۰ نفر

کاهش سربازان آمریکایی در عراق؛ واقعیت یا بازی با اعداد؟

۱ بهمن ۱۳۹۹، ۹:۲۸
کد خبر: 499393
کاهش سربازان آمریکایی در عراق؛ واقعیت یا بازی با اعداد؟

مخالفان نخست‌وزیر عراق، اعتبار بیانیه‌های مکرر پنتاگون مبنی بر خروج آمریکایی‌ها از خاک این کشور را به چالش کشیده‌اند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری،  وزارتخانه‌های دفاع در آمریکا و عراق در بیانیه مشترکی از کاهش مجدد نیروهای نظامی آمریکایی مستقر در عراق خبر داده‌اند. براساس این بیانیه، تعداد نیروهای آمریکایی حاضر در خاک عراق به‌زودی از 2500نفر هم کمتر خواهد شد. اگرچه این بیانیه در نگاه اول، پاسخی مطلوب به درخواست‌های مکرر دولت و پارلمان عراق برای خروج نیروهای نظامی خارجی از این کشور است، اما به‌نظر می‌رسد نکات مبهم و تردیدبرانگیز متعددی در آن وجود دارد؛ نکاتی که طی روزهای گذشته در رسانه‌های عراقی و محافل سیاسی این کشور مورد بررسی قرار گرفته و البته حواشی زیادی هم به‌دنبال داشته است.

بخش عمده این تردیدها به میزان اطلاعات دولت عراق از حجم نیروهای آمریکایی در خاک این کشور برمی‌گردد. بسیاری از این رسانه‌ها مدعی هستند دولت مصطفی الکاظمی، طی یک سال گذشته بدون اعتبارسنجی ادعاهای پنتاگون صرفا بر آنها صحه گذاشته است؛ درحالی‌که روشن نیست تا‌کنون چه تعداد نیروی نظامی آمریکایی خاک عراق را ترک کرده‌اند. علاوه بر این، اصولا هیچ اطلاعات دقیقی درباره تعداد نیروهای آمریکایی حاضر در خاک عراق نیز وجود ندارد. هم‌اکنون و پس از ترور سردار سلیمانی، نیروهای آمریکایی در 3پایگاه عین‌الاسد (الانبار)، حریر (اربیل) و ویکتوریا در نزدیکی فرودگاه بغداد مستقر هستند. به روایت روزنامه العربی‌الجدید، حتی امکان نزدیک شدن به این 3پایگاه وجود ندارد و هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند از وضعیت نیروهای آمریکایی در داخل این پایگاه‌ها مطلع است. شبکه الاتجاه که ازجمله رسانه‌های منتقد دولت الکاظمی به شمار می‌رود نیز در گزارش خود با اشاره به این موضوع می‌گوید: کریستوفر میلر، سرپرست وزارت دفاع آمریکا برای چندمین بار طی هفته‌های گذشته از برنامه جامع پنتاگون برای کاهش نیروهای نظامی در عراق و افغانستان خبر داده است. به‌گفته او، کاهش نیروهای آمریکا در بغداد، بیانگر افزایش قدرت ارتش عراق است، اما ناظران معتقدند هیچ دلالتی مبنی بر اجرای این برنامه‌ها از سوی آمریکا وجود ندارد و چنین بیانیه‌هایی صرفا با هدف تقویت موضع مصطفی الکاظمی، مقابل مخالفان وی در داخل عراق منتشر می‌شود؛ مخالفانی که دولت را به اخراج نظامیان آمریکایی مکلف کرده‌اند.

عدی عواد، عضو ائتلاف عصائب اهل حق در پارلمان عراق نیز به روزنامه العربی‌الجدید می‌گوید: ادعاهای پنتاگون از سوی ملت عراق پذیرفته نمی‌شود؛ چراکه اعتمادی به واشنگتن وجود ندارد. آمریکا تلاش می‌کند با استفاده از شرایط بحرانی عراق، برای خود زمان خریده و ضمن پیگیری سیاست‌های پیشین در این کشور، خروجی امن و آبرومندانه را برای نیروهایش تضمین کند. متأسفانه در طرف مقابل نیز هیچ اقدام مؤثری برای مقابله با این رفتارها از سوی دولت عراق دیده نمی‌شود.

