رشد اقتصادی؛ منفی 5.4 درصد

براساس این گزارش رشد اقتصادی ایران در سال گذشته بدون احتساب نفت، منفی 3.1 درصد و با احتساب نفت، منفی 5.4 درصد بوده است. به عبارت دیگر مرکز آمار با اعلام این گزارش، آمار اعلام شده توسط مسوولان را تایید کرد. آن هم آماری که حرف و حدیث‌های بسیاری در خصوص آن مطرح بود. آخرین گزارش مرکز آمار از نرخ رشد اقتصادی مربوط به نرخ رشد اقتصادی سال 90 می‌شد که 3.2 درصد اعلام شده بود. با گذشت چند ماه از سال 92 و انتظار برای اعلام نرخ رشد اقتصادی، سکوت مرکز آمار سبب شد تا گمانه‌ها در خصوص نرخ رشد اقتصادی بالا بگیرد. اگرچه اعداد متعددی در خصوص نرخ رشد اقتصادی اعلام شد اما معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دولت یازدهم، اولین فردی بود که نرخ رشدی معادل نرخ اعلامی مرکز آمار را اعلام کرد. محمد باقر نوبخت اعلام کرده بود آمارهای رسمی حاکی از نرخ رشد اقتصادی منفی 5.4 درصد برای سال 91 است. این در حالی است که احمدی‌نژاد مدتی پیش در یک برنامه تلویزیونی، از نرخ مثبت 5.6 درصدی برای رشد اقتصادی کشور در سال 1391 خبر داده بود. بعد از نوبخت، دیگر مردان اقتصادی کابینه یازدهم مانند وزیر اقتصاد و دارایی هم یکی پس از دیگری آمار رشد منفی اقتصاد را تایید کردند. اگرچه رییس‌جمهور هم چندی پیش در برنامه زنده تلویزیونی نرخ رشد اقتصادی منفی 5.4 درصد را تایید کرد، اما مرکز آمار همچنان در اعلام این نرخ سکوت کرده بود. این در حالی است که در دفعات متعدد مسوولان از این مرکز آماری خواسته بودند تا تکلیف نرخ رشد اقتصادی را تعیین و آمار دقیق را اعلام کند. این اولین باری نیست که تاخیر یا نقص در آمار باعث نارضایتی از مرکز آمار در نهاد‌های مختلف از جمله مجلس شده است. رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در هفته گذشته در ارائه گزارشی در صحن مجلس از عملکرد مرکز آمار انتقاد کرد. کاظم جلالی در انتقاد به سازمان‌های ارائه‌کننده آمار و به خصوص مرکز آمار گفته بود: «سازمان آمار اما الان نرخ رشد سال 91 را 5.4- اعلام کرده است. باید دید چه اتفاقی افتاده است که این سازمان آمار رشد را نرخ دیگری اعلام کرد و به محض اینکه دولت تغییر می‌کند این نرخ رشد به 5.4- می‌رسد. آیا این فاجعه نیست که ما به‌عنوان مسوولان کشور براساس این آمارها و اطلاعات که با رویکردهای سیاسی تغییر می‌کند تصمیم‌گیری می‌کنیم؟» در نهایت مرکز آمار هم همصدا با دیگر نهادها و مسوولان نرخ رشد را اعلام کرد. نرخ رشدی که در کل 20 سال گذشته بی‌سابقه بوده است. یعنی در فاصله سال‌های 71 تا 91 هیچ‌گاه نرخ رشد اقتصادی به منفی 5.4 درصد نرسیده بوده است. براساس گزارش مرکز آمار تنها یک‌بار در سال 75 نرخ رشد اقتصاد ما به منفی 0.16 رسیده بود. همچنین براساس این گزارش بیشترین نرخ رشد اقتصادی 20 ساله اخیر در سال 81 و همزمان با دولت اصلاحات بوده است که همسو با اهداف چشم‌انداز توسعه بوده و به 8.75 درصد رسیده است. همچنین براساس این گزارش در سال 84 و همزمان با روی کار آمدن دولت نهم، نرخ رشد اقتصادی 6.19 درصد بوده است.