دلیل شیوع آنفولانزا در فصل زمستان
به گزارش اقتصاد آنلاین، در ابتدا باید بگوییم که خطر و شدت عفونت، میزبان و محیط همگی می‌توانند نقش بسیار مهمی را در ابتلا به بیماری بازی کنند.
همیشه احتمال ابتلا به آنفولانزا در فصل زمستان وجود دارد. این ارتباط بدون شک در مورد کووید ۱۹ هم صادق است و شواهد نشان می‌دهد که با فرا رسیدن فصل زمستان آمار ابتلا به این بیماری هم افزایش خواهد یافت.
با این همه باید توجه داشت که این هوای سرد نیست که منجر به ابتلا به این بیماری‌های تنفسی می‌شود، بلکه مسئول بروز این بیماری‌ها ارگانیسم‌های بیماری‌زا است. ویروس کرونا جدید اغلب از طریق ذرات تنفسی، خصوصا در فضای بسته بدون تهویه مناسب منتقل می‌شود. اما طبق چه فرایندی، هوای سرد در گسترش و شیوع بیش‌تر عفونت‌های تنفسی موثر است؟
انواع فصلی عفونت‌های تنفسی به خوبی شناخته شده هستند. برای مثال مشابه همه گیری جهانی ویروس آنفولانزا در سال ۱۹۱۸ که با نام آنفولانزای اسپانیایی شناخته می‌شود و از آن به عنوان مرگبارترین در روزگار معاصر یاد می‌شود، با ورود به فصل زمستان شاهد افزایش آمار مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ هستیم.
با این همه تاکنون در جوامع علمی هیچ توجیهی برای علت این واقعه به اثبات نرسیده است. تاکنون چندین دلیل قابل قبول برای چرایی شیوع بیش‌تر آنفولانزا در فصل سرما به اثبات رسیده است که به افزایش اطلاعات ما در مورد ویروس کرونا جدید در نهایت کمک خواهد کرد.
ویروس کرونا جدید و ویروس آنفولانزا هر دو از نظر نوع انتقال خصوصیات مشترک دارند، با وجود این در این میان تفاوت‌هایی هم وجود دارد. مدل‌هایی برای درک بهتر علت ایجاد و شیوع بیماری طراحی می‌شود، که بر اساس عملکرد ارتباطی بین ارگانیسم بیماری‌زا، میزبان و محیط پایه گذاری می‌شوند. هر کدام از این عوامل توسط عوامل دیگری همچون درجه حرارت و رطوبت تحت تأثیر قرار می‌گیرند که خود در گسترش عفونت هم موثر است.
شباهت‌های ویروس کرونا و ویروس آنفولانزا
مانند ویروس آنفولانزا، ویروس کرونا جدید هم یک ویروس پوشش دار است. به عبارت دیگر این ویروس‌ها در قسمت خارجی دارای یک غشای چربی یا لیپیدی هستند.
این پوشش لیپیدی از RNA یا ماده ژنتیکی ویروس محافظت کرده و عاملی برای اتصال ویروس به سلول‌های بدن میزبان است.
تحقیقات دانشمندان روی ویروس آنفولانزا نشان می‌دهد که غشای خارجی لیپیدی ویروس در درجه حرارت‌های زیر صفر و یا کمی بالای صفر حالت ژل مانند پیدا می‌کند و همین ضخیم شدن غشای خارجی ویروس، موجب می‌شود که در درجه حرارت‌های پایین‌تر بهتر باقی مانده و سریع‌تر از فردی به فردی دیگر منتقل شود.
بنابراین از این عامل می‌توان به عنوان توجیهی علمی برای پایداری و تطابق بیش‌تر ویروس کرونا در فصل سرما یاد کرد. غشای ویروس کرونا هم در فصل سرما ضخیم تر شده و همین احتمال انتقال آن را افزایش خواهد داد.