حامیان نخست‌وزیر هم ناراضی هستند

اما ماجرا زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم بیانیه‌های پنتاگون تنها از سوی رقبای نخست‌وزیر عراق با مخالفت روبه‌رو نشده و نارضایتی حامیان الکاظمی را هم به‌دنبال داشته است. این جریان سیاسی که طیف مختلفی از احزاب شیعی تا اهل سنت را در بر می‌گیرد، معتقد است خروج یکباره نیروهای آمریکایی از عراق، ارتش و سایر نیروهای امنیتی این کشور را در مقابله با خطر تروریسم، دچار مشکلات متعدد می‌کند. همچنین مسئله حفظ امنیت مناطق آزاد شده از دست داعش نیز یکی دیگر از چالش‌هایی است که به باور حامیان الکاظمی، در نبود نیروهای آمریکایی می‌تواند به مشکلی بزرگ برای دولت عراق تبدیل شود.

بهاء الاعرجی، معاون اسبق نخست‌وزیر عراق در این‌باره به شبکه العربیه می‌گوید: برای تصمیم‌گیری درباره خروج نیروهای آمریکایی از خاک عراق باید تمام منافع ملی را درنظر گرفت. اجرای این تصمیم بدون فراهم کردن پیش‌زمینه‌های لازم می‌تواند پیامدهای امنیتی و اقتصادی نامطلوبی برای عراق داشته باشد.

اگرچه در این پرونده، هر دو طیف سیاسی عراقی از مواضع دولت به تندی انتقاد می‌کنند، اما به‌نظر می‌رسد درنهایت، هر دو جریان مذکور فاقد ابزاری کارآمد برای ارزیابی بیانیه‌های پنتاگون بوده و بنابراین، فرصتی هم برای اقدام قانونی علیه دولت در پارلمان ندارند. عباس الزاملی، رئیس کمیسیون دفاع و امنیت پارلمان عراق در این‌باره به روزنامه العربی‌الجدید می‌گوید: نه دولت، نه پارلمان و نه ستاد مشترک عملیات ارتش، هیچ ابزاری برای اشراف دقیق بر داخل پایگاه‌های نظامی آمریکا و اطلاع از کم و کیف نیروهای این کشور در اختیار ندارند؛ بنابراین تأیید یا تکذیب ادعاهای پنتاگون و وزارت دفاع عراق برای ما ممکن نیست.

برای درک بهتر ابعاد شک و تردیدها نسبت به بیانیه‌های پنتاگون کافی است بدانیم پایگاه‌های عین‌الاسد و حریر به‌تنهایی ظرفیت کافی برای استقبال از بیش از 7هزار نیروی نظامی را در خود دارند. این درحالی است که فرایند انتقال نیروهای نظامی آمریکا از سایر پایگاه‌های عراقی طی یک سال گذشته ساختار شفافی نداشته و روشن نیست چه تعداد از این نیروها، به جای خروج از عراق، به این دو پایگاه منتقل شده‌اند.

موضع دولت چیست؟

اگرچه شخصیت‌های منتسب به مصطفی الکاظمی تلاش می‌کنند همزمان با تشدید موج انتقادات، به ابهامات و نکات مطرح شده از سوی مخالفان نخست‌وزیر پاسخ دهند، اما بدون شک صدای آنها مشابه رقبایشان در سطح رسانه‌ها شنیده نمی‌شود. ازجمله این تلاش‌ها، مصاحبه‌های متعدد رائد جوحی، رئیس دفتر الکاظمی طی روزهای اخیر در پاسخ به حواشی مطرح شده نسبت به خروج نظامیان آمریکایی از عراق بوده است. او در گفت‌وگو با شبکه الحدث می‌گوید: ما براساس عرف بین‌الملل و ساختار دوجانبه روابط خود با آمریکا در قبال بیانیه‌های پنتاگون یا هر نهاد رسمی دیگری در این کشور برخورد می‌کنیم. نمی‌توان از دولت عراق انتظار داشت به پایگاه‌های آمریکا سرکشی کرده و تعداد نظامیان آنها را مورد شمارش قرار دهد؛ چنین رفتاری نه واقعی است و نه منطقی. دولت‌های عراق و آمریکا در جریان سفر مصطفی الکاظمی به واشنگتن در مرداد‌ماه رسما بر سر تنظیم جدول زمانی برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق به توافق رسیدند. با وجود این، اما برخی احزاب و رسانه‌های عراقی، نظیر ائتلاف فتح (شاخه سیاسی حشد شعبی)، دولت را به انفعال در اجرای این توافق متهم می‌کنند.