صندوق مختلط زیتون توانسته در بازاری رکودی به سوددهی برسد و در میان صندوق‌های سهامی و مختلط، بهترین عملکرد را به خود اختصاص دهد. اما این صندوق چطور موفق شده در سال اول فعالیتش به چنین دستاوردی برسد؟ مرتضی سجادی، مدیر پرتفوی صندوق زیتون از دلایل موفقیت آن گفته‌است.
یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس اوراق بهادار، صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. این صندوق‌ها براساس فاکتورهایی نظیر بازدهی و ریسک، تقسیم‌بندی می‌شوند. صندوق مختلط هم یکی از زیرشاخه‌های این صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شمار می‌آید که به لحاظ ریسک و بازدهی در حدی میانه قرار دارد. در واقع افرادی که اهل ریسک کردن نیستند اما از حد میانه‌ای از ریسک، دوری نمی‌کنند، مناسب‌ترین گزینه برایشان همین صندوق مختلط است. یکی از صندوق‌های مختلط مطرح در ایران که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت دارد، صندوق مختلط زیتون است که جزو صندوق‌های مجموعه مشاور سرمایه‌گذاری ترنج محسوب می‌شود. اما چرا نام این صندوق مطرح شده‌است؟
*صندوقی با رتبه اول بازدهی یک‌ساله
صندوق مختلط زیتون از مهرماه 1400 آغاز به کار کرده و در سال اول فعالیتش به رتبه اول در میان تمامی 125 صندوق مختلط و سهامی دست یافته‌است. بازدهی صندوق زیتون پس از گذشت یک سال، 25 درصد بوده؛ این در حالی است که بازار در یک سال اخیر، وضعیتی کم‌رمق داشته و میانگین بازدهی صندوق‌های مختلط، 7 درصد برآورد شده‌است. به این ترتیب زیتون نه تنها رتبه بالاتری نسبت به سایر صندوق‌های مختلط داشته، بلکه اختلاف بازدهی‌اش هم چشمگیر بوده‌است.
مرتضی سجادی، مدیر پرتفوی صندوق زیتون از استراتژی‌هایی می‌گوید که در زیتون پیاده شده و بازدهی برتر این صندوق را به ارمغان آورده‌است: «حداکثر وزن سهام در این صندوق 60 درصد و کف وزن سهام هم 40 درصد است. پس به طور میانگین این صندوق از 50 درصد سهام و 50 درصد مابقی دارایی‌اش در سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌ها تشکیل شده‌است.» او ادامه می‌دهد: «در نتیجه بازدهی‌ای که می‌توان از این صندوق به عنوان بنچ‌مارک انتظار داشت، میانگین بازده شاخص کل و صندوق‌های با درآمد ثابت است. اگر بر این اساس پیش می‌رفتیم، بازدهی زیتون باید نصف چیزی می‌شد که اکنون است.»
اما زیتون چطور توانست بازدهی‌اش را بهبود ببخشد و به بهترین سطح در میان صندوق‌ها برساند؟ سجادی می‌گوید نخستین اقدامشان در این مسیر، شناسایی و بهره‌گیری از نمادهای بنیادی با کمک تیم تحلیل در این صندوق بوده‌است: «علاوه بر خرید نمادهای بنیادینی که بازار به آن‌ها توجه نمی‌کرد، سعی کردیم از نوسانات بازار، حداکثر بهره را ببریم.» همین مسئله باعث شده که خرید و فروش در صندوق زیتون بسیار بالا باشد و فعالیت بیشتری در این زمینه داشته باشد
سجادی با اشاره به فعالیت بالای صندوق زیتون در زمینه خرید و فروش می‌گوید: «میانگین نسبت گردش دارایی‌های ما یا همان مبلغ خرید و فروش‌هایمان به کل وزن سهام‌مان حدودا 4 تا 5 برابر میانگین کل صندوق‌های دیگر است.» البته نوسان‌گیری مداوم و حضور فعال در بازار خرید و فروش، قطعا به تمرکز بالایی نیاز دارد و فشار بسیاری را به بخش مدیران پرتفوی وارد می‌کند اما اهالی صندوق زیتون این فشار را تحمل کرده‌اند تا سرمایه‌گذاران صندوق به مطلوب‌ترین و حداکثری‌ترین بازدهی دست پیدا کنند.
صندوق مختلط زیتون علاوه بر اینکه شناسایی نمادهای بنیادی و بهره‌گیری از نوسانات بازار، یک استراتژی دیگر هم داشته‌اند که آن‌ها را به برترین‌ها در میان صندوق‌های مختلط تبدیل کرده و آن هم استفده از ابزار مشتقه است. مدیر پرتفوی صندوق زیتون می‌گوید: «ارزش‌یابی ابزار مشتقه و همچنین آپشن‌ها، نسبت به سهام، فرایندی بسیار پیچیده است. نوسانات این آپشن‌ها خیلی بالاست، برای مثال در طول روز گاهی 30، 40 یا 50 درصد جابه‌جا می‌شوند.» اقدام مدیر صندوق مختلط زیتون این بوده که در بازار آپشن‌ها هم فعال باشند: «ما هم از سمت خرید آپشن با وزن کمتر یعنی حدودا تا سقف 5 درصد پرتفوی سهامی‌مان و هم در سمت فروش آپشن تا وزن 30 درصد پرتفوی سهامی‌مان فعال هستیم. این فعالیت در دو سمت به ما کمک کرده تا بتوانیم بازدهی خوبی بسازیم.»
استراتژی‌های مدیر صندوق مختلط زیتون، دستاورد موفقیت‌آمیزی برای این صندوق سرمایه‌گذاری در میان تمامی صندوق‌ها به همراه داشته اما اهالی زیتون تازه وارد میدان شده‌اند و امیدوارند در سال جدید با تجربه‌هایی که به دست آورده‌اند و تلاش مضاعف، علاوه بر حفظ جایگاهشان در میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به سوددهی بیشتر هم دست پیدا کنند.
به این ترتیب مجموعه‌ای از استراتژی‌ها در عرصه مدیریتی نظیر شناسایی نمادهای بنیادی، بهره‌گیری حداکثری از نوسانات بازار و استفاده از ابزار مشتقه به صندوق زیتون کمک کرده تا به عنوان یک صندوق مختلط بهترین عملکرد را در میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دست آورد و در بازاری رکودی، بازدهی 25 درصدی را در کارنامه خود به ثبت برساند. بی‌تردید این روند در صندوق زیتون ادامه خواهد داشت و تجربه‌های یک سال گذشته به عملکرد بهتر در سال بعد کمک خواهد کرد.
