم؛ ما باید به‌سرعت برجام را عملی کنیم، همان‌طور که طرف‌های تجاری ما برای حضور در بازار ایران اعلام آمادگی می‌کنند، ما هم باید این آمادگی را در خود ایجاد کنیم. اینکه مجلس شورای اسلامی ‌بخواهد درباره برجام تصمیم بگیرد، حق مسلم و قانونی مجلس است. ما هم به نظر نمایندگان احترام می‌گذاریم، اما تعللی که امروز در اجرای برجام به عنوان یک توافق‌نامه بین‌المللی در مجلس ایجاد شده است، حاصل نگاه جناحی تعداد اندکی از نمایندگان محترم مجلس است. ‌یعنی ایجاد نوعی مانع در اجرای برجام، حاصلِ نگاه جناحی برخی جریانات خارج و داخل مجلس است؟ در این صورت، این کار با چه هدفی انجام می‌شود؟ نمایندگان محترم مجلس بهتر می‌دانند هر قدر این فشارها تشدید شود و ادامه پیدا کند، اقتصاد کشور دیرتر از این گرفتاری خلاص می‌شود. ما اکنون به دلیل اجرائی‌نشدن برجام، هر روز در حال ضررکردنیم. کشور و اقتصاد کشور تحت فشار است. وقتی ٢٩٠ نماینده مجلس این موضوع را بدانند که کشور برای جهش و حرکت اقتصادی، نیازمند برداشته‌شدن تحریم‌هاست، قطعا خواهان هر چه زود‌تر اجرائی‌شدن برجام، به عنوان یک تعهد بین‌المللی خواهند بود. من قبلا هشدار داده بودم جریانی خاص و نوعی تفکر می‌خواهد برجام را با حاشیه‌های جناحی روبه‌رو کند. امروز با حاشیه‌هایی که چند روز گذشته در مجلس ایجاد شد و گزارش یک‌سویه‌ای که ارائه شد، حرف من در مصاحبه‌هایم ثابت شد. قطعا نمایندگان مجلس این حق را دارند درباره اجرائی‌شدن برجام تصمیم بگیرند، اما باید به این سؤال پاسخ داد که چرا عده‌ای خاص و جریانی مشخص به دنبال به‌تعویق‌انداختن برجام هستند. آیا وضعیت اقتصادی کشور برای این افراد مهم نیست؟ توافق‌نامه برجام با نظارت بزرگان کشور به دست آمده است. چرا عده‌ای امروز به بهانه بررسی برجام می‌خواهند نگرش یک‌سویه خود را به کل مجلس تعمیم دهند و اجرائی‌شدن برجام را به تعویق بیندازند؟ اقتصاد ایران هر روز ضررِ میلیاردی می‌کند، انتظار می‌رود نمایندگان محترم مجلس نهم تحت تأثیر حاشیه‌سازی‌های جناحی عده‌ای در خارج و داخل مجلس قرار نگیرند. ‌شما در گفت‌و‌گوی قبل مدعی شده بودید کشور از اجرائی‌نشدن برجام روزانه صد میلیون دلار ضرر می‌کند. این میزان ضرر را چگونه و بر چه اساس مطرح کردید؟ بله؛ من معتقدم کشور روزانه صد میلیون دلار به خاطر اجرائی‌نشدن برجام ضرر می‌کند. آقای طیب‌نیا، وزیر اقتصاد در گفت‌و‌گویی که با من داشت، مدعی بود با محاسبات ایشان و همکاران‌شان، کشور رقمی ‌بیش از صد میلیون دلار از اجرائی‌نشدن برجام ضرر می‌کند. ایشان به من ‌گفتند کشور روزانه ١٥٠ میلیون دلار از خسارت ناشی از فشارهای تحریمی‌ آسیب می‌بیند. وقتی شما وضعیت دولت را در فروش نفت و بازنگشتن پول آن به کشور می‌بینید، وقتی منابع مالی در اختیار دولت نیست، می‌توانیم ادعا کنیم اقتصاد کشور اوضاع خوبی ندارد. به عقیده همه کارشناسان، هنوز برای رکود اقتصادی کشور چاره‌ای اندیشیده نشده است. ما سرعت رشد خوبی در اقتصاد ایران نداریم. با این وضعیت، شرایط اقتصادی سخت‌تر از این هم خواهد شد. نمایندگان مجلس باید بدانند برای اینکه بتوانیم برای بی‌کاری را چاره‌ای بیندیشیم، به منابع مالی و رشد اقتصادی نیاز داریم. متأسفانه تمام صنایع ما، امروز گرفتار تحریم شده است. برای اینکه بنگاه‌های کشور به حرکت دربیایند و طرح‌های عمرانی اجرا شوند به سرمایه‌گذاری نیاز داریم. با این برخوردی که با برجام، به عنوان توافق‌نامه بین‌المللی می‌شود، قطعا ما با مشکل سرمایه‌گذاری روبه‌رو خواهیم شد. با شرایط تحریم هیچ‌وقت نمی‌توانیم نرخ رشد بالای اقتصادی داشته باشیم. ‌یعنی دولت نتوانسته است پول فروش نفت را در چند ساله اخیر به خزانه وارد کند؟ دولت تمام تلاش خود را انجام داده است که پول نفت را وارد کشور و از آن استفاده کند، اما همان‌طور که می‌دانید در شرایط عادی، پول نفت ایران نمی‌تواند به طور مستقیم وارد کشور شود. در کشورها و بانک‌های مختلف بلوکه می‌شود. آنچه باعث شد فساد اقتصادی با عنوان فساد در دولت‌های قبل پدیدار شود، تحریم‌ها و نوع برخوردی بود که دولتمردان به نام دور‌زدن تحریم‌ها انجام دادند. ما باید هزینه‌های سنگینی را متحمل شویم تا بتوانیم پول نفت خود را به دست بیاوریم. الان پول نفت کشور آن طور که باید، در اختیار ما نیست. نمی‌توانیم به صورت آزادانه از بهترین بازارهای دنیا کالا و خدمات خریداری کنیم. اما امروز امکان تغییر این شرایط برای کشور با اجرای برجام فراهم است، ما می‌توانیم کشور را از این آسیب نجات دهیم. ‌پس معتقدید اجرای برجام به معنای عبور از مشکلات برای کشور است، اما تعدادی از نمایندگان در آن بیانیه معتقدند اظهارنظرشان درباره اجرائی‌نشدن برجام کارشناسی‌شده است. بحث‌های مطرح‌شده از سوی برخی جریانات در مجلس و برخی نمایندگان کاملا یک‌سویه است. اگر ادعا می‌کنیم موضوع باید کارشناسی شود، باید همه جوانب را بسنجیم. من از نمایندگان محترم تقاضا می‌کنم مانع تأخیر در اجرای برجام نشوند و همچنین بر این اعتقادم که بحث برجام یک بحث ملی است، از جناحی نگاه‌کردن به آن بپرهیزند. اگر این توافق به‌درستی اجرا شود، نکته مثبتی برای مجلس نهم خواهد بود؛ چون کشور از یک آسیب جدی اقتصادی و رکود در امان می‌ماند. من از نمایندگان محترم می‌خواهم به این خسارتی که روز‌به‌روز به کشور وارد می‌شود، توجه کنند. اینکه چندروز پیش دو‌فوریت این طرح در صحن علنی مجلس رأی نیاورد، دوستان ما را نگران کرده است و فکر می‌کنیم این یعنی تأخیر در اجرای برجام؛ درحالی‌که همه‌چیز در دولت برای اجرائی‌شدن به موقع برجام طراحی شده است و هر یک روز تأخیر برای ما ضرر اقتصادی و سیاسی سنگینی خواهد داشت. من نمی‌گویم نظر نمایندگان محترم مجلس نادیده گرفته شود، حتما نظر ایشان و دلسوزان مهم است، اما باید به ضرری که به کشور وارد می‌شود هم توجه کنیم. ‌امیدوار هستید نگرش جناحی بر برجام در مجلس پایان یابد؟ نگرش‌های سیاسی و تفاهمات در سطح بالای مدیران سیاسی کشور انجام گرفته است. آنچه در سطوح عالی کشور انجام شده، این است که همه قبول دارند با حفظ خطوط قرمز که از سوی مقام معظم رهبری تبیین شده است، باید از تحریم‌ها عبور کنیم و کشور به سمت رونق حرکت کند؛ بنابراین بحث سیاسی دیگری باقی نمانده است که کسی یا جریانی بخواهد درباره برجام اظهار نظر کند. درواقع با توجه به اشراف سران نظام برمسئله هسته‌ای هیچ‌گاه در سطح سیاسی نگرانی وجود ندارد، بلکه این سلیقه‌های جناحی است که نباید در اجرائی‌شدن برجام تأخیر ایجاد کند.