شورای اقتصاد روز گذشته با درخواست وزارت راه و شهرسازی برای اختصاص 22 میلیارد روپیه جهت خرید ریل از هند موافقت کرد. بر این اساس با احتساب نرخ روز 436 ریالی هر روپیه، حدود 1000 میلیارد تومان برای خرید ریل هندی هزینه می شود.
از سوی دیگر با توجه این‌که در ساخت هر کیلومتر خط‌آهن تقریبا به 120 تن ریل نیاز است با مبلغ فوق حدود 2080 کیلومتر ریل خریداری می‌شود که در راستای توسعه شبکه ریلی کشور، جایگزینی ریل‌های فرسوده و افزایش ظرفیت شبکه حمل‌و‌نقل ریلی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
این در حالی است که در شش سال اخیر همواره استفاده از ظرفیت‌های داخلی برای قطع وابستگی به خرید خارجی ریل همواره محل مناقشه بین تولیدکنندگان و بهره‌برداران شبکه ریلی بوده است.
سال 87 کارخانه ذوب‌آهن اصفهان ریل 33 U را برای اولین‌بار در کشور تولید کرد، اما مسئولان وقت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران به دلیل ایمنی و کیفیت این ریل‌ها از تحویل محموله کارخانه مذکور خودداری کردند.
در ادامه با توجه به درخواست راه‌آهن برای تولید ریل UIC60 ذوب آهن مناقصه‌ای بین‌المللی را برای خرید فناوری تولید این نوع ریل برگزار کرد که به گفته منصور یزدی‌زاده مدیر بازرگانی کارخانه مذکور یکی از بهترین سازندگان این نوع ریل برنده شد.
تیرماه سال‌جاری نیز تفاهمنامه تولید ریل UIC60 با حضور وزرای راه و صنعت به امضای اردشیر سعد محمدی مدیر عامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان و محسن پورسید آقایی مدیر عامل شرکت راه آهن رسید.
شهریور امسال پورسیدآقایی مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران گفته بود: در رابطه با تولید ریل ملی تفاهمنامه با ذوب آهن امضا شد و ما نباید عملیات خاصی را انجام دهیم. تا جاییکه بنده اطلاع دارم ذوب‌آهن یک کارخانه آلمانی را در این رابطه خریداری کرده و در حال بسته بندی و دمونتاژ تجهیزات است.
وی با تاکید بر این‌که آخر شهریور سال آینده کار تولید ریل به صورت آزمایشی انجام می شود، تاکید کرد: به دنبال عقد یک قرارداد تضمین به راه آهن هستیم تا بتوانیم به آنها برای خرید ریل اطمینان بدهیم.
همه این اتفاقات در حالی روی داد که وزارت راه و شهرسازی به‌طور همزمان مذاکرات با هندی‌ها برای خرید ریل را در دستور کار قرار داده بود. اردیبهشت سال‌جاری مدیرکل امور بین‌الملل راه‌آهن از مذاکره با هندی‌ها برای خرید 200 هزار تن ریل خبر داده و گفته بود: برای خرید این میزان ریل از خط اعتباری استفاده خواهد شد.
عباس نظری گفته بود: با توجه به مذاکرات قبلی با طرف‌های هندی قرار بر این شده جهت پیگیری کار هر کدام از شرکت‌های هندی به‌صورت جداگانه به ایران سفر کنند. به‌عنوان مثال شرکت ایرکن برای ساخت راه‌آهن چابهار به زاهدان به ایران سفر می‌کند. همچنین معاون بازرگانی شرکت STC به ایران می‌آید که عمده بحث آن فروش ریل به کشورمان است.
وی با تاکید بر این‌که شرکت‌های هندی به‌صورت جداگانه به ایران سفر می‌کنند، افزود: شرکت رایتس هم برای بحث دیگری می آید.
مدیرکل امور بین‌الملل راه‌آهن با بیان این‌که توافق با شرکت‌های هندی به‌طور جداگانه خواهد بود، تصریح کرد: هفته آینده مدیران شرکت STC برای فروش ریل به ایران می‌آیند که بر این اساس 200 هزار تن ریل از محل خط اعتباری خریداری می‌شود.
نظری با بیان این‌که این میزان ریل پائین‌تر از قیمتی است که تا به حال خریداری شده، گفت: منابع مورد نیاز برای خرید این میزان ریل به‌صورت فاینانس است. بانک مرکزی باید قرارداد خط اعتباری را امضا کند تا بر اساس راه‌آهن بتواند از محل این خط اعتباری از هندی‌ها ریل یا تجهیزات ریلی خریداری کند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، عملکرد وزارت راه و شهرسازی در ساخت خط‌آهن در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن به سالانه 120 کیلومتر می‌رسد، رقمی که با میزان خرید ریل از هندی‌ها همخوانی ندارد. با توجه به آنچه در سطرهای بالا به آن اشاره شد 250 هزار تن ریل تقریبا معادل 2000 کیومتر خط‌آهن است و مشخص نیست چرا وزارت راه و شهرسازی که کارنامه خوبی در ساخت خط آهن ندارد، درخواست اختصاص 22 میلیارد روپیه (حدود 960 میلیارد تومان) را به دولت داده است.
چنانچه نوسازی خطوط فرسوده مانند محور جنوب یا دو خطه کردن خطوط ریلی را نیز در نظر بگیریم باز هم وزارت راه و شهرسازی نیازی به 250 هزار تن ریل ندارد و با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب در خصوص استفاده از ظرفیت‌های داخلی و همچنین تولید داخلی ریل UIC60 از شهریور سال آینده شاید بهتر باشد وزارت راه و شهرسازی در میزان خرید ریل خارجی تجدیدنظر کند.
