به گزارش اقتصادآنلاین؛ طبق قانون تجارت، شرکت‌های بورسی چهار ماه برای برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه و هشت ماه پس از برگزاری مجمع، برای پرداخت سود به سهامداران فرصت دارند. علاوه بر این فرصت که چالشی برای سهامداران محسوب می‌شود، نحوه پرداخت سود در سال‌های اخیر نیز، با حواشی زیادی همراه بوده است.
در روش سنتی پرداخت سود توسط شرکت‌ها، سهامداران باید شعب بانکی مراجعه کنند. در این روش، سهامداری که چندین شرکت در پرتفوی خود دارد، باید برای دریافت سود هر شرکت به بانک‌های متفاوت مراجعه کند. این در حالی است که مراجعه حضوری سهامداران به بانک‌ها با وجود شیوع گسترده ویروس کرونا، تنها منجر به ضرر و زیان آنها خواهد شد.
از سوی دیگر، با وجود اینکه بیش از سه سال از راه‌اندازی سامانه سجام می‌گذرد و بسیاری از سهامداران خواستار دریافت سود خود از طریق این سامانه هستند، اما هنوز برخی از شرکت‌ها از پرداخت سود خود از این طریق امتناع می‌کنند. این موضوع که منجر به رسوب مبلغ قابل توجهی از سود سهامداران در شرکت‌ها شده، حقوق بسیاری از این افراد را تضییع کرده است.
با توجه به بروز چنین مشکلاتی، در جلسه علنی ۱۵ اسفندماه سال ۱۴۰۰ مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی بخش هزینه‌ای لایحه بودجه ۱۴۰۱، در صورت پرداخت سودهای توزیعی از هر طریقی به جز سجام، ناشر مکلف است مبلغ سود را همراه با جریمه پرداخت نماید و سازمان بورس و اوراق بهادار موظف است بر اجرای این بند نظارت کند.
بنابراین، تمامی ناشران ثبت‌شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای تسهیل امور سهامداران موظف شدند سود تقسیمی مصوب مجمع عمومی را با همکاری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه از طریق سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) به سهامداران پرداخت کنند و مدیران متخلف از اجرای این حکم با شکایت سازمان بورس به انفصال از خدمت در دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های سهامی عام به مدت شش ماه تا دو سال محکوم می‌شوند.
دلیل رسوب سود در شرکت‌ها چیست؟
به گفته محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، سودهای رسوب‌شده در حساب شرکت‌ها ناشی از چند عامل است که باید مورد بررسی قرار بگیرند. در ابتدا ممکن است سودهای رسوب‌شده تحت تاثیر تخلف صورت‌گرفته از سوی ناشر باشد که اقدام به پرداخت سود شرکت‌ها نکرده است.
وی، نبود شماره حساب معتبر در اختیار ناشران را دیگر عامل سودهای رسوب شده شرکت‌ها عنوان کرد و گفت: تحت تاثیر چنین اتفاقی، سود به حساب سهامدار پرداخت شده، اما سود پرداختی به دلیل عدم اعتبار شماره حساب به حساب شرکت، برگشت خورده است.
سهامداران خرد چه زمانی به حق خود می‌رسند؟
به گفته انصاری مهیاری، سازمان بورس و اوراق بهادار اکنون در حال انجام برنامه‌ریزی جامعی است تا ضمن تهیه سامانه‌ای معتبر، سودهای سال گذشته شرکت‌ها را از طریق شرکت سپرده‌گذاری به حساب سهامداران واریز کند و بر این اساس باید سود مشخص‌شده شرکت‌ها در مجامع سال ۱۴۰۱ از طریق سامانه سجام به حساب سهامداران پرداخت شود.
برخورد با شرکت‌های متخلف
مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، با اشاره به تغییراتی در بودجه ۱۴۰۱ در مورد جریمه شرکت‌های متخلف گفت: پیشنهاد لایحه بودجه ۱۴۰۱ این بود که ناشران متخلف که از پرداخت سود سهامداران از طریق سجام خودداری می‌کنند، سود را با اعمال جریمه ۲۰درصدی پرداخت کنند.
اما این جریمه در قانون بودجه با تغییر همراه شد. در قانون بودجه اعلام شده تا اگر تخلفی از سوی شرکت‌ها در زمینه پرداخت سود صورت گرفت، اعضای هیات مدیره آن بین ۶ ماه تا ۲ سال سلب صلاحدید شوند.
با توجه به این قانون، سازمان بورس نظارت‌های لازم را در این زمینه انجام خواهد داد و به محض ملاحظه تخلف از سوی شرکت‌ها در سال ۱۴۰۱، مراتب را برای سلب صلاحیت کل اعضای هیات مدیره به قوه قضاییه ابلاغ می‌کند.
