این پول در واقع بر خلاف پولهاى جارى بر مبناى ریاضیات استوار است، و یک پول ریاضى است. آن هم زمینه خاصى از ریاضیات که به finite field مشهور است.
در کشور ما و طی ماههای اخیر مانند بسیاری مقاطع تاریخی قبلی، حرکتهای به ظاهر غیرقابلتوضیحی در سطح قیمت ارز، طلا، املاک و سهام ظاهر شده و بازارها به شدت دچار بیثباتی و تلاطم بودهاند. در این مورد نظرات مختلفی توسط مسوولان و برخی کارشناسان مطرح شده است که در توضیح شرایط کفایت نمیکند.
پیشرفت و توسعه نزد عموم اندیشمندان علوم انسانی با مردمسالاری، پاسخگویی حکومت، انتخابات آزاد و به طور کلی حکمرانی خوب گره خورده است.
این روز ها خبر قتل همسر دوم محمد على نجفى توسط وى و دستگیرى او بسیارى را متحیر کرده و از ابعاد مختلف حیرت انگیز و تاسف بار است.
«یک وقتی چند اقتصاددان بودند که سرقیمت ارز همیشه با ما چانه میزدند. مثلاً میگفتند اگر دلار از ۳۸۰۰ تومان بشود ۴۲۰۰ تومان، تمام ایران گلستان میشود و میگفتند اگر دلار ۴۲۰۰ تومان شود، صادرات ما دو برابر میشود. به هر حال ما برای آنها احترام قائلیم و اما نباید فقط یک بعد داستان را ببینیم. اقتصاد دانش پیچیدهای است. اقتصاد کتاب نیست، بعضیها فکر میکنند اقتصاد کتاب است و فرمولهایی که درکتاب خواندهاند. نه اقتصاد خیلی فراز و نشیب دارد.»
محمد طبیبیان، اقتصاددان درباره ساماندهی اقتصاد معتقد است: دولت نباید از کنترل نقدینگی شروع کند؛ دولت تا زمانی که بودجه را اصلاح نکند، نمیتواند اقتصاد را سامان دهد.
نرخ دلار در بازار غیررسمی و آزاد ایران چگونه تعیین میشود؟ این پرسشی است که پاسخهای متفاوتی برای آن است. بهغیر از دلاری که از سوی دولت قیمتگذاری میشود، در دورههای مختلف عوامل متعددی در تعیین نرخ این ارز در بازار داخلی ایران مؤثر بوده است.
«پایین افتادن نرخ لیر ترک (حدود چهل در صد در ماههاى اخیر) ممکن است خروج ارز از ایران براى خرید مستغلات و سایر دارایىها را تشدید کند.
سالهاست که دولتها طرحهای کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت مختلفی برای حل معضلات اقتصادی یا بهبود شرایط تدوین و اجرا کردهاند، اما با بروز یک تکانه بیرونی یا درونی تأثیرگذاری این سیاستها با یک علامت سؤال مواجه میشود.
جناب آقاى قاضى پور نماینده محترم مجلس پیامکى را منتشر کرده که از افزایش نرخ دلار ابراز نگرانى و سرنوشت سالوادور آلنده رییس جمهور شیلى در اوئل دهه هفتاد را یاد آور شده اند. فرصتى است براى نظر افکندن به آن ماجرا.
سال ٢٠١٧ یکى از گرمترین سال هاى کره زمین طى تاریخى است که این سوابق ثبت شده است. گرمایش کره زمین منجر به تشدید رخداد هاى جوى شده، بارندگى و سرماى بیش از حد در برخى نقاط و تشدید خشکسالى و کم آبى در برخى دیگر از نقاط جهان.
موهای سرش را گرد سپیدی پوشانده اما در کلامش جسارت جوانی، سیطره دارد. حضور در مناصب دولتی برنامهریزی طی دهههای ۶۰ و ۷۰ نتوانسته دیدگاههای او را به سوی مدیران محافظه کار دولتی بکشاند، بلکه بار سنگین دانش بر اثر سالهای سال تحقیق و تدریس و تألیف، از محمد طبیبیان اقتصاددانی مدافع بازار و توسعه ساخته است.
ترکشهای فیش حقوقی مدیران نظام پولی و مالی کشور بیش از همه دامنگیر سازمان مدیریت و برنامهریزی شد و روز گذشته با دو حکم مجزا برای انصاری به عنوان ریاست سازمان امور استخدامی و نوبخت به عنوان رییس سازمان برنامه و بودجه رسما سازمان مدیریت و برنامهریزی تجزیه شد.
یکی از مهمترین ایرادات لایحه اصلاحی بودجه از طرف دولت که در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس رد شد، موضوع استفاده از منابع حاصل از تسعیر (برابری) نرخ ارز است.
مساله پرداختهاى نجومى و مباحث مربوط به آن را باید از ابعاد مختلف مورد توجه قرار داد. برای مثال برخی به گمانهزنی درخصوص آغاز این روند پرداختهاند برخی استدلالهایی از سوی صاحبان منفعت مطرح کردهاند و... این نوشته سعی دارد با طرح برخی سوالات، این مساله را از زاویههای مختلف به بحث بگذارد.
دکتر محمد طبیبیان، اقتصاددان نامدار ایرانی که در سالهای پس از پیروزی انقلاب سهم چشمگیری در تربیت و اشاعه اقتصاددانهای جوان ایرانی و اقتصاد آزاد داشته و دارد هنوز با نوشتههای خود تلاش میکند مردان دولت فعلی و سایر کسانی که اقتصاد دولتی را اجرا میکنند به هوش آورد.
دکتر محمد طبیبیان اقتصاددان خوشنام و ورزیده ایران در تابستان امسال در جمع اعضای حزب کارگزاران سازندگی سخنرانی کرد. دکتر طبیبیان متن کامل سخنرانی خود را بر روی سایت شخصی خود قرار داده است که آن را در زیر میخوانید:
نویسنده این کتاب نوشته است: مطالب این کتاب ابتدا به شکل جزوه برای درس روش تحقیق دوره کارشناسی ارشد مهندسی سیستمهای اقتصادی و اجتماعی موسسه عالی برنامهریزی تهیه شده بود.
موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی، دوشنبه شانزدهم شهریورماه ۱۳۹۴ میزبان دکتر محمد طبیبیان یکی از اقتصاددانان مطرح کشور و نیز یکی از روسای سابق موسسه نیاوران بود و نشستی برای نکوداشت او برگزار کرد.
طبقه رانت جو باید از طریق مصرف و هزینه کردن مصرفانه(خود یا وابستگان – همسر، فرزندان و نواده ها) جلوه گری و خود نمائی کند، خود را به نمایش در آورد و امتیاز های خود را نشان دهد.
در ساختار اقتصادی کشور ما عمده ایجاد اشتغال بر عهده سه گروه تولید صنعتی، بخش ساختمان و عمدهفروشی و خردهفروشی و خدمات است. بقیه بخشهای اقتصاد سهم اندکی در تولید شغل دارند و این نشان میدهد ما باید در فعال کردن کل بخشهای اقتصاد یک جهش داشته باشیم.
توافق هستهیی بالاخره بعد از کشوقوسهای فراوان به پایان رسید و بذر امید را در دل خیلی از ایرانیها کاشت.
توافق لوزان هرچند موجی از امید را در اقتصاد ایران ایجاد کرده است ولی همزمان نگرانی هایی در مورد انتظارات ناشی از این توافق نامه را نیز رقم زده است.
محمد طبیبیان با بیان اینکه با تیم اقتصادی دولت ارتباطی ندارم عنوان کرده است: از دیدن و شنیدن اخبار اقدامات تخریبی که به شکلهای مختلف برای خنثی کردن اقدامات دولت میشود دل خون هستم.
آن چیزی که در مردمسالاری مهم است این است که افرادی که به مناصب حکومتی دست می یابند از طریق مسالمت آمیز از کار برکنار شوند و بعد از آن باعزت و احترام بین مردم زندگی کنند و پس از آن هم بتوانند منشا اثرات اجتماعی وهدایت افکارعمومی باشند
هدف این مقاله بررسی اثر در آمد حاصل از صادرات نفت خام بر اشتغال در ایران است.
چرا ما دچار مشکلات داخلی، بینالمللی، ضعف بنیههای تولیدی، بنیههای کارآفرینی در کشور و عدم پیشرفت فنی و علمی و مسائلی که همه ما را نگران میکند هستیم؟
به چه دلیل به نظر مى رسد ما ایرانى ها نمى توانیم مشکلات جمعى خودمان را حل کنیم؟
علوم اجتماعی بر خلاف علوم فیزیکی فاقد آزمایشگاه هستند و به همین دلیل تجربه عملی سایر جوامع موفق و ناموفق برای فرا گیری و آموختن از آنها بسیار با ارزش است. در این نوشته یک تجربه اخیر مورد مرور قرار می گیرد.
خوشبختانه خورجین تاریخ بشری پر است از تجارب آموختنی. برای بهره مندی از این همه تجارب با ارزش فقط مختصری کنجکاوی، مطالعه و بصیرت لازم است. در اینجا یکی از این تجارب به اختصار مرور می شود.
واقعیت این است که مردمان ایران زمین، از سال های بسیار دور، عطش عدالت طلبی داشته اند. ایرانی ها در طول تاریخ همواره از بی عدالتی رنج برده اند و هیچ حکومتی نتوانسته است عطش این نیاز را برطرف کند.
چه علل و عواملی باعث شد تا غرب طی دو الی سه سده به توسعه پایدار برسد و اکنون نیز جامعه غربی به عنوان جامعه پیشرفته شناخته می شود؟
"امروزه مردم قیمت همه چیز را می دانند و ارزش هیچ چیز را"؛ اٌسکار وایلد.
از زمان شروع قانون گذاری در کشور پس از نهضت مشروطه و طی حدود یک صد سال اخیر، قوانین اقتصادی متعددی تصویب شده است. کمتر مطالعه ای وجود دارد که اثر بخشی این قوانین را بررسی کرده باشد. همچنین مطالعه ای در دسترس نیست که نشان دهد آیا ساختار منطقی تعبیه شده در این قوانین برای ایجاد نهاد ها و فرهنگ سازمانی مورد نیاز برای هدایت جامعه در جهت حل مشکلات مورد انتظار وافی به مقصود بوده است یا نه؟
ناکامی اقتصاد آزاد در ایران معلول مشکلات و موانع متعددی است که برخی تاثیر روشنفکران را از همه عوامل جدی تر می دانند. مقاله حاضر پیرامون نظریاتی در مورد آزادی و اقتصاد آزاد است.
باب شدن حرکت خارج از متن برنامه طی چند سال اخیر به شکل گرفتن نوع جدیدی از دولت مداری ایرانی منجر شده است. محمد طبیبیان باب شدن این جریان را در دولت نهم یک گام اساسی به عقب می داند.
توسعه و دموکراسی از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیر در مورد آن بسیار صحبت می شود، این مقاله به بررسی اهمیت این موضوع از جوانب مختلف میپردازد.
بحران مالی آمریکا که دامنه آن با فاصله زمانی کوتاهی به اروپا و آسیا کشیده شد، پرسشهایی را مطرح کرده و موجب برخی داوریهای غلط نیز شده است. این نوشته قصد دارد به اجمال سازوکار بحران مالی فعلی را تشریح کرده و برخی ابهامها که میتواند منشا داوری نادرست بیشتری شود را روشن کند.
در این مقاله اثر متقابل سیاستهای پولی و بحرانهای اقتصادی بر یکدیگر مورد بررسی قرار میگیرد.
