اقتصادآنلاین - فائزه مومنی؛ امسال نیز مانند سال‌های گذشته با فرارسیدن زمستان، تهران روزهای شدیدا آلوده‌ای را تجربه کرد. تا پیش از روز گذشته که وزش باد وبارش برف و باران آلودگی را از میان ببرد، تهران ۱۲ روز پی در پی آلوده بود.
اگرچه کاهش کیفیت هوای تهران در فصل سرد موضوع جدیدی نیست، اما وقوع این اتفاق در روزهایی که بخاطر محدودیت‌هایی کرونا، میزان تردد خودروها به حداقل رسیده سوالات زیادی به وجود آورده است، تا جایی که برخی از مسئولان انگشت اتهام را از خودروها به سمت نیروگاه‌هایی گرفته‌اند که مازوت می‌سوزانند.
زهرا نژادبهرام، عضو هیئت رییسه شورای شهر تهران، یکشنبه هفته گذشته طی تذکری گفت: بر اساس اظهارات معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، «چون ظرفیت پالایشگاه‌ها از مازوت پر شده و به واسطه تحریم‌های بین‌المللی کسی خریدارشان نیست، مجبور هستیم تن بدهیم به اینکه این مازوت‌ها را در شهرها بسوزانند» نکته قابل توجه دیگر آنکه خود وی اعلام کرده است که «آلایندگی ناشی از مازوت میزان مرگ‌ومیر ناشی از کرونا را تا شش برابر افزایش می‌دهد» در چنین شرایطی این پرسش مطرح می‌شود که با چه تدبیری به جای ساخت و ایجاد انبارهای جدید برای نگهداری مازوت، از ریه‌های شهروندان به عنوان انبار مازوت استفاده می‌شود؟!
مازوت یا نفت کوره یک سوخت کم کیفیت سنگین و ارزان است که به دلایل مختلف مثل گرمایش در نیروگاه‌ها سوزانده می‌شود و می‌تواند سهم زیادی در آلودگی هوای شهرها داشته باشد. به طوری که براساس آخرین سیاهه انتشار نیروگاه‌ها سهم ۱۲.۱ درصدی در آلودگی هوای پایتخت در فصول سرد دارند. در واقع در فصول سرد و هنگامی که مصرف برق در داخل شهرها افزایش پیدا می‌کند، نیروگاه‌هایی که به آن‌ها برق نمی‌رسد برای گرما این سوخت را می‌سوزانند و نتیجه آن کاهش کیفیت هوا می‌شود.
البته با وجود صحبت‌های عضو شورای شهر تهران مبنی بر ارتباط آلودگی هوای این روزهای تهران با این نوع سوخت، محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش اداره محیط زیست استان تهران اعلام کرده که تاکنون هیچ یک از واحدهای صنعتی و نیروگاه‌هایی که بر روی میزان آلودگی شهر تهران تاثیر می‌گذارند سوخت مازوت مصرف نکرده‌اند.
طرح دعوی در قوه قضاییه در صورت اثبات وجود مازوت
آرش حسینی میلانی، رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران اما بازهم تاکید می‌کند که علت آلودگی هوای تهران فقط ناشی از منابع داخل شهر نیست.
او به خبرنگار اقتصاد آنلاین می‌گوید: نکته‌ای که وجود دارد این است که در دو هفته‌ای که قرنطینه نسبی در شهر تهران داشتیم و تردد کم بود شاخص آلودگی هوا بالای ۱۴۶ بود. یکی از دلایل را خشک‌تر بودن پاییز امسال عنوان کردند، به این معنی که سرعت باد کم‌تری در تهران داریم.
این عضو شورای شهر تهران اضافه می‌کند: زمانی که سرعت باد کمتر باشد حالت سکون هوا بیشتر شده و امکان تهویه طبیعی شهر کاهش پیدا می‌کند. هواشناسی نیز دراینباره اطلاعاتی داده بود.
میلانی ادامه می‌دهد: بر اساس سیاهه منتشر شده جدید آلودگی هوا ۳۴ درصد منابع ساکن و ثابت در آلودگی هوا نقش دارند. آیا این منابع ثابت و ساکن؛ نیروگاه، پالایشگاه و صنایع بزرگ اطراف شهر تهران هستند که از مازوت و گازوئیل استفاده می‌کنند؟ این صنایع موظف هستند از گاز استفاده کنند و تخلف از این موضوع آلودگی هوا را افزایش می‌دهد.
رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران با اشاره به نظر سازمان محیط‌زیست مبنی بر رد استفاده صنایع از مازوت، می‌گوید: آلودگی هوای شهر تهران فقط ناشی از منابع داخل شهر نیست و منابع واقع در حریم منطقه شهری پایتخت نیز بر هوای شهر تاثیر دارند.
او در پاسخ به این پرسش که اگر ثابت شود این صنایع از مازوت استفاده می‌کنند، امکان پیگیری حقوقی وجود دارد یا نه، تاکید می‌کند: یک ظرفیت حقوقی برای دفاع از حقوق عامه وجود دارد که ما درباره آلودگی هوا در شهر تهران به این شکل تا به حال از آن استفاده نکرده‌ایم. اینکه می‌توانیم مستقیم شکایت کنیم و یا به دادستانی و مجموعه‌ای که در قوه‌قضاییه حقوق عامه را پیگیری می‌کنند نامه زده و درخواست پیگیری موضوع را کنیم، همه موضوعاتی است که مستلزم اطلاعات موثق و مستند هستند.
میلانی اظهار می‌کند: اگر از نحوه مصرف سوخت غیرقانونی در این صنایع اطلاعاتی به دستمان برسد و مطمئن شویم، آن وقت احتمالا طرح دعوی می‌کنیم.
با وجود رد احتمال سوخت مازوت اما در نهایت به گفته شهید زاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا «احتمالا یک اتفاقی جایی رخ داده که میزان آلاینده‌ای در شهر افزایش پیدا کرده است.»
به گفته کارشناسان منبع دی‌اکسید گوگرد احتراقی است و این احتراق یا در کارخانه‌ها رخ می‌دهد یا داخل خودروها. از سوی دیگر چون در داخل شهر تهران گازوییل یورو چهار تولید شده و خودروها از آن استفاده می‌کنند، منشاء این گاز باید خارج از تهران باشد.
درنهایت افزایش این گاز در قسمت جنوب تهران نشان می‌دهد که سوخت پر سولفور سوزانده می‌شود.
