به بیان دیگر دیدن آسمانی صاف و آفتابی در صبحگاه هرگز نمی‌تواند تضمینی برای ادامه هوای خوب و دلپذیر تا پایان روز باشد. یکی از پدیده‌های زیبا و در عین حال خطرناک در چنین شرایط جوی، صاعقه یا آذرخش است. همه ما صاعقه را با برقی می‌شناسیم که برای لحظه‌ای در آسمان دیده می‌شود، با نور چشمگیر خود همه جا را روشن می‌کند و پس از چند ثانیه نیز صدای آن را می‌شنویم که گاهی ممکن است بسیار مهیب باشد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، این پدیده ناشی از تخلیه الکتریکی شدید و بسیار سریع در هواست که موجب تولید نور و صدا می‌شود. در صاعقه‌های شدید به دلیل آنکه محل اصابت برق دمای بسیار بالایی دارد، بعید به نظر می‌رسد کسی که در معرض آن قرار دارد، جان سالم به‌درببرد، به همین دلیل کارشناسان امداد توصیه می‌کنند هنگام بروز رعد و برق به مناطق ایمن پناه برده و از حضور در ارتفاعات خودداری شود. بنابر ضرورت مقابله با این پدیده سراغ فرید قبادی، کارشناس امداد در سوانح رفته‌ایم تا با نکات مهم امدادی هنگام برخورد با صاعقه و رعد و برق آشنا شویم که خواندن آن می‌تواند بسیار کابردی باشد.
نکات کوتاه و مفید امدادی
برخورد صاعقه و خطر رعد و برق بیشتر گریبانگیر افرادی است که در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند؛ مانند چوپانانی که در ارتفاعات در رفت وآمد هستند. لازم است این افراد در زمان رعد و برق ارتفاع خود را کم کنند و به دامنه‌ها بیایند.
به پیش‌بینی‌های هواشناسی باید توجه داشت و مدام آن را پیگیری کرد. متأسفانه در فصول سرد افراد کمتر به اخطار‌های هواشناسی توجه می‌کنند که باعث مشکلات زیادی می‌شود.
پیش از هر حادثه‌ای لازم است تا با آموزش‌های مقابله با آن آشنایی داشته باشید.
پیش از طوفان و رعد و برق باید مناطق ایمن را شناسایی کرد تا درصورت وقوع بتوان به آن پناه برد.
هنگام طوفان در پشت آن قرار بگیرید نه در مقابل آن، زیرا شدت آن می‌تواند افراد و اشیا را جا‌به‌جا کند.
اگر در مناطق باز هستید، در زیر درختان بلند قرار نگیرید.
درصورت پیش‌بینی وقوع صاعقه فورا ارتفاع را کم کنید. هرجا که فرد در ارتفاع قرار گیرد، مستعد برخورد صاعقه است.
در زمان طوفان اگر در میان خیابان هستید، به کنج‌ها پناه ببرید. مهم‌ترین نکته این است که در ارتباط مستقیم با آن قرار نگیرید و به سرپناه بروید.
اگر در مناطق جنگلی هستید، در فضای باز نمانید و سرپناهی مانند کلبه پیدا کنید.
در هنگام طوفان داخل خودرو نمانید و آن را در محلی امن پارک کنید و از آن
خارج شوید.
اگر وسایل الکتریکی و فلزی همراه خود دارید، خطر برخورد صاعقه را بیشتر می‌کند، بنابراین ، این وسایل را از خود دور کنید.
اگر با فرد مصدومی مواجه شدید، ابتدا علایم هوشیاری را کنترل کنید. اگر فرد هوشیار نبود، فورا عمل احیا را انجام دهید تا ضربان قلب و تنفس برگردد و از نیروهای امدادی درخواست کمک کنید.
اقدامات بعد از طوفان و رعد و برق
فورا با ۱۱۵ تماس گرفته و درخواست کمک شود.
اگر قصد کمک به مصدوم ناشی از رعد و برق را دارد، لازم است این موارد را بررسی کنید:
تنفس؛ اگر مصدوم نفس ندارد، فورا تنفس دهان به دهان انجام بدهید.
ضربان قلب؛ اگر قلب ضربان ندارد، فورا احیای قلبی- ریوی را شروع کنید.
نبض؛ اگر مصدوم نبض و تنفس دارد، پیگیر سایر آسیب‌های احتمالی باشید. اگر برق وارد بدن شده و از آن خارج شده است، باید انتظار سوختگی را داشت. همچنین باید به آسیب‌دید‌گی سیستم اعصاب، شکستگی استخوان‌ها و فقدان شنوایی و بینایی توجه شود.
