رفع تحریم های بانکی و یک گروگانگیری سیاسی
در حالی که اتفاقات و اخبار جدید حول موضوع مذاکرات، احتمال توافق را مدام بالا و پایین می‌کند، یکی از مسائل مهمی که در کنار رفع تحریم‌ها به آن پرداخته می‌شود، موضوع FATF است. همواره یکی از پرهزینه‌ترین تحریم‌ها برای کشور و اقتصاد، مربوط به بخش بانکی بوده و محدودیت‌های ناشی از قرار گرفتن در لیست سیاه FATF به محدودیت‌های تحریم‌ها اضافه شده است. حال با شرایط به وجود آمده در حوزه مذاکرات، وضعیت تحریم‌های بانکی به چه سمتی حرکت می‌کند؟
اقتصادآنلاین – سیده زینب رزم گیر؛ در میان تحریم‌هایی که سال‌ها بخش‌های مختلف کشور را با چالش مواجه کرده است، تحریم‌های بانکی وزن سنگینی را به خود اختصاص داده و انتقال پول را به کاری بسیار دشوار و تقریبا غیرممکن تبدیل کرده است. این روزها، با توجه به امیدواری‌ها و همچنین ظهور موانع و پیچیدگی‌های جدید حول مذاکرات، یک روز احتمال رسیدن به توافق از نظر کارشناسان کاهش پیدا کرده و روز دیگر این احتمال به شدت افزایش می‌یابد اما با این حال به نظر می‌آید به دلیل شرایط هر دو طرف این میز مذاکرات، توافقی نسبی، دیر یا زود، تصوری دور از واقعیت نیست.
از طرفی یکی از موانع مهمی که همواره در امور بانکی مطرح می‌شود، قرار گرفتن در لیست سیاه FATF است که در عمل، روابط مالی ما با کشورهای دیگر را فارغ از تحریم‌ها تحت الشعاع قرار داده و محدودیت‌های خاص خود را ایجاد می‌کند. بنابر این لازم است همزمان با پرداختن به موضوع مذاکرات، به FATF نیز توجه شود تا در صورت توافق، با کمترین فاصله‌ای بتوان محدودیت‌های بانکی و مبادله‌ای کشور را برطرف کرد. در همین راستا، اقتصادآنلاین درباره جایگاه FATF در شرایط کنونی با کارشناسان گفت‌و‌گو کرد.
FATF یک گروگان سیاسی
مجید حریری، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین، با اشاره به اینکه موضوع FATF موضوعی کاملا سیاسی است و موضوع فنی بانکداری نیست گفت: ما طی این سال‌هایی که با FATF بحث داشتیم، از حدود ۳۰مورد تعهداتی که باید می‌پذیرفتیم فقط دو مورد در مجمع تشخیص معطل مانده است و به بقیه آن عمل می‌کنیم. در حال حاضر تنها ایران و کره شمالی در منطقه ممنوعه FATF قرار داده شده‌اند و برای سایر کشورها این محدودیت‌ها به صورت صد درصدی اعمال نمی شود.
وی در ادامه تصریح کرد: به طور مثال در کشور افغانستان پولشویی شده و پول حاصل از مواد مخدر رد و بدل می‌شود اما نگاه FATF تا به امروز نگاه محدودکننده‌ای به آن نبوده یا هیچکدام از کشورهای آسیای میانه یا حتی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس شفافیت مالی به آن صورت ندارند. بطور مثال قطر به صورت علنی بخش مهمی از منابع مالی طالبان را تامین می‌کند یا در کشورهای کارائیب بخش مهمی از کوکائین دنیا خرید و فروش می‌شود. پس اگر مسائل پولشویی و این مدل‌هایی که ابراز می‌کنند وجود داشت، باید برای این کشورها نیز محدودیت‌های سفت و سختی وارد می‌شد.
حریری افزود: پس مسئله از دو سو، هم از سوی کسانی که در FATF صاحب نفوذ و قدرت هستند و هم از جانب سیاستمداران ما، یک گروگان سیاسی است؛ یعنی هم ما داریم با آن برخورد سیاسی می‌کنیم هم آنها با ما. قطعا اگر مشکلات سیاسی ما در حوزه مذاکرات وین از این بحران‌ها خارج شود، FATF موضوعی است که به راحتی قابل حل است. پس موضوع ما با دنیا همین موضوعاتی است که در وین صحبت می‌شود و موضوعات دیگر مثل پیوستن به WTO، استفاده از امکانات بانک جهانی و صندوق بین المللی پول و FATF موضاعاتی است که بیشتر تحت تاثیر این موضوع اصلی قرار دارد. اگر این موضوع اصلی حل شود کافی است دو طرف نرمش‌های کوچکی انجام دهند تا مشکل FATF نیز حل شود در غیر این صورت، اگر دو لایحه دیگر FATF را نیز قبول کنیم به دلیل تحریم‌ها گشایشی در امور بانکی ما ایجاد نمی‌شود. بنابر این فکر نکنیم موضوع FATF خیلی مهم است. ضمن اینکه باید درباره مقدمات آن را در داخل و مقدمات آن با طرف‌های خارجیمان در همین فضای مذاکرات وین صحبت شود ولی اولویت اول ما FATF نیست بلکه باید تحریم‌ها برطرف شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دولت‌ها و کشورهایی در دنیا مشاهده می‌شوند که به مراتب اوضاع مبادلات مالی آنها از ما بدتر است اما هیچ محدودیتی از جانب FATF برای آنها اعمال نمی‌شود؛ مثل کلمبیا که منشا کوکائین است. بنابر این فکر می‌کنم این موضوع نیز تابع اختلافات اصلی ما با کشورهای صاحب قدرت است.
