به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، افزایش نرخ تورم در اقتصاد ایران، همزمان با شوک‌های اقتصادی سال 97 که با بالا رفتن نرخ ارز در بازارهای داخلی همراه شد، تاثیر جدی بر اقتصاد مسکن گذاشت، تا جایی که این بازار که برای سال‌های نسبتا طولانی با رکود دست و پنجه نرم می‌کرد و قیمت‌ها در آن ثباتی جدی داشت، ناگهان با شوک قیمتی جدیدی مواجه شد.
افزایش قابل توجه قیمت خانه در تهران، کار را به جایی رساند که بخش قابل توجهی از جامعه عملا قدرت خرید خود را از دست دادند و همین مساله رکودی جدی را در این بازار کلید زد. محدودیت‌های منابع مالی دولت از یک سو و خطرات تورمی از سوی دیگر باعث شد وزارت راه و شهرسازی و بانک مسکن نیز برای افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن به توافق نرسند تا عملا میزان اثرگذاری تسهیلات موجود به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند. مرکز آمار که در آخرین گزارش خود از وضعیت مسکن اعلام کرده بود که در بهار میانگین قیمت هر متر خانه در تهران به مرز 13 میلیون تومان رسیده، در جدیدترین گزارش خود از افزایش دوباره قیمت‌ها در این بازار خبر داده است.
بر اساس اعلام مرکز آمار، تابستان امسال، پایین‌ترین قیمت معامله شده برای یک متر خانه در تهران حدود دو میلیون تومان بوده و بالاترین قیمت ثبت شده از سوی بنگاه‌های معاملات ملکی نیز عدد متری 63 میلیون و 800 هزار تومان را نشان می‌دهد. مرکز آمار اعلام کرده که در تابستان امسال متوسط قیمت هر یک متر واحد مسکونی در پایتخت، 13 میلیون و 680 هزار تومان بوده است.
بر این اساس، متوسط قیمت هر یک متر خانه در تابستان امسال و در مقایسه با بهار سال جاری، افزایش 4.5 درصدی را نشان می‌دهد و تعداد معاملات نیز در دومین فصل از سال 98، نسبت به بهار، کاهش حدود 50 درصدی را پشت‌سر گذاشته است. با اتکا به اطلاعات منتشر شده در این گزارش به نظر می‌رسد میزان اثرگذاری تسهیلات خرید خانه در تهران به شکل قابل توجهی کاهش یافته و با وام 160 میلیون تومانی صندوق پس‌انداز یکم مسکن که به زوج‌های جوان پرداخت می‌شود، تنها می‌توان 12 متر خانه در قیمت میانگین پایتخت خریداری کرد. از سوی دیگر با کاهش 50 درصدی معاملات، به نظر بازار مسکن حرکت پرسرعت خود برای ورود به دوره‌ای جدید از رکود را ادامه داده است. همچنین متوسط قیمت خانه در تابستان امسال در قیاس با فصل مشابه سال 97، 80 درصد افزایش یافته و تعداد معاملات نیز کاهش 70 درصدی را نشان می‌دهد. در طول این مدت، متوسط مساحت واحدهای معامله شده در تهران 86 متر و متوسط عمر بنا، 11 سال بوده است.
افزایش نجومی قیمت زمین
در بخش دیگری از گزارش مرکز آمار، به قیمت زمین یا خانه‌های کلنگی در تهران اشاره شده است؛ زمین‌هایی که در این مدت افزایش قیمتی 131 درصدی را تجربه کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در تابستان امسال، حداقل قیمت هر متر زمین یا زمین ساختمان کلنگی در تهران حدود دو میلیون و 500 هزار تومان و حداکثر قیمت در هر متر، 72 میلیون و 500 هزار تومان بوده و متوسط قیمت هر متر زمین از مرز 18 میلیون و 600 هزار تومان گذشته است.
ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که متوسط قیمت زمین در تابستان امسال، نسبت به بهار سال جاری، 10 درصد افزایش و میزان معاملات زمین در تهران نیز حدود 50 درصد کاهش یافته است. قیمت زمین در تهران، در تابستان امسال در قیاس با تابستان سال قبل، افزایش 131 درصدی داشته و میزان معاملات در همین مدت کاهش 55 درصدی را نشان می‌دهد. متوسط متراژ زمین‌های معامله شده در تهران 270 متر بوده است.مرکز آمار در بخش دیگری از گزارش خود، به بررسی بازار اجاره‌بهای خانه در تهران پرداخته است. بر اساس این گزارش، متوسط قیمت اجاره‌بها در تهران، در تابستان امسال در قیاس با بهار سال جاری، افزایشی 8 درصدی را نشان می‌دهد و تعداد معاملات در این مدت افزایش 40 درصدی داشته است. متوسط قیمت اجاره‌بها در تابستان امسال در مقایسه با تابستان سال قبل افزایش 31 درصدی را نشان می‌دهد و در این مدت قراردادهای اجاره در پایتخت کاهش 8 درصدی را نشان می‌دهد. متوسط مساحت واحدهای استیجاری تهران 82 متر و متوسط سن این واحدها، 14 سال بوده است.
تداوم روند کاهشی تورم
مرکز آمار روز گذشته در کنار انتشار گزارش وضعیت بازار مسکن در تهران، نرخ تورم تولیدکننده را نیز اعلام کرده است، نرخی که هرچند هنوز دو رقمی است اما در بسیاری از شاخص‌ها بهبودی نسبی را نشان می‌دهد.
بر اساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار، تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده در کشور در تابستان 98، 1.3 درصد بوده است که در مقایسه با بهار سال جاری، کاهشی بیش از 13 درصدی را نشان می‌دهد. در این فصل بخش کشاورزی با عملکردی قابل توجه، تورم منفی 4.7 درصدی را پشت سر گذاشته و بخش صنعت نیز در تابستان 0.2 درصد تورم داشته است. در این مدت، بخش برق با 22 درصد، شدیدترین تورم را تجربه کرده و حوزه خدمات نیز 7.3 درصد تورم داشته است.
در تورم نقطه به نقطه (تغییرات قیمت تولیدکننده در چهار فصل منتهی به تابستان 98) نرخ نهایی به عدد 60 درصد رسیده که نسبت به بهار، افزایش 1.3 درصدی را نشان می‌دهد. در این حوزه، بخش برق با تورم منفی 3.5 درصدی بهترین عملکرد را داشته اما بالاترین تورم به حوزه صنعت با عدد 77 درصد اختصاص یافته است. نرخ تورم اعلام شده صرفا مربوط به بخش تولیدکننده است و با تورم کلی اقتصاد کشور تفاوت دارد. در آمارهای ارایه شده از سوی مرکز آمار به نظر می‌رسد روند افزایشی تورم که از ماه‌های قبل آغاز شده با سرعت کمتری به کار خود ادامه می‌دهد و هرچند هنوز در تابستان نرخ تورم تولیدکننده مثبت 1.3 درصد بوده اما در قیاس با فصول قبل بهبودی نسبی را نشان می‌دهد. حفظ ثبات در بازارهای اصلی و کاهش نسبی تلاطم‌ها اصلی‌ترین عامل در کاهش سرعت تورم بوده است.با وجود این نشانه مثبت، همچنان بازار مسکن در تهران وضعیت خوبی ندارد. افزایش 131 درصدی قیمت زمین و 80 درصدی قیمت خانه در طول یک‌سال و کاهش بیش از 50 درصدی معاملات در این حوزه‌ها نشان می‌دهد با وجود کاهش سرعت افزایش قیمت خانه در تهران، همچنان قدرت خرید مردم در این بازار بسیار محدود است. هر چند با توجه به تداوم افزایش نقدینگی و لزوم مدیریت نرخ تورم، در شرایط فعلی افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن دور از تصور است، اما در صورتی که وزارت راه و شهرسازی در ماه‌های آینده به یک طرح حمایتی جدید نرسد، احتمالا یکی از بزرگ‌ترین بازارهای اقتصادی ایران بار دیگر وارد دوره‌ای طولانی از رکود خواهد شد و با توجه به اتصال زنجیره‌ای تعداد زیادی از صنایع به عرصه مسکن، احتمال تاثیر‌گذاری این رکود، بر روند کلی حرکت اقتصاد ایران بالا خواهد بود.