حقایقی در مورد طوفان‌های تندری و رعد و برق
این طوفان‌ها به شکل موردی، گروهی یا پشت‌سر هم روی می‌دهند.
اگر موردی از این طوفان برای مدتی طولانی در ناحیه‌ای ادامه داشته باشد، بیشترین خسارات و تلفات را به همراه دارد.
طوفان‌های تندری معمولا موجب بارش سنگین باران در یک بازه زمانی کوتاه (مثلا در عرض نیم‌ساعت تا یک‌ساعت) خواهند شد.
آب و هوای گرم و مرطوب بهترین شرایط برای بروز طوفان تندری است.
حدود ۱۰درصد طوفان‌های تندری تحت عنوان موارد شدید دسته‌بندی می‌شوند. تگرگ‌هایی به قطر دوسانتی‌متر، بادهایی با سرعت حدود ۹۰کیلومتر بر ساعت و گردباد حاصل این نوع طوفان هستند.
رعد و برق دامنه خسارات و تلفات وارده را افزایش می‌دهد.
رعد و برق معمولا به خارج از محدوده بارش سنگین اصابت کرده و تا حدود ۱۵کیلومتر خارج از این محدوده را در معرض خطر خود قرار می‌دهد.
اغلب موارد مرگ‌ومیر و صدمات ناشی از طوفان تندری زمانی روی می‌دهند که مردم در فضای بیرون از خانه هستند (معمولا بعدازظهرها).
احتمال اصابت رعد و برق به یک فرد حدود یک در ۶۰۰هزار مورد است، اما با رعایت توصیه‌های ایمنی باز هم می‌توان این احتمال را کمتر کرد.
برقی که به افراد اصابت می‌کند، فاقد بار الکتریکی بوده و بنابراین باید فورا اقدامات کمکی را شروع کرد.
به منظور این حوادث طبیعی لازم است با نکات زیر آشنا بود.
هشدار در مورد وقوع طوفان تندری شدید به مفهوم احتمال وقوع این نوع طوفان است. با نگاه به آسمان می‌توان به وقوع آن پی برد و برای کسب آخرین اطلاعات در این مورد به اخبار هواشناسی توجه کرد.
هشدار خطر وقوع طوفان تندری به مفهوم وضع جوی دال بر طوفان تندری است. این بدان معنی است که هرچه در مسیر طوفان قرار دارد، در معرض خطر است.
اقدامات ضروری پیش از وقوع طوفان و رعدوبرق
شاخه‌های پوسیده و خشکیده درختان را قطع کنید، زیرا در جریان طوفان شدید سقوط کرده و موجب آسیب و خسارت خواهند شد.
باید قانون ایمنی ۳۰ و۳۰ را به هنگام وقوع آذرخش به خاطر داشت. اگر بعد از مشاهده برق تا شنیدن صدای رعد نتوان تا عدد ۳۰ شمرد، باید فورا به داخل خانه رفت. اگر از شنیدن صدای آخرین رعد ۳۰دقیقه بگذرد، می‌توان از خانه بیرون آمد.
به منظور جلوگیری از خطر آتش‌سوزی ناشی از برخورد صاعقه به ساختمان‌های بلند نسبت به نصب سیستم حفاظت صاعقه (برق-گیر) برای ساختمان اقدام کنید.
اشیای خارج از خانه را که احتمال سقوط یا جابه‌جاشدن را دارند، در جای خود محکم و تثبیت کنید.
پشت‌دری‌ها و درهای بیرونی را ببندید و سایبان‌ها و پرده‌ها نیز کشیده شود.
نمای ساختمان و اجزای بیرون ساختمان در جای خود محکم و تثبیت شود.
به منظور پیشگیری از آبگرفتگی جوی‌های آب، آنها تمیز و باز نگه داشته شود.
به منظور دسترسی به اطلاعات و اخبار وضع هوا و احتمال قطع برق، یک رادیو با چند باتری یدک تهیه و در دسترس قرار دهید.
کیف شرایط اضطراری و کپسول آتش‌نشانی را تهیه و در مکان مناسبی که سایر اعضای خانواده از آن اطلاع داشته باشند، قرار داده شود.
تمامی اعضای خانواده باید نحوه استفاده از کپسول آتش‌نشانی را بدانند.
تمامی اعضای خانواده باید نحوه قطع‌کردن کلیدها یا شیرفلکه‌های شریان‌های اصلی آب، گاز و برق را برای مواقع اضطراری بدانند.
