برمبنای این گزارش در شش ماهه نخست سال قبل، حدود 80 درصد هزینه سفرهای صورت گرفته به گردشگری داخلی و 20 درصد متعلق به سفرهای خارجی بوده است. این آمار نشان میدهد که سهم سفرهای داخلی در فصل تابستان نسبت به بهار سال 90 حدود 13 درصد افزایش داشته و در حوزه سفرهای خارجی، شاهد کاهش محسوس سفرهای خارجی در فصل تابستان بوده‌ایم. در حالی که سفرهای خارجی 26 درصد هزینه‌های سفر خانوارها در فصل بهار را به خود اختصاص داده بود، در تابستان با افت قابل ملاحظه به 13درصد کاهش یافت. کاهش سفرهای خارجی در تابستان سال گذشته، درست همزمان با آغاز نوسانات نرخ ارز در بازار بوده است. ریزش آمار سفرهای خارجی در تابستان 90 گزارش مرکز آمار از نتایج گردشگران ملی کشور در نیمه نخست سال گذشته، نشان میدهد که سفرهای خارجی در سه ماهه دوم سال به‌شدت کاهش یافته است. تعداد کل سفرهای خارجی از یک میلیون و 125 هزار سفر در بهار به 496 هزار سفر در تابستان کاهش یافت. این در حالی بود که مجموع سفرهای داخلی نیز اگرچه در فصل تابستان کاهشی اندک را نشان میدهد، اما اختلاف به شدت سفرهای خارجی نیست. در بهار پارسال در مجموع 54میلیون و 798 هزار سفر صورت گرفته بود، که این رقم در تابستان به 50 میلیون و 237 هزار سفر کاهش یافت. در فصل بهار، جمع هزینه کل سفرهای داخلی خانوارها که شامل بسته‌ای از؛ هزینه تور و گشت، حمل‌و‌نقل، اقامت، هزینه خوراکی، درمانی، خرید سوغاتی و... است، برابر با دو هزار و 873 میلیارد و 867 میلیون تومان بوده که حدود 74 درصد کل هزینه‌های گردشگری بهار سال 90 را به خود اختصاص داد. اما این هزینه‌ها در تابستان همان سال با مقداری افزایش به دو هزار و 898 میلیارد و 345میلیون تومان رسید که این بار 87 درصد از کل هزینه سفرهای خانوارهای ایرانی را شامل شده است. در همین مدت با شکل‌گیری نوسانات ارزی در بازار، میزان سفرهای خارجی و هزینه‌های صورت گرفته در این بخش نیز تحت‌الشعاع قرار گرفته و با کاهش محسوسی همراه شد. در حالی که هزینه سفرهای خارجی خانوارها در بهار سال 90 برابر با یک‌هزار و 31 میلیارد و 785 میلیون تومان بود، در فصل تابستان با کاهش قابل ملاحظه‌ای به 452 میلیارد و 236 میلیون تومان کاهش یافت. بر این اساس هزینه سفرهای خارجی از 26درصد کل هزینه گردشگری ایرانیان در فصل بهار، به 13 درصد در تابستان تقلیل یافت. تمایل خانوارها به سفر در بهار بیش از تابستان است گزارش مرکز آمار از نتایج آمارگیری گردشگران ملی حاکی از آن است که سال گذشته خانوارهای ایرانی تمایل بیشتری به سفر کردن در فصل بهار نسبت به فصل تابستان داشته‌اند. در فصل بهار 58 درصد خانوارهای کشور معادل 11 میلیون و 801 هزار و 481 خانوار حداقل یک سفر داشته و در مقابل 42 درصد یعنی هشت میلیون و 582 هزار و 519 خانوار در این فصل به سفر نرفته‌اند. اما در فصل تابستان سال گذشته 54 درصد از کل خانوارهای کشور که شامل 11 میلیون و 121 هزار و 995 نفر هستند، سفری در داخل کشور داشته‌اند. براساس این گزارش، تعداد خانوارهایی که در