زلزله هائیتی فرصتی را فراهم کرد تا مردم جهان به ابعاد فقر و تنگ دستی و زندگی مشقت باری که این مردم، حتی قبل از زلزله با آن دست به گریبان بوده اند، آشنا شوند. این یادداشت به بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور هائیتی میپردازد.
آیا ایرانیان باهوش هستند؟ آیا مسایل محیطی بر روی هوش ایرانیان تاثیر میگذارد؟ این مقاله بررسی مختصری بر روی هوش و عوامل موثر بر آن است.
طی چند دهه اخیر نظریه بازی ها از حیطه های مهم بررسی و تحقیق در اقتصاد و ریاضیات بوده که از کاربرد وسیع در زمینه های مختلف نیز بر خوردار شده است. متن حاضر تلاشی است برای معرفی این رشته و برخی از کار برد های آن.
این پرسش که چگونه بخشی از جهان، که به طور کلی غرب خوانده می شود، در موضع قدرت قرار گرفته و فعلآ قدرت بلا منازع جهان در حیطه علم، تکنولوژی، اقتصاد و نظامی گری است، برای بسیاری از دانشجویان علوم اجتماعی متفکرین و قشر های تحصیل کرده در کشور ما و سایر کشور ها پیوسته مطرح بوده و در واقع یکی از مهمترین پرسش هائی است که درزمینه اقتصاد،جامعه شناسی،سیاست ودیپلماسی مطرح است.
درست ۱۰۵ سال از این واقعه می گذرد و در مورد نتایج و پی آمد های آن مطالب فروان نوشته شده و مباحث بسیار مطرح شده است. لیکن از آنجا که نهضت مشروطه از مهمترین حرکتهای تاریخی ملت ایران است جای آن دارد که پیوسته در سایه تحولات تاریخی و تجارب جدید این واقعه مهم نیز مورد باز نگری و یاد آوری مجدد قرار گرفته و درسهای تاریخی آن مرور شود
کاهنمن روانشناسی است که در سال ۲۰۰۲ جایزه نوبل درعلوم اقتصادی را بدست آورد. اخیراً کتابی منتشر کرد که در آن به زبان ساده نتایج این تحقیقات را ارائه کرده است. عنوان کتاب "اندیشیدن- سریع و آهسته" است که در نوامبر ۲۰۱۱ منتشر شد. در نوشته حاضر سعی خواهد شد در حد مقدور مطالب این کتاب خلاصه شود.
آری شهری وجود دارد به نام آزادی همچنین کشوری نیز به نام آزادی نامگذاری شده است.
هدف از این نوشته شرح برخی از زمینه های تاریخی است که بر کار کردهای نظام سیاسی و اقتصادی چین سایه افکنده و این جنبه ها شاید در کشور ما چندان شناخته شده نیست.
چرا کشور ما از یک رشد پایدار درون زای اقتصادی برخوردار نبوده است؟ چرا جامعه ما به تعبیر دکتر کاتوزیان یک جامعه کلنگی (وی می گوید جامعه ما هر ۲۵ سال یکبار تیشه به ریشه همه ساخته ها می زند) بوده است؟ چرا از سازمانهای سیاسی ایجاد شده در ایران یک روند پایدار تاثیرگذاری باقی نمانده است؟
این روزها در رسانهها خبرهای مختلفی درباره قشر کارگر و مشکلات معیشتی آنها مطرح میشود. بخشی از این اخبار مربوط به حقوق معوقه آنهاست و بخش دیگر مربوط به این واقعیت است که درآمد آنها کفاف زندگی و معیشت خانوار را نمیدهد.
یک ضرب المثل قدیمی می گوید سالی که خوش است از بهارش پیدا است! ماه دوم بهار نیز به نیمه می رسد و خبر های اقتصادی بین المللی که مطرح است چندان جالب به نظر نمی آید.
مسائل اقتصاد ایران را میتوان به دو دسته مسائل کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم کرد. مساله و معضل بلند مدت اقتصاد ایران «توسعهنیافتگی» است.