اقتصادآنلاین-سیدهزهرا محمودی؛ براساس بررسیهای سجاد رجبی ، کارشناس اقتصادی، در خصوص زنجیره ارزش جهانی(GVC) کشