مسکن از ابتدای سال چقدر گران شد؟
نتایج بازرسی از فعالیت واسطههای بازار مسکن، در غیاب گزارشهای رسمی درباره فعلوانفعالاتی که در ماههای اخیر دامن این بازار را گرفته، نشان میدهد: قیمت مسکن در تهران اگر چه از ابتدای سال تاکنون حالت افزایشی به خود گرفته اما اندازه نرخ رشد آن در حد نرخ تورم عمومی بودهاست طوری که در بهار و تابستان امسال قیمتها بین 15 تا 20 درصد صعود کرد و در پایان پاییز مجموع نرخ رشد به مرز 30 درصد رسید.
معاون بازرسی اتحادیه مشاوراناملاک تهران ضمن تایید تحول معاملاتی در فصل سوم سال91 و متفاوت خواندن بازار مسکن در نیمهدوم امسال در مقایسه با دورههای مشابه سالهای گذشته، اعلام کرد: آنچه باعث رونق پاییزی معاملات شده فعلا ارتباطی به تغییر مسیر سرمایهها از بازارهای ارز و طلا ندارد، بلکه نتیجه پایان انتظار متقاضیان مصرفی مسکن بابت بهبود شرایط قیمتی است. پیشتر با استناد به آمار سامانه رهگیری معاملات مسکن، از وقوع رونق در خریدوفروش واحدمسکونی در تهران در ماههای پاییز91 بهرغم رکود در سرتاسر نیمهاول خبر داده شده بود. معاون بازرسی اتحادیه املاک در تحلیلی که درباره این رونق به دست آورده، معتقد است: چون که ثبات نسبی قیمت مسکن در پایان تابستان به اوج خود رسید، در ماههای اخیر اقبال مردم به خرید افزایش پیدا کرده است اما سفتهبازی یا خریدهای سرمایهای ملک هنوز شکل محسوس در بازار به خود نگرفته است. حسام عقبایی همچنین با تاکید براینکه تغییرات در بازار مسکن در درازمدت اتفاق میافتد، اعلام کرد: پیشبینی ما برای ماههای باقیمانده از سال، تکرار تحول پاییزی - هم به لحاظ قیمت و هم به لحاظ حجم معاملات- است.این عضو هیاتمدیره اتحادیه املاک در عین حال انتخابات سال آینده را بیتاثیر بر بازار مسکن ندانست و گفت: معمولا در دوران انتخابات ریاستجمهوری دارندگان سرمایه، ملک را امنترین محل برای سرمایهگذاری انتخاب میکنند که با توجه به این تجربه، شدت رونق معاملات در ماههای آینده میتواند بیشتر هم شود. تاثیر رونق پاییزی بر قیمت مسکن افزایش حجم معاملات خرید و فروش مسکن در فصل پاییز به نسبت شش ماهه اول سال، بر خلاف روال سالهای قبل، انتظارات متفاوتی را پیش روی این دسته از معاملات در ماههای پایانی سال قرار داد. پس از آنکه معاملات خرید و فروش مسکن در سه ماه سوم با رونقی نسبی در مقایسه با 6 ماه ابتدایی سال رو به رو شد، عضو هیات مدیره و معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران از رشد 30 درصدی قیمت مسکن در سه ماه سوم امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر داد.به گفته حسام عقبایی، این رونق برخلاف آنکه برخی کارشناسان از آن تحت عنوان هجوم سرمایهها از بازار ارز به بازار مسکن یاد میکنند بیشتر ناشی از پایان زمان انتظار خریداران مصرفی است که منتظر بودند با اتمام فصل جابهجاییها از موقعیت بهتری برای خرید برخوردار شوند. وی برای سه ماهه پایان سال پیشبینی میکند: اگر چه در زمستان شاهد تغییری محسوس در قیمت و حجم معاملات خرید و فروش مسکن نخواهیم بود و همچنان انتظار هجوم سرمایهها به بازار مسکن منتفی است اما تغییراتی که سال آینده به واسطه انتخابات ریاست جمهوری، اقتصاد کشور را تحت تاثیر خود قرار میدهد بخشی از سرمایهها را به بازار ایمن مسکن سوق خواهد داد. رونق معاملات در حد چند ماه عضوهیات مدیره و معاونت بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه تنها دو ماه از سال را شاهد رونق نسبی معاملات خرید و فروش مسکن نسبت به ماههای قبل و بعد از آن بودیم، گفت: از ابتدای سال رکود نسبی معاملات را تا اواخر تیرماه شاهد بودیم که این رکود نسبی ریشه در رکودی دارد که از ماههای قبل بر معاملات بازار مسکن حاکم شده بود. یعنی به این صورت نبود که رکود در معاملات خرید و فروش از ابتدای سال 91 شروع شده باشد. عقبایی با تاکید بر اینکه این رکود از سال قبل هم وجود داشت و همچنان در سال جاری نیز ادامه یافته است افزود: واقعیت این است که مسکن مانند سایر کالاهای اقتصادی نیست که یکباره افزایش قیمت داشته باشد و سپس ظرف یک یا دوماه هم کاهش قیمت را تجربه کند؛ بنابراین سیر صعودی یا نزولی قیمت مسکن یک پروسه تقریبا بلند مدت است. وی ادامه داد: از سوی دیگر از اواخر تیرماه، که وضعیت رکود بر بازار مسکن حاکم بود تقریبا به مدت دو ماه رونق نسبی در بازار معاملات ایجاد شد اما تا پایان شهریور ماه ، رکود نسبی 4 ماهه اول تبدیل به رونق شد که البته این رونق با گونهای از رشد در معاملات خرید و فروش مواجه شد. عقبایی تصریح کرد: این رشد هم در قیمت مسکن بود و هم در انجام معاملات. به این ترتیب و در مجموع، طی ماه های گذشته قیمت مسکن رشد