درخصوص به وجود آمدن چنین شرایطی دلایل مهمی مطرح می‌شود. به هر حال فضایی در این بازار ایجاد شده که حتی خبر اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام و خبرهای مثبت دیگر نیز نتوانست از صف‌نشینی سهامداران بکاهد. به گفته کارشناسان نجات بازار سرمایه از طریق بازار پول و متولی این بازار میسر می‌شود. در غیر این صورت سیاستگذار بورسی با هیچ ترفندی نمی‌تواند مسیر منفی معاملات را تغییر دهد.
نجات بورس از مسیر بازار پول
تحلیلگران بازار سهام با توجه به وضعیت سایر بازار‌ها اذعان می‌کنند که بورس همچنان جای مناسبی برای سرمایه‌گذاری است اما اگر محدوده حمایتی شاخص تغییر کند قرمزپوشی شاخص نیز دنباله‌دار خواهد شد.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سهام در همین رابطه می‌گوید: بررسی تکنیکال وضعیت شاخص نشان می‌دهد در شرایطی که نظام عرضه و تقاضا به صورت یکپارچه همراه با عمقی وسیع به تک تک سهام و صنایع سرایت کند، سقوط شاخص و از دست دادن کف‌های حمایتی قبلی قطعی است اما با توجه به اینکه در حال حاضر ۵۰ درصد از معاملات روزانه سهام با ارشاد، برنامه‌ریزی و در فضای کنترلی توسط سازمان بورس و بازارسازان انجام می‌شود، شاید بازار با ریزش شدید شبیه آنچه در تابستان ۹۹ مشاهده کردیم مواجه نشود. از سوی دیگر گزارش عملکرد شرکت‌ها نسبت به دوره مشابه سال قبل و اصلاح شدید قیمت سهام در ۱۰ ماه اخیر نوید این را می‌دهد که شاخص بیشتر از این فرو نریزد.
وی با بیان اینکه شاخص تا زمانی در محدوده فعلی با نوسان اندک همراه است که قیمت دلار افت نکند، اظهار می کند: ریزش قیمت دلار به زیر ۲۰ هزار تومان وضعیت بازار سرمایه را وارد فاز جدیدی از ریزش قیمت می‌کند.
این کارشناس به راهکارهای بازگشت بازار اشاره می‌کند و می‌گوید: ثبات قیمت ارز مهم‌ترین متغیر اثر گذار بر بازار محسوب می‌شود و تا وقتی که در این مورد اقداماتی انجام نشود بازار به تعادل نمی‌رسد. وقتی دولت از دلار ۱۵ هزار تومانی صحبت می‌کند و اظهارات ضدونقیضی در مورد نرخ سود بانکی از سوی مسوولان عنوان می‌شود، فعالان بورسی نیز ترجیح می‌دهند از بازار خارج شوند. نجات بازار سرمایه از طریق بازار پول و متولی این بازار میسر می‌شود. در غیر این صورت سیاستگذار بورسی با هیچ ترفندی نمی‌تواند مسیر منفی معاملات را تغییر دهد. اصلاح طولانی‌مدت قیمت سهام برای سرمایه‌گذار این بازار زجرآور است و موجی از یاس و ناامیدی در میان سهامداران به وجود آورده است. گرچه این وضعیت نمی‌تواند تا ابد ادامه‌دار باشد وکسانی که با قیمت‌های فعلی وارد بورس می‌شوند در بلندمدت برندگان بازار خواهند بود.
وی با انتقاد از بسته حمایتی سازمان بورس خاطر نشان می‌کند: بسته حمایتی در صورتی در بازار تحولات مثبت ایجاد می‌کند که صورت مساله مشکل نداشته باشد. وعده‌های سیاستگذار مبنی بر تغییر دامنه نوسان متقارن و اختصاص منابع صندوق توسعه ملی در حالی با واکنش منفی سهامداران مواجه شده که سرمایه‌گذاران تمایلی برای خرید سهام ندارند. متولیان بازار دست به هر اقدامی زدند مشکلات بازار بیشتر شد و سرمایه‌گذاران بیشتری راه خروج را پیش گرفتند.