تاثیر عوامل محیطی در افزایش ویروس کرونا در زمستان
عوامل محیطی موثر در افزایش پیک تعداد موارد ابتلا به آنفولانزا درجه حرارت و رطوبت هستند. این موارد در مورد ویروس کرونا جدید هم گزارش شده‌اند. این ویروس هم در هوای سرد و خشک با رطوبت پایین مانند آن‌چه در زمستان شاهد آن هستیم، مدت زمان بیش‌تری باقی خواهد ماند.
همچنین در رطوبت پایین، میزان تبخیر قطرات تنفسی حاوی ویروس به ریز قطره‌ها افزایش خواهد یافت. این ریز قطره‌ها مدت طولانی‌تری در هوا باقی مانده و خطر انتقال هوابرد (airborne transmission) بیماری را افزایش خواهند داد.
به همین دلیل در فصل سرما احتمالاً میزان در معرض حجم زیادی ویروس بودن در فصل سرما افزایش خواهد یافت.
در فصل زمستان بودن در فضاهای سربسته و ازدحام جمعیت در این فضاها بیش‌تر از سایر فصول سال خواهد بود و از آن می‌توان به عنوان یکی از عوامل محیطی دخیل در افزایش آمار مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ در فصل زمستان یاد کرد.
رطوبت کم هوا در طول فصل زمستان باعث می‌شود که ویروس آنفولانزا در فضای سرپوشیده بیش‌تر باقی بماند و این عامل به همراه افزایش مدت زمان بودن در فضاهای سرپوشیده و ارتباط نزدیک افراد با هم همگی خطر انتقال و بروز عفونت را افزایش خواهد داد.
در حالت کلی، طیف گسترده‌ای از خصوصیات میزبان می‌تواند خطر بروز عفونت تنفسی را افزایش دهد. این موارد، ویژگی‌های بیولوژیک، روانشناسی و اجتماعی را هم شامل می‌شود.
رابطه ویتامین D و افزایش ابتلا به ویروس کرونا در زمستان
در فصل زمستان کمبود ویتامین D شیوع بیش‌تری دارد. ویتامین د همزمان با تابش نور خورشید بر بدن در پوست ساخته می‌شود. تحقیقات نشان داده است که ویتامین د به خاطر اثر بسیار خوبی که روی سیستم ایمنی می‌گذارد، یک نقش حفاظتی در برابر عفونت دستگاه تنفسی دارد.
میزان ویتامین D در دوران همه گیری کووید ۱۹ و در فصل زمستان همزمان با افزایش فعالیت در فضاهای سرپوشیده و در معرض تابش نور خورشید نبودن کاهش خواهد یافت.
دیگر عامل مربوط به فصل زمستان، خشک شدن مسیر هوایی بینی بر اثر کاهش رطوبت محیط است. در این شرایط به علت آسیب دیدن مخاط بینی میزان حساسیت فرد در برابر عفونت‌های تنفسی افزایش یافته و فضا برای هجوم ویروس به داخل بدن، بیش‌تر فراهم خواهد بود.
ویروس SARS-CoV-2 جدیدترین ویروس کروناست و دانش ما در مورد رفتارهای آن و چگونگی انتقال آن هر روز به نسبت روز قبل در حال تغییر است. این عوامل در کنار سطح بالای انتقال (خصوصاً انتقال بدون علامت) و شدت بیماری کووید ۱۹ منجر به این می‌شود که ما با یک همه گیری جهانی شدید رو به رو باشیم. گروه زیادی از افراد در معرض ویروس قرار نگرفته و بنابراین در نهایت از نظر ابتلا به ویروس آسیب پذیرتر خواهند بود.
حتی این خطر وجود دارد که در صورت عدم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و حفاظتی توصیه شده توسط سازمان‌های بهداشتی در جهان، همه گیری جهانی کووید ۱۹ در مسیر همه گیری جهانی آنفولانزا سال ۱۹۱۸ حرکت کند و عواقب سخت و جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