نسبی داشت. به این صورت که از ابتدای سال تا ابتدای پاییز قیمت مسکن بین 15 تا 20 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت. 10 درصد دیگر در پاییز بالا رفت معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران همچنین در خصوص علل رونق پاییزی معاملات مسکن تصریح کرد: با آغاز پاییز بهرغم اینکه بسیاری از افراد پیشبینی میکردند که با ایجاد زمزمههای ثبات در بازار مسکن با هجمه تقاضا و سرمایهها به سمت بازار مسکن مواجه میشویم و این بازار با رونق قابل توجه مواجه میشود، اما چنین نشد. عقبایی افزود: در این مدت ما چندان ندیدیم که این گونه سرمایهها از بازار ارز به بازار مسکن آمده باشد یا بهتر بگویم تا الان که چنین نشده است. اما با وجود اینکه ما توقع نداشتیم قیمتها در پاییز افزایش داشته باشد علاوه بر افزایش 15 تا 20 درصدی در تابستان، تا امروز حدود 10 درصد نیز باز افزایش قیمت در معاملات خرید و فروش مسکن را نسبت به دو فصل اول سال شاهد بودیم. وی ادامه داد: اساسا فرمولی که در مورد معاملات پاییز در حالت کلی صادق است، حکم میکند در فصل پاییز میزان معاملات به دلیل آنکه جابه جاییها کمتر میشود و فصل کار و درس هم آغاز میشود نسبت به سه ماهه تابستان کاهش داشته باشد. این یک اصل است اما در برخی سالها اتفاقات به خصوص، اعم از اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، منطقهای و... باعث بر هم خوردن این نظم کلی میشود. عقبایی خاطرنشان کرد: به طور خلاصه باید بگویم از شهریور ماه به بعد به نسبت سالهای قبل معاملات مسکن در بخش سرمایهای باز هم رکود داشت؛ یعنی کسانی که سالهای قبل با انگیزههای سرمایهای وارد بازار خرید مسکن میشدند امسال کمتر ورود پیدا کردند و توقع مورد نظر در مورد معاملات سرمایهای در فصل پاییز هم چندان محقق نشد. وی افزود: اما آن چیزی که معاملات مسکن را در فصل پاییز با قدری رونق نسبت به 6 ماهه اول سال گرم کرد ورود تقاضای مصرفی بازار مسکن بود که به دلیل انتظار برای ایجاد ثبات در بازار مسکن در سه ماهه تابستان یا شش ماهه اول سال دست نگه داشته بودند تا ببینند سیر تغییر قیمتها به چه مسیری هدایت خواهد شد؟ عقبایی تاکید کرد: بنابراین، این افراد منتظر در فضای رکودی بودند که در فصل پاییز در انتظار افت قیمتها پس از گذر از فصل جا به جاییها، در سه ماهه سوم سال وارد بازار معاملات خرید و فروش شدند. بنابراین رشد معاملات پاییزی مسکن اغلب مربوط به معاملات مصرفی است و همانطور که گفته شد هنوز سرمایههای موجود در بخش ارز، به بازار مسکن راه نیافته است. عقبایی در خصوص تاثیر افزایش رونق پاییزی بر قیمت مسکن ظرف سه ماهه اخیر اعلام کرد: در سه ماهه سوم امسال در مقایسه با پاییز سال گذشته 30 درصد افزایش قیمت داشته ایم. وی همچنین در خصوص تفاوت قیمت مسکن طی شش ماهه ابتدای امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، گفت: تفاوت قیمتها در شش ماهه اول سال بسیار متفاوت است با مدت مشابه گذشته و اگر بخواهیم به صورت شش ماه به شش ماه آمار بدهیم میتوان گفت میزان افزایش قیمت مسکن در شش ماهه اول سال، به طور میانگین 20 درصد بوده است. تاثیر انتخابات پیشرو معاونت بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران همچنین در خصوص پیشبینی وضعیت بازار معاملات مسکن در ماههای پایانی سال، تصریح کرد: پیشبینی من برای ماههای پایانی سال این است که معاملات هم به لحاظ قیمتی و هم از نظر حجم با همین سیر سه ماهه گذشته ادامه مییابد؛ بنابراین نه ایجاد رکود یا رونق در حجم معاملات نسبت به آنچه هم اکنون وجود دارد انتظار میرود و نه افزایش یا کاهش قابل توجه قیمت. وی در پاسخ به این سوال که آیا ظرف سه ماه پایانی سال میتوان انتظار ورود سرمایهها از بازار ارز و طلا به بازار مسکن را داشت گفت: اینکه بگوییم درصد زیادی از این سرمایهها در ماههای پایانی سال به بخش مسکن میرسد، خیر! چنین توقعی وجود ندارد و حتی احتمال آن نیز نمیرود.وی در عین حال با تاکید بر اینکه حرکت جهشی سرمایهها از بخشهای دیگر مانند ارز به بخش مسکن در سه ماه پیش رو ، منتفی است، خاطرنشان کرد: البته ورود درصدی طبیعی یا مقداری از این سرمایهها به بازار مسکن نیز غیر قابل انتظار نیست. دلیل این امر هم آن است که چون بسیاری از افراد ثبات سرمایه گذاری در ملک را ایمن تر میدانند و از سوی دیگر ما در آستانه سال جدید قرار میگیریم و سال 92 به دلیل برخی تغییرات به خصوص انتخابات ریاست جمهوری ممکن است پیشامدهای اقتصادی بیشتری در کشور صورت گیرد ترجیح میدهند یک سهم از سرمایههای خود را در بازار مسکن سرمایه گذاری کنند، اما اینکه هجمهای در این زمینه اتفاق بیفتد، منتفی است.