به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد؛ کیانوش جهانپور دیروز ظهر خبر داد که تعداد کل مبتلایان کووید 19 در کشور به ۸۴ هزار و ۸۰۲ نفر، تعداد بهبودیافتگان به 60 هزار و 965 نفر، تعداد بیماران بدحال به 3357 نفر و تعداد کل متوفیان کووید 19 به 5 هزار و 297 نفر افزایش یافته است. با گذشت دو روز از اجرای فاصلهگذاری هوشمند در استان تهران و حالا که ظاهرا غیر از اصناف غیرضروری همچون آرایشگاهها، رستورانهای دارای سالن پذیرایی یا فضای کوچک که خطر آلودگی به دلیل ازدحام جمعیت را افزایش میدهند، باشگاههای ورزشی و سالنهای زیبایی، باقی مراکز خرید و عرضه خدمات عمومی و شهری، با دریافت مجوز از وزارت بهداشت، مجاز به فعالیت شدهاند، نگرانی متولیان سلامت از بابت پیک دوم بیماری و افزایش دوباره آمار مبتلایان و بیماران بدحال، شدت گرفته و وضعیت شهر تهران، همچنان در راس این نگرانیهاست چون تصاویر و اخبار دریافتی دو روز گذشته از وضعیت تجمع در مراکز عمومی پایتخت نشان میدهد که توصیههای مسوولان بهداشتی و شهری درباره ضرورت خانهنشینی و رعایت خودداری از حضور غیرضروری در اماکن عمومی، تقریبا فراموش شده و حالا که از طرح ترافیک هم خبری نیست، شهروندان با آزادی بیشتری حضور در سطح شهر را از سر گرفتهاند. مشاهدات از واگنهای مترو و تردد با وسایل حمل و نقل عمومی هم چندان رضایتبخش نیست. با وجود آنکه در تمام واگنهای مترو، صندلیها با برچسبهای هشدار دهنده، علامتگذاری شده و مسافران هم، این فاصلهگذاری را در هنگام نشستن تقریبا رعایت میکنند، اما متروی تهران، ظرف دو روز گذشته و به دنبال بازگشایی اغلب مغازهها و مراکز خرید، با افزایش 3 برابری مسافر نسبت به ایام نوروز روبرو شد. چنانکه دیروز رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران با گزارشی از آخرین وضعیت جابهجایی مسافر با مترو گفت: «در حالت عادی، مترو ۲ میلیون مسافر در روز داشت اما در نوروز امسال تعداد سفرهای مترو به ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار کاهش پیدا کرد. در هفته قبل و با توجه به آغاز فعالیت بخشی از مشاغل، تعداد مسافران مترو به حدود ۳۷۰ هزار نفر رسید و روز گذشته این رقم به ۴۷۶ هزار مسافر افزایش پیدا کرد آن هم در حالی که این روزها، طرح ترافیک اجرا نمیشود و ترافیک تهران هم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایش ۷۰ درصدی داشته است.»نتیجه این تعداد افزایش مسافر، یک اتفاق ساده و البته نگرانکننده است؛ حجم مسافر در ایستگاههای شمال و نزدیک به مبدا چندان زیاد نیست اما هر چه به مرکز و جنوب شهر و قطب تجمع و سکونت طبقات اقتصادی ضعیف نزدیک میشویم، بر حجم مسافران افزوده میشود. مسافرانی که به دلیل رعایت فاصلهگذاری اجتماعی برای نشستن روی صندلیها، چارهای جز ایستادن در راهروی واگنها ندارند و تراکم ایجاد شده بر اثر ایستادن تعداد زیاد مسافران، قطعا باعث نقض رعایت فاصلهگذاری اجتماعی میشود و بدتر آنکه بسیاری از راهبران مترو، در زمان ورود به ایستگاه با شدت ترمز کرده و تعادل مسافران را بر هم میزنند که در این شرایط هم، چارهای نیست جز اینکه مسافر برای حفظ تعادل خود، به میلهها و دستگیرهها اتکا کند و همین اتفاق، حتما انتقال آلودگی را به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این، تصاویری که دیروز از بازار بزرگ تهران در خبرگزاریها منتشر شد نشان میداد که حالا، خوشبختانه بازار سبزهمیدان پس از یک ماه تعطیلی اجباری، بازگشایی شده اما ازدحام جمعیت در گذرهای داخلی بازار، متاسفانه حکایت از این داشت که جمعیتی که برای خرید اقلام غیرضروری مثل پوشاک و جواهر و حتی قدم زدن و تفریح، به بازار هجوم بردهاند، ظاهرا تمام توصیههای هشداردهنده را از یاد برده و این روزها را مانند دیگر ایام، عادی تلقی کردهاند.
نتایج یک نظرسنجی که دیروز منتشر شد نشان میداد که طاقت تهرانیها از رعایت قانون و عمل به توصیههای مسوولان، به سر رسیده و در نظرسنجی که ستاد مدیریت کرونا در کلانشهر تهران انجام داد، 38 درصد پاسخگویان، از ادامه قرنطینه خانگی و خانهنشینی خسته شده و مایل بودهاند هر چه سریعتر امکان آزادانه مراجعه به مراکز تجاری و خرید و باشگاههای ورزشی و آرایشگاهها و پارکها و مراکز تفریحی و اماکن مذهبی و نماز جماعت را داشته باشند.
خبر بدتر و نگرانکنندهتر، هشدار پلیس شهری و جادهای نسبت به افزایش ترافیک بین شهری و خیابانهای پایتخت در روزهای پایانی هفته بود. دیروز مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک تهران از افزایش ۷۰ درصدی ترافیک تهران نسبت به روزهای عادی خبر داد و رییس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک راهور ناجا هم پیشبینی کرد که پایان هفته و به دنبال پایان محدودیت تردد بین استانی، سفرهای برونشهری افزایش پیدا کند. مجموع این اخبار و اعلامها، یک نتیجه بسیار ناامیدکننده دارد؛ اغلب مردم ایران، نه تنها تمایلی به رعایت قوانین و توصیههای مسوولان ندارند و دور زدن این بایدها و هشدارها را نوعی زرنگی فرض میکنند، تا وقتی با زبان زور با آنها صحبت نشود، حتی به قیمت حفظ سلامت خود و خانوادهشان هم حاضر نیستند برای یک مدت کوتاه و بدون ترس از جریمه و مجازات، قانونمند بمانند و عادات منسوخ و کهنهشان را بازبینی کنند.
از جمله اینکه محمد آسایی، رییس گروه جمعآوری اطلاعات و مستندات کرونا هشدار داد: «روند ابتلا به کووید 19 در اکثر استانها نزولی بوده و این اتفاق، نشاندهنده رفتار مناسب مردم در نیمه اول فروردین است. اما مرحله بعدی بیماری بستگی به رفتار مردم دارد و اگر مردم دستورالعملهای بهداشتی را به درستی رعایت نکنند، ممکن است تعداد مبتلایان بیشتر شود و در صورت چنین اتفاقی، برخی دستورالعملها، بازنگری و سختگیرانهتر خواهد شد.»
ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت هم گفت: «رفتار ویروس کرونا مشخص نیست و نمیتوان تاریخی برای کنترل یا پایان آن در نظر گرفت. هیچ تضمینی برای ادامه منحنی کاهشی ابتلا به کرونا وجود ندارد و با وجود آنکه در ۱۰ روز اخیر در اکثر استانها شیوع بیماری کووید ۱۹ روند نزولی داشته اما نه ما و نه هیچ کشور دیگری نمیتواند اعلام کند که بیماری و شیوع کرونا را کنترل کرده است. ما رفتار این ویروس را نمیشناسیم و اطلاع ما از کرونا حدود چهار ماه است و هنوز به مرحله کنترل هم نرسیدهایم. پس مردم نباید جو زده شوند و همچنان باید شعار در خانه ماندن را رعایت کنند چون در غیر این صورت و با افزایش ترددها، ممکن است دوباره به حالت گذشته برگردیم.»
این هشدارها، باید گره بخورد به تصاویر زنندهای که در ایام تعطیلات نوروز و پس از اجرای ممنوعیت تردد بین شهری و آغاز طرح فاصلهگذاری اجتماعی در جادهها شاهد بودیم تصاویری از رانندگانی که تلاش میکردند با بهانههای مضحک و دروغگویی، خود را بابت سفر تفریحی که در پیش گرفته بودند، محق جلوه داده و پلیس و ضابط قضایی را فریب دهند. شبکه خبر که در آن ایام، معمولا هر شب یک گزارش خبری از اعمال قانون ممنوعیت تردد و سفرهای بین شهری پخش میکرد، این فرصت را به مخاطبان میداد که شنونده و بیننده برخی از این بهانهها باشند: «فامیل اونقدر اصرار کردن، دیگه مجبور شدیم راه بیفتیم، کار ضروری پیش اومد، کار واجب پیش اومد باید میرفتم، دارم میرم پدرم رو از بیمارستان مرخص کنم و...» جالب هم بود که همه کارهای «ضروری» در شهرهای مقصد گردشگری و مسافرپذیر اتفاق افتاده بود و این کارهای «ضروری» یا حتی «ترخیص پدر از بیمارستان» باید با حضور کل اعضای خانواده و بقچه رختخوابها انجام میشد!
آغاز فعالیت زیرزمینی برخی صنوف به دلیل موجرانی که رحم ندارند
بنا بر اعلام معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، از روز 23 فروردین و به دنبال اجرای طرح فاصلهگذاری هوشمند در سراسر کشور (غیر از استان تهران که با تعویق یک هفتهای وارد این طرح شد) از مجموع سه میلیون واحد صنفی و صنعتی کشور، تاکنون دو میلیون واحد در سامانه وزارت بهداشت ثبتنام کرده و کد بازگشایی گرفتهاند. محسن فرهادی، دیروز به ایرنا گفت که فعالیت هر صنف فاقد مجوز وزارت بهداشت در شرایط فعلی ممنوع و غیرقانونی است. این تاکید در حالی است که بنا بر شنیدهها با وجود آنکه طبق تاکید دولت و مسوولان وزارت بهداشت و اتاق اصناف و نمایندگان وزارت صنعت، بازگشایی برخی اصناف غیرضروری و پرریسک مثل آرایشگاههای مردانه و زنانه، سالنهای زیبایی و باشگاههای ورزشی، مطبهای دندانپزشکی، قهوهخانهها و سفره خانههای سنتی که ازدحام جمعیت یا نقض فاصله 1.8 متری را سبب میشوند، تا اطلاع ثانوی و تا زمان از نفس افتادن ویروس کرونا ممنوع است، شنیدهها ظرف دو روز گذشته حاکی از آن است که برخی آرایشگاهها، برخی مطبهای دندانپزشکی و حتی سالنهای زیبایی، چراغ خاموش و با کرکرههای نیمه افتاده، کار خود را از سر گرفتهاند. حالا در سطح تهران، کرکرههای کاملا بسته، متعلق به قهوهخانهها و سفرهخانههای سنتی است که امکان ارایه خدمات بیرون بر ندارند. البته برخی صنوف هم که فعالیت خود را به شکل پنهان و بدون دریافت مجوز از وزارت بهداشت از سر گرفتهاند، میگویند با اجارهبهای سنگین ملک استیجاری و رکود بیوقتی که در بهترین ایام رونق کسب، گریبانشان را گرفت، حالا چارهای ندارند جز اینکه بدون بوق و کرنا و حتی بدون مجوز به کار بازگردند تا حداقل قادر به گذران یومیه و تامین بخشی از اجاره سنگین خود باشند. ولی با این حال، شرایط به هیچ وجه دلگرمکننده نیست. رکود اقتصادی بر شانه اصناف و کسبه سنگینی میکند و تا این هنگام از ماه اردیبهشت، هیچ خبری از کمک دولت برای حمایت از اصناف آسیب دیده از کرونا هم نیست. شرایط فعلی شهر تهران که به گفته مسوولان شهری و بهداشتی، سیبل پیک دوم کووید 19 است، نگرانکننده است اما دولت هم برای کاسبان گرفتار رکود سنگین اقتصادی، هیچ جایگزینی در دست ندارد که آنها را دلگرم کند. حالا و در شرایطی که آخرین سال دولت دوازدهم با رشد منفی اقتصادی به مصاف خواهد رفت، سیل حوادث طبیعی و بلاهای پیشبینی نشده مثل کووید 19، این آخرین نفسهای دولت را هم منقطع کرده است. دولت از یک سو میخواهد خاطره خوش برای مردم بگذارد، از طرفی با موج کووید 19 همراه میشود و ناچار است مردم را وادار به خانهنشینی کند، از ان طرف پیکره اقتصاد کشور از شدت رکود و بیکاری و انباشت قسطها و بدهیهای اصناف ترک برمیدارد و از این طرف سازمان بهداشت جهانی هشدار دوباره درباره احتمال تشدید شیوع کرونا میدهد و اعلام عمومی به دولتها دارد که: «با برداشته شدن برخی از محدودیتها در بسیاری از کشورها زنگ خطر شیوع این ویروس وجود خواهد داشت.»