تغییرات داخل دهان را سرسری نگیرید
«سرطان سلول‌های سنگفرشی دهان» یکی از شایع‌ترین سرطان‌های سر و گردن است که این روزها بیشتر قربانیان خود را از میان جوانان انتخاب می‌کند. این سرطان که به «مقلد بزرگ» نیز شهرت یافته است می‌تواند به هرشکلی درآمده و بیمار و بخصوص پزشک را در تشخیص به اشتباه بیندازد.
به بهانه برگزاری یازدهمین کنگره علمی دندانپزشکان عمومی ایران که ۲۱ تا ۲۴ دی ماه ۹۵ در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار می‌شود با دکتر آرزو علایی متخصص بیماری‌های دهان و دندان و دبیر علمی یازدهمین کنگره انجمن دندانپزشکان عمومی به گفت‌و‌گو نشستیم. دکتر علایی به تشریح سرطان دهان به‌عنوان یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های دهان می‌پردازد. دکتر علایی می‌گوید: سرطان نوعی بیماری است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌های بدن و نامیرا شدن آنها ایجاد می‌شود. دهان نیز به‌عنوان یکی از ارگان‌های بدن از این قاعده مستثنی نیست و در معرض رشد غیر طبیعی سلول‌ها و ابتلا به سرطان قرار دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، معاون بخش بیماری‌های دهان و دندان دانشکده دندانپزشکی می‌افزاید: هنگامی که سلول‌های سنگفرشی دهان به دلایل مختلف مانند تماس با اشعه‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها یا استفاده از تنباکو و سیگار نامیرا می‌شوند و با رشد سریع خود جای سلول‌های دیگر را تنگ می‌کنند، در چنین شرایطی این سلول‌های حجیم و نامیرا، سرطانی می‌شوند و زندگی فرد مبتلا را به خطر می‌اندازند.
دبیر علمی یازدهمین کنگره دندانپزشکان با تأکید بر لزوم آشنایی با علائم هشدار این بیماری اظهار می‌کند: زخم‌های مزمنی که به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند، یکی از شایع‌ترین نشانه‌های ابتلا به سرطان دهان محسوب می‌شوند. این ضایعات و زخم‌های دهانی گاهی با یک گاز گرفتگی و گاهی بر اثر وجود شکستگی دندان یا حتی پرکردگی‌های تیز دندان ایجاد می‌شوند، اما در عین سادگی به درمان‌های متداول پاسخ نمی‌دهند. دندانپزشکان در مواجهه با چنین ضایعاتی باید از زخم نمونه‌برداری کنند و برای اطمینان از نوع آن، از پاتولوژیست یا آسیب شناس کمک بگیرند.
در صورتی که بر اساس نظر پاتولوژیست سلول‌های نمونه‌برداری شده دچار بدخیمی شده باشند بیمار به جراح فک و صورت معرفی می‌شود تا با رادیوتراپی و جراحی بیماری وی درمان شود.
به گفته دکتر علایی، قرمزی‌هایی که بی‌دلیل در حفره دهان ایجاد می‌شوند و سوزش یا خارش ندارند و بیمار نیز از دلیل و زمان ایجاد آن بی‌اطلاع است یا سفیدی‌هایی که بی‌دلیل در دهان مشاهده می‌شود و بیمار یا پزشک نمی‌توانند با کشیدن یک باند یا گاز استریل روی آن، سفیدی را پاک کنند، از دیگر نشانه‌هایی است که باید جدی گرفته شوند. البته این قرمزی‌ها یا سفیدی‌ها همیشه نشانه سرطان نیستند اما بی‌دلیل نیز به وجود نمی‌آیند و احتمال دارد بر اثر تغییرات سلولی و بدخیم شدن آنها ایجاد شده باشند. وی درادامه به برحستگی‌های گل‌کلمی بدون دلیل نیز اشاره می‌کند و می‌گوید، چنانچه هنگام لمس آن متوجه بافت سفت اطراف آن شویم، این برجستگی می‌تواند نشانه تکثیر سلولی غیرطبیعی در آن ناحیه باشد.
این متخصص بیماری‌های دهان در ادامه به دلایل بروز این نوع سرطان اشاره و خاطرنشان می‌کند: سیگار و قلیان و به‌طورکلی انواع مواد تدخینی از مهم‌ترین عوامل ابتلا به سرطان دهان هستند. البته از میان دیگر عوامل مؤثر در ابتلا به این بیماری می‌توان به ژن، ویروس‌ها بخصوص «ویروس پاسیلوما» یا «ویروس هرپس» یا همان تبخال و قارچ‌هایی که سردسته آنها برفک‌های دهانی است و ما از کنار آنها به سادگی می‌گذریم و همچنین کارکردن با مواد و رنگ‌های صنعتی اشاره کرد.
علایی با تأکید بر اینکه تماس مواد کارسینوژن یا سرطان زا باید با مخاط دهان به حداقل ممکن برسد، می‌گوید: استفاده روزافزون جوانان از قلیان و سیگار می‌تواند مهم‌ترین عامل بروز سرطان دهان در سنین جوانی باشد. وی در خاتمه توصیه می‌کند: در گام نخست سعی کنید استعمال دخانیات را ترک یا به حداقل برسانید و در گام بعدی هم توصیه می‌کنم، هرگونه تغییر در بافت داخل دهان را جدی بگیرید و با مشاهده ضایعات ذکر شده در نخستین فرصت با پزشک مشورت کنید.