برای پیشگیری از ازدحام در پمپ‌بنزین‌ها و احتمال قطع برق در مواقع اضطراری، همیشه از پربودن باک بنزین خودرو اطمینان حاصل شود.
اگر در مواقع اضطراری تصمیم به ترک منطقه گرفتید، به بستگان و همسایگان خود اطلاع دهید.
اقدامات ضروری در زمان وقوع رعدوبرق
انجام کارهای بیرون از خانه را بهتر است به تعویق انداخت.
باید به داخل خانه یا خودرویی که سقف محکمی دارد، پناه ببرید. هر چند در صورت اصابت برق به خودرو ممکن است دچار آسیب شوید، اما درهرحال داخل خودرو از فضای باز امن‌تر است.
اگر کسی در خودرو است در محل مطمئن توقف و موتور را خاموش کند، همچنین آنتن خودرو را پایین بکشد. بدنه فولادی خودرو سقف‌دار به شرطی که فلز آن لمس نشود، از فرد به‌خوبی محافظت می‌کند.
پوشیدن کفش یا لباس از جنس پلاستیک در مقابل آذرخش هیچ‌گونه ایمنی به همراه ندارد، اما چارچوب فلزی خودرو (به شرط تماس‌نداشتن) می‌تواند ایمنی بیشتری داشته باشد.
اشیای خارج از خانه را باید محکم کرد، زیرا ممکن است در برابر باد به اطراف پرتاب شده و موجب آسیب شوند.
پنجره‌ها و درهای خارجی ساختمان باید مسدود شوند. پرده‌ها را کشیده و سوراخ‌های موجود در خانه بسته شوند.
امنترین مکان خانه هنگام وقوع طوفان‌های شدید، قسمت مرکزی زیرزمین است. درصورتی‌که ساختمانی زیرزمین ندارد، اتاق‌های مرکزی بدون پنجره در پایین‌ترین طبقه یا وسط یکی از اتاق‌های داخلی واقع در طبقات پایین ساختمان به دور از کنج‌ها، پنجره‌ها و دیوارهای بیرونی برای پناه‌گرفتن انتخاب شود.
از رفتن به حمام و دوش گرفتن خودداری شود.
از تلفن ثابت استفاده نشود، تنها در موارد اضطراری از تلفن‌های بی‌سیم و موبایل استفاده شود.
تمامی وسایل برقی موجود در خانه به غیر از یخچال و فریزر را باید از برق کشید.
از آسانسور استفاده نشود، چون ممکن است برق قطع و فرد در داخل آن محبوس شود.
آخرین اخبار از طریق رادیو پیگیری شوند.
اگر کسی در ناحیه جنگلی است، بهتر است به ناحیه‌ای کم‌ارتفاع در زیر درختان تنومند و کوتاه پناه ببرد.
اگر کسی در فضای باز است، بهتر است به ناحیه‌ای کم‌ارتفاع مانند دره یا گودال پناه ببرد، با این حال باید مراقب سیل ناگهانی باشد.
اگر در فضای بیرون از ساختمان هستید، می‌توانید برای پناه‌گرفتن به داخل ساختمان یا ایستگاه‌های مترو بروید.
اگر کسی در داخل آب است، بهتر است فورا به خشکی برود و پناه‌بگیرد.
اگر کسی در جایی است که احساس می‌کند موهایش سیخ‌شده‌اند (به دلیل نزدیکی به برق)، باید فورا چمباتمه بزند دست‌ها را روی گوش قرار دهد و سر را در میان زانوها بگذارد، همچنین تا آنجایی‌که امکان دارد، باید اندازه بدن را کوچک کند و سطح تماس را با زمین به حداقل برساند، به هیچ وجه نباید روی زمین دراز بکشد.
در صورت نیاز به کمک و متناسب با نوع درخواست با اورژانس(۱۱۵)، آتش‌نشانی (۱۲۵)، جمعیت هلال‌احمر (۱۱۲) یا سایر مراکز امدادی تماس گرفته شود.
از انجام موارد زیر خودداری کنید
رفتن به زیر تک درخت بلندی در فضای باز
رفتن به نقاط مرتفع، فضای باز، ساحل دریا یا داخل قایق روی آب
رفتن به آلونک‌ها یا سایر ساختمان‌های کوچک در فضاهای باز
سوارشدن روی تراکتور، ماشین‌آلات کشاورزی، موتورسیکلت، دوچرخه، گاری و نظایر اینها.
