یکی از اصلیترین احزابی که در این دور از رقابتها همچون همیشه بسیار مورد توجه است، حزب راستگرای جمهوریخواهان است. حزب جمهوریخواهان در واقع همان حزب اتحاد برای جنبش مردمی معروف به «اوام پ» با گرایش راست میانه است که بهار امسال با تلاشهای نیکولا سارکوزی تغیر نام داد و دست به اصلاحاتی داخلی زد تا بتواند با قدرت بیشتری به حیات خود ادامه دهد؛ از یک ماه پیش به این سو این حزب سه مناظره برگزار کرده تا بتواند در پایان این ماه میلادی با تعیین کاندیدای نهایی خود کلید رقابت با دیگر احزاب برای رسیدن به کاخ الیزه را بزند. در دو مناظرهای که برگزار شد، هفت کاندیدا حضور داشتند که برخلاف مناظرههای درون حزبی امریکا که در آنها کاندیداها حملات لفظی شدیدی نسبت به یکدیگر داشتند، در آرامش قابل توجهی برگزار شد.
به نوشته ایران ، همان طور که روزنامه« لوپوان» نوشته؛ این مناظرهها که بدون درگیری خشن و تبادل کلمات ناخوشایند به سررسید، فرصتی بود تا راستگراها وضعیت منسجم و متحد خود را به مردم نشان دهند. با این حال هر چند در طول مناظرهها کاندیداها سعی کردند بدون افراط در طعن و بدگویی مواضع خود را روشن کنند اما نکته در این بود که هیچ کدام از آنان نتوانستند چشماندازی برای فرانسه مطرح کنند.آنها مطلب تازهای نگفتند. بسیار متناقض بودند و مناظره بیش از حد سریع، طولانی و سازمان یافته به نظر میرسید.
در طول هر دو مناظره هیچ یک از نامزدها باعث شرمندگی جبهه راست نشدند. همه آنها سرحال بودند. در مناظره اول خصوصاً «فرانسوا فیون» و «آلن ژوپه»، مصمم و محکم با چکمههای پر سر و صدای رادیکالشان اعلام وجود کردند. ژوپه مثل همیشه حرفهای و با اعتماد به نفس اما بدون تظاهر بود. «برونو لومر» جسور و استوار بود. «ژان فرانسوا کوپه» ماهر ولی کمی تهاجمی بود و عاقلانه رفتار میکرد. «ناتالی کاسیوسکوو - موریزه» بیشک جسورترین فرد مناظره و تنها کسی بود که سعی کرد تا طرح یک چشمانداز جدید از آینده را برای کشورش ارائه دهد. اما به نظر میآمد که در میان این گروه محافظه کار کمی گم و ناپیدا بود. تنها رویداد غیر مترقبه این مجادله ایفای نقش به نحو احسن «ژان فردریک پواسو» نامزد از سوی حزب کوچک دموکرات - مسیحی بود. او با عقلی سلیم، انسجام و اعتماد به نفس که از یک مبتدی دور از انتظار است، ایفای نقش کرد. او هیچ شانس موفقیتی در این رقابت ندارد. همین موضوع باعث شد بدون ترس و آزادانه اظهار نظر کند. اما آنچه مشخص است، در هر دو مناظره برگزار شده نیکولا سارکوزی، رئیسجمهوری سابق برتر از دیگران نشان داد.
لوران بازن، تحلیلگر سیاسی فرانسوی معتقد است سارکوزی در هر دو مناظره بر جایگاه سابق خود تأکید کرد و نشان داد همچنان میتواند از وجهه ریاست جمهوری برخوردار باشد. او به همین منظور در طول هر دو مناظره به تک تک رقبایش جایگاهشان را در دوران ریاست جمهوری خود یادآوری کرد و به آنها متذکر شد زمانی که وی رئیسجمهوری فرانسه بود، چه سمتی را در دولت او داشتند. او حتی چند بار به آنها یادآوری کرد که تنها فردی بود که پیش از این رئیس جمهوری بوده است. این یادآوری به آن جهت بود که به آنها بفهماند همه رقبای مخالف حاضر در این مناظره بین سال های 2007 و 2012 از او تبعیت میکردند. او همچنین برای اینکه بر نقش خود بهعنوان رئیس جمهوری تأکید کند، به عمد رقبای خود را «تو» مورد خطاب قرار میداد و خصوصاً برونو لومر را با اسم کوچکش «برونو» خطاب میکرد و وقتی ژان - فرانسوا کوپه تلاش کرد با او از در مخالفت برخیزد جواب دندان شکنی به او داد و به وی یادآوری کرد که یک دهه قبل او در مقامی نبود که بتواند به نخستوزیر یا رئیس جمهوری چیزی را تحمیل کند، زیرا در زمانی که او رئیس نمایندگان در پارلمان بود، سارکوزی بالاترین مقام را داشت.
بازگشت به ناب ترین لیبرالیسم
در مناظرههایی که برگزار شد، کاندیداها وعدهها و پیشنهادهایی دادند که فرانسویان را به بازگشت به لیبرالیسمی ناب امیدوار میسازد، هرچند که نظرات مطرح شده بسیار مشابه بودند و فقط از نظر مقررات مالیاتی، بودجهای، اجتماعی یا روش یا در زمان بندیها و دستورالعملهای ارائه شده متفاوت بودند. این تفاوتها اصول زیربناییشان را تحت تأثیر قرار نمیدهد.