فصل بهار به سفر رفته‌اند چهار درصد بیشتر از خانوارهایی بوده که فصل تابستان را برای سفر انتخاب کرده‌اند. اقامت بیشتر در سفرهای تابستانه با وجود پایین‌تر بودن تعداد سفرهای تابستان نسبت به بهار، تعداد سفرهای داخلی با اقامت شبانه در فصل تابستان بیشتر از فصل بهار بوده است. براین اساس 61 درصد از سفرهای فصل بهار و 67 درصد از سفرهای تابستان همراه با اقامت شبانه بوده است. این گزارش همچنین به بررسی تعداد سفرهای داخلی با اقامت شبانه برحسب هدف اصلی سفر نیز پرداخته که برمبنای آن 50 درصد سفرهای با اقامت شبانه بهار 90 با هدف دیدار دوستان و بستگان، 28 درصد با هدف گردش و تفریح و 13 درصد با هدف زیارت انجام شده که در کل 91 درصد از سفرها را شامل می‌شود. در فصل تابستان نیز 49 درصد سفرها با هدف دیدار دوستان و بستگان، 24 درصد با هدف گردش و تفریح و حدود 17 درصد نیز با هدف زیارت صورت گرفته است. در مجموع به صورت میانگین نیز حدود 9 درصد از سفرها در بهار و تابستان سال گذشته با اهدافی نظیر درمان، آموزش و خرید انجام شده است. اما در حوزه سفرهای داخلی بدون اقامت شبانه، شرایط به گونه‌ای دیگر است. برخلاف سفرهای با اقامت شبانه، در سفرهای بدون اقامت شبانه، تعداد سفرها در فصل بهار بیشتر از فصل تابستان است. در بهار سال گذشته 21 میلیون و 260 هزار و 954 سفر بدون اقامت شبانه بوده که این میزان در فصل تابستان برابر با 16 میلیون و 429 هزار و 188 سفر بوده است. در فصل بهار 49 درصد از سفرهای بدون اقامت شبانه با هدف گردش و تفریح، 18 درصد با هدف دیدار دوستان و بستگان و 15 درصد با هدف زیارت بوده اما در فصل تابستان 33 درصد سفرها با رویکرد گردش و تفریح، 20 درصد به منظور دیدار دوستان و بستگان و 19 درصد نیز با هدف زیارت انجام شده است. مشهد، مقصد اصلی سفرهای داخلی بررسی مناطق و شهرهایی که بیشترین تعداد سفرها به آنها انجام شده، از جمله معیارهایی است که به مدیران صنعت گردشگری کشور دیدگاه مشخصی میدهد که به واسطه آن می‌توانند اقدام به برنامه‌ریزی برای فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز کنند. مرکز آمار در این گزارش مقاصد عمده‌ای که مسافران از آنها بازدید کرده‌اند را معرفی کرده است. برمبنای این امر مشهد، قم، تهران، شیراز و اصفهان، پنج شهر بازدید شده کشور به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت در فصل بهار و تابستان بوده‌اند. اما عمده سفرها در فصل بهار در شهرهای مشهد، تهران، شیراز و اصفهان از نوع سفرهای با اقامت شبانه و عمده سفرها در شهرستان‌های قم، رشت و اردبیل (رتبه‌های ششم و هفتم شهرهای مورد بازدید در فصل بهار) از نوع سفرهای بدون اقامت شبانه بوده است. منزل بستگان و آشنایان پراستقبال‌ترین اقامتگاه یکی از شاخص‌هایی که در سفرهای با اقامت شبانه حائز اهمیت است، نوع اقامتگاه است. طبق گزارش مرکز آمار، بیشترین اقامتگاه اصلی مورد استفاده در سفرهای داخلی خانوارها در سال 90، منزل بستگان و آشنایان بوده که این بخش در فصل بهار چیزی در حدود 71 درصد و در فصل تابستان 67درصد از سفرها را تحت پوشش قرار داده است. پس از آن نیز ویلا و آپارتمان اجاره‌ای با هشت و 11 درصد به ترتیب در فصل بهار و تابستان، بیشترین اقامتگاه‌های مورد استفاده مسافران بوده‌اند. پس از این دو مورد نیز اقامتگاه‌های عمومی و سازمانی، ویلا و آپارتمان شخصی و چادر و کمپ، در لیست اقامتگاه‌های مورد استفاده مسافران قرار دارد. در فصل بهار هشت میلیون و 555 هزار و 946 نفر و در فصل تابستان 9میلیون و 928 هزار و 672 نفر از اقامتگاه عمومی استفاده کرده‌اند. مرکز آمار در این گزارش به بررسی آماری وضعیت سفر خانوارها بر حسب برخورداری از وسیله نقلیه نیز پرداخته است. در فصل بهار سال گذشته از مجموع 20 میلیون و 384 هزار خانوار، تعداد هشت میلیون و 178 هزار و 336 خانوار برخوردار از وسیله نقلیه بوده و سه میلیون و 623 هزار و 145 خانوار بدون وسیله نقلیه به سفر رفته‌اند. اما در فصل تابستان، از تعداد 20 میلیون و 570 هزار خانوار، نزدیک به هفت‌میلیون و 717 هزار و 10 خانوار دارای وسیله نقلیه و سه میلیون و 404 هزار و 985 خانوار بدون وسیله نقلیه سفر کرده‌اند. شاغلان سرپرست خانوار به سفر تمایل بیشتری دارند وضعیت فعالیت سرپرست خانوارهای سفر کرده و سفر نکرده در بهار و تابستان 90، موضوع دیگری است که این گزارش به صورت تفکیک شده به آن پرداخته است. در فصل بهار سال قبل، تعداد 9 میلیون و 80 هزار و 483 خانوار به سفر رفته‌اند که سرپرست آن خانوار شاغل بوده است، این رقم در فصل تابستان شامل هشت میلیون و 399 هزار و 874خانوار بود. در فصل بهار 197 هزار و 582 خانواری که سرپرست آنها بیکار جویای کار بوده نیز سفر کرده‌اند که این تعداد در فصل تابستان به 180هزار و 808 خانوار رسیده است. در سه ماهه بهار سال گذشته، یک میلیون و 934 هزار و 234 خانوار نیز سفر کردند که سرپرست خانوار آنها دارای درآمد بدون کار بود، این رقم در فصل تابستان به یک میلیون و 955 هزار و 128 خانوار رسید. اما تعداد خانوارهایی که سرپرست آنها محصل بوده و در فصل بهار به سفر رفته‌اند برابر با 28 هزار و 302 مورد بوده که تعداد این خانوارها در فصل تابستان به 35 هزار و 214 مورد افزایش یافته است. در فصل بهار سال قبل تعداد 369 هزار و 43 خانوار که سرپرست آنها خانه‌دار بود نیز به سفر رفتند که تعداد این خانوارها در فصل بهار همان سال به 366 هزار و 491 مورد رسید. سفرهای مجردی و متاهلی ارزیابی وضعیت زناشویی سرپرست خانوارهای سفر کرده در فصل بهار سال قبل نشان میدهد که 10 میلیون و 749 هزار و 107 از این خانوارها دارای همسر بوده، تعداد 952 هزار و 333 خانوار بدون همسر (به علت فوت یا طلاق) بوده و همچنین 100 هزار و 43 نفر از این سرپرستان هرگز ازدواج نکرده‌اند. این وضعیت برای سرپرست خانوارهای سفرکرده در فصل تابستان نیز به این گونه است که 10 میلیون و 112 هزار و 714 نفر دارای همسر، تعداد 908 هزار و 873 خانوار بدون همسر (به علت فوت یا طلاق بوده و 100هزار و 407 مورد نیز هرگز ازدواج نکرده‌اند.
