اقتصاد آنلاین – مهسا نجاتی؛ با توجه به افزایش محبوبیت بازار ارزهای دیجیتال در جهان و اخیرا در ایران، اخباری در خصوص تمایل مقامات ایرانی به قانون‌گذاری برای این صنعت و همچنین راه‌اندازی رمزارز ملی توسط بانک مرکزی به گوش می‌رسد.
مقامات امید دارند که با رسمیت بخشیدن به این صنعت، بتوانند تحریم‌ها را دور بزنند و از رمزارزها برای تجارت خارجی استفاده کنند. با این حال، هنوز ساز و کار مناسبی برای این عمل ارائه نشده و تا حدودی باعث ناامیدی کارشناسان و فعالان بازار شده است.
در خصوص چشم‌انداز راه‌اندازی رمزپول ملی توسط بانک مرکزی، مصاحبه‌ای با آرش قنبرزاده، کارشناس بازار ارزهای دیجیتال انجام شده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
قنبرزاده با اشاره به اینکه کلیات ارز دیجیتال ملی تصویب شده، اما هنوز اطلاعات دقیقی در مورد آن ارائه نشده، اذعان داشت: تقریبا دو سال است که مقامات روی رمزارز ملی کار می‌کنند، اما همچنان مبهم است. می‌توان گفت ما درحال‌حاضر نیز ریال دیجیتالی داریم که در کارت‌های بانکی موجود است و همچنین در تراکنش‌های شتاب ما انجام می‌شود. اما فکر می‌کنم که دلیل اصلی رویکرد مقامات به این سمت و صحبت از رمزارزهای ملی که در جهان می‌شود، این است که از قافله عقب نمانند.
وی با ذکر اینکه ماهیت رمزارزها غیرمتمرکز است گفت: در این خصوص چندان چشم‌انداز روشنی نداریم؛ چرا که رمزارزهای ملی زیر نظر بانک مرکزی است. به احتمال زیاد قابل استخراج نخواهد بود و کاملا متمرکز است. از این رو، خلاف ماهیت ارزهای دیجیتال، یعنی غیرمتمرکز بودن خواهد بود.
این کارشناس در مورد رویکرد فعالان بازار و دولت خاطرنشان کرد: برای افرادی که به ارزهای دیجیتال علاقه‌‍مند هستند، رمزارز ملی مورد جذابی نمی‌تواند باشد. اما برای دولت، به منظور دور زدن تحریم‌ها، راه‌حلی است که به آن فکر کرده‌اند و اخیرا نیز تصمیم گرفته‌اند که از ارز دیجیتال برای تجارت خارجی استفاده کنند.
قنبرزاده در مورد احتمال اینکه رمزارز ملی، یک استیبل‌کوین باشد اظهارکرد: اما اگر این رمزارز ملی، استیبل‌کوین باشد، که به احتمال زیاد است، پشتوانه آن ریال خواهد بود. در شرایط فعلی، با توجه به کاهش ارزشی که ریال تجربه کرده، نمی‌توانیم خوش‌بین باشیم که راه‌اندازی رمزارز ملی موفقیت‌آمیز باشد. با این پشتوانه ریالی، ریال دیجیتال نیز نمی‌تواند موفق باشد و ارزش سرمایه‌گذاری داشته باشد.
وی افزود: صحبت از این است که رمزارز ملی برای عموم مردم آزاد باشد و همه بتوانند از آن استفاده کنند. کار فعالان بازار رمزارزها اکثرا دلاری است و توصیه من همیشه این بوده که مردم سعی کنند بخشی از دارایی خود را به ریال نگه دارند و مابقی آن را به درآمد ارزی تبدیل کنند تا از فشار تورم بکاهند. بنابراین، ریال دیجیتال هم نمی‌تواند ارزش سرمایه‌گذاری داشته باشد.
این کارشناس با در نظر گرفتن سناریوی استیبل‌کوین نبودن رمزارز ملی اذعان داشت: اگر این رمزارز ملی، استیبل‌کوین هم نباشد و نوسان داشته باشد، قابل استخراج و سرمایه‌گذاری باشد، از زمانی که راه‌اندازی می‌شود، باید در موقعیت فروش قرار گیرد و به دنبال آن، باید منتظر ریزش این رمزارز باشیم. با این حال، بعید می‌دانم به این صورت باشد.
قنبرزاده با انتقاد از اینکه هنوز برای بازار رمزارزها قانون‌گذاری انجام نشده خاطرنشان کرد: ما اکنون، قانونی نداریم که برای رمزارزها تصویب شده باشد و جای سوال دارد که چرا اکنون مقامات به دنبال رمزارز ملی هستند. اتفاق بهتری که می‌توانست بیفتد این بود که مانند سایر کشورها، برای رمزارزها قانون‌گذاری انجام شود. به خصوص این قانون‌گذاری باید برای صرافی‌ها باشد؛ چرا که اگر اکنون بخواهیم در صرافی‌های ایرانی خرید و فروشی انجام دهیم، با ترس خواهد بود. اتفاقی که برای کریپتولند افتاد، می‌تواند برای صرافی‌های دیگر هم بیفتد.
وی افزود: از این رو بهتر بود که از اساس کار شروع می‌کردند و مقامات قانون‌گذاری صحیحی انجام می‌دادند. باید از اقتصاددان‌هایی که به روز هستند استفاده می‌شد. افرادی که در بازار فعال هستند. افراد بسیاری در خارج از کشور در زمینه برنامه‌نویسی و رمزنگاری تحصیل می‌کنند.
این کارشناس با اشاره به تناقض‌های موجود اظهار کرد: در صنعتی که هنوز برای آن قانونی وجود ندارد، به دنبال راه‌اندازی رمزارز ملی هستند. این رمزارز نیز در دست بانک مرکزی خواهد بود که کاملا متمرکز است و با غیرمتمرکز بودن رمزارزها منافات دارد و همچنین پشتوانه‌ای وجود ندارد. اینها همه عواملی است که باعث می‌شود این طرح موفقیت‌آمیز نباشد.
قنبرزاده در مورد استفاده از رمزارز ملی در تجارت خارجی گفت: به جز اینکه برنامه‌ای برای دور زدن تحریم‌ها وجود داشته باشد و بتوانند از آن برای تجارت استفاده کنند. در این خصوص هم فکر نمی‌کنم به راحتی برای دنیا قابل پذیرش باشد که بخواهند با ریال دیجیتالی ما تبادلی را انجام دهند. حال باید منتظر باشیم و ببینیم که چه اخباری منتشر خواهد شد. مصوبه‌ای که تصویب خواهد شد چه مواردی را در بر خواهد داشت و چه پایه و اساسی دارد. درحال‌حاضر اطلاعات کافی نداریم که بخواهیم در مورد آن صحبت کنیم. اما در کل من نسبت به آن خوش‌بین نیستم؛ چرا که مورد مثبتی در آن مشاهده نمی‌شود.
وی به عنوان سخن پایانی خود گفت: من امیدوارم که قانون‌گذاری مناسبی برای رمزارزها در ایران انجام شود؛ به خصوص برای صرافی‌ها تا مردم با خیال راحت‌تری بتوانند خرید و فروش خود را انجام دهند.