احتمال ریزش‌های بیشتر؟
اگر دماسنج بازار سرمایه، کف شاخص در محدوده یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد را بشکند، حمایت مهم را از دست می‌دهد. با فعال شدن حد ضررها بازار با فشار فروش جدیدی مواجه می‌شود و ممکن است نوسانات منفی تداوم یابد. پیمان حدادی، تحلیلگر بورس با بیان این مطلب اظهار می‌کند: همان‌طور که در روز‌های شنبه و یکشنبه مشاهده کردیم بازار با فشار فروش مضاعفی دست به گریبان بود. طی ماه‌های اخیر شاخص، حمایت‌های مهمی را از دست داده و با توجه به شرایط فعلی بعید نیست حرکت شاخص بر مدار نزولی ادامه داشته باشد.
وی در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان جلوی ریزش بازارسهام را گرفت، توضیح می‌دهد: بررسی وضعیت بازار نشان می‌دهد سیاستگذار در حال حاضر نمی‌تواند جلوی حرکت نزولی شاخص را سد کند. بازار سرمایه با ابهامات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند.
فعالان اقتصادی تا زمان انتخابات ریاست‌جمهوری و تعیین تکلیف تیم اقتصادی دولت جدید نمی‌توانند برنامه مدونی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف انجام دهند. بلاتکلیفی در فضای سیاسی جامعه احتمالا موج جدیدی از ریزش قیمت در همه بازار‌ها را به دنبال خواهد داشت و بازار سهام نیز از این قضیه مستثنی نیست. وی با بیان اینکه دستکاری در تابلوی معاملات، وضعیت داد و ستد‌ها را پیچیده‌تر کرده است، می‌گوید: بخشی از دستکاری‌های تابلوی معاملات نیز رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته از این‌رو تا سرانجام انتخابات مشخص نشود، بازار به تعادل نمی‌رسد و با نوسانات منفی همراه است.
درگیر و دار ریسک‌های جدید
این کارشناس با اشاره به واکنش منفی سهامداران نسبت به متغیرهای اقتصادی مثبت، خاطرنشان می‌کند: برخی از سهم‌های کوچک بازار همچنان از قیمت بالایی برخوردارند و قاعدتا این دسته از سهم‌ها از اخبار مثبت تاثیر‌پذیری مثبت ندارند اما این وضعیت در سهم‌های بزرگ هم وجود دارد. گرچه سهام بزرگ به برخی اتفاقات و اخبار به صورت مقطعی واکنش مثبت نشان می‌دهند، اما فشار فروش در سهم‌های کوچک، سهام بزرگ را دچار دردسر کرده و این دسته از سهام نیز به پای سهام کوچک می‌سوزند.
وی در ادامه بیان می‌کند: در دو هفته اخیر بازار با ریسکی جدید مواجه شده است. گزارش شرکت‌های بورسی که از بانک ملت آغاز و به پالایشی‌ها رسید. ریسکی جدید که نه تنها با واقعیت موجود همخوانی ندارد حتی فاصله زیادی با انتظارات بازار دارد. به گفته پیمان حدادی، تزریق یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه آن هم به صورت مرحله‌ای دردی از بازار درمان نمی‌کند.
یک درصد از منابع این صندوق حدود ۴ هزارمیلیارد تومان است این در حالی است که بازار طی بازه زمانی ۳ ماهه با بیش از ۵ هزار میلیارد تومان صف فروش دست به گریبان است. بر همین اساس حتی اگر همه آن یک درصد نیز یکجا به صندوق تثبیت بازار تزریق می‌شد تغییری در روند نوسانات منفی شاخص ایجاد نمی‌کرد.