بنابراین در نگاهی نقادانه میتوان گفت، دور مقدماتی انتخابات هیچ کمکی به فرانسویها در انتخاب رئیس جمهوری آینده نمیکند. و مناظرههای اخیر نمیتواند نامزد برتر را معرفی کند؛ یعنی کاندیدایی که قادر باشد، سیاستی را در پیش بگیرد که وضعیت کنونی فرانسه را بهبود بخشد، در میان این کاندیداها دیده نشد.
همان طور که ژان فرانسوا پواسون پس از نخستین مناظره گفت: «این مناظرهای بود که میان چند مدیر برگزار شد. ما چیز دیگری میخواستیم؛ یک بحث و جدال سیاسی، تبادل نظر و تبادل پیشنهادها درباره آینده فرانسه و اصلاحاتی ضروری برای نوسازی کشور. شاید مناظره اخیر آزمایشی بود تا در آینده مناظرههای بهتری را ببینیم.»
مناظره دوم وقتی که مشکلات و مسائل مربوط به هویت و مهاجرت مورد بحث قرار گرفت، کمی باعث امیدواری شد. اما این بخش هم بزودی مبهم و غیر قابل درک شد. در این مناظره انتظار میرفت هر یک از نامزدها نظرشان را درباره آینده فرانسه، جایگاهش در جهان و سرنوشت دموکراسی ارائه دهند و مشکلات اساسی را که فرانسه در حال حاضر درگیر آنها است، مطرح کنند. مسائلی مثل بازسازی اقتدار دولت، مسأله آموزش و پرورش و موضوع عدالت و غیره، اما انتظارها برآورده نشد. مانند آن بود که همه نامزدها میترسیدند جســـــورانه اظهــــارنظر کنند. این هم مناظرهای مشابه بقیه مناظرهها بود؛ صادقانه و صمیمانه، ولی در حد و مقیاس چالشهای بزرگی که بواسطه تحولات جهانی گریبانگیر فرانسه شده است. در این مناظرهها خبری از تحولاتی که تاریخ این کشور را به لرزه انداخته، نبود. مناظرهای بود میان محافظه کاران که به وضوح نسبت به مسئولیتی که به گردن دارند آگاه بودند. حداقل این احساس را منتقل میکردند که نگرانی مشترک شان اتحاد و انسجام کشور است، این جنبه مثبت این رویارویی بود.
دیگران چه کردند
ژان - فرانسوا کوپه که در مناظره ها چیزی برای از دست دادن نداشت با توجه به وضعیتش در نظـــرخواهیها، پیشنهادهای رادیکالیش و حملاتش را علیه رئیس جمهوری اسبق در زمینه مهاجران و امنیت تشدید کرد. البته با شوخ طبعی این مطالب را مطرح میکرد.ناتالی کاسکیوسکوو- موریزه که در مناظره اول پرتنش بود و از بحث فاصله می گرفت، در این مناظره درس خود را خوب یاد گرفته بود و اکثر حملاتش را به سوی نیکولا سارکوزی نشانه گرفته بود. او در زمان ریاست جمهوری سارکوزی وزیر محیط زیست بود و در سال 2012 سخنگوی دولتش بود.سارکوزی در پاسخ به وی گفت : از اینکه او را به وزارت نصب کرده بود پشیمان نیست ولی مطمئن نیست که این کار را دوباره تکرار کند. ناتالی کاسکیوسکوو- موریزه پاسخ داد که «تو دیگر این فرصت را نخواهی داشت». و به این ترتیب سارکوزی را برای دور ریاست جمهوری شکست خورده اعلام کرد.علامت مشخصه مناظره دوم این بود که دیگر کسی از سارکوزی نمیترسید. شاید در مناظره اول رقبا کمی بیش از حد حرمت او را نگه داشتند، ولی در مناظره دوم با تمام قدرت او را هدف حملات خود قرار دادند؛ از نظر نتایج دوران ریاست جمهوری، سبک و شخصیت وی. سارکوزی هم موضع دفاعی گرفته بود زیرا مجبور بود جواب حملات را بدهد. او چندین بار مجبور شد یادآوری کند که به تنهایی باید مسئولیت مقام ارشد کشوری را به دوش بکشد.
« خداحافظ رئیس جمهوری» را به این ترتیب بارها طی این مناظره میشنیدیم. لومر که در این مناظره متقاعد شده بود که بهتر است با کراوات در نشست شرکت کند، بیدرنگ رئیس جمهوری اسبق را مورد حملات انتقادی اش قرار داد خصوصاً در ارتباط با قولش در مورد شرکت نکردن در انتخابات اگر درانتخابات 2012 شکست میخورد. اما پواسون که در مناظره اول باعث شگفتی شده بود، در این مناظره چندان جلوهای نداشت و در کنار دیگر رقبا ناپیدا بود.مهم نیست که کدام یک در اول نوامبر به پیروزی میرسد: فرانسه میتواند مطمئن باشد که کارهایی که طی پنج سال دوره ریاست جمهوری فرانسوا اولاند اجرا شده است توسط کاندیدای منتخب اول نوامبر نابود خواهد شد البته اگر پیشنهادها و وعدههای ارائه شده طی مناظره به اجرا گذاشته شود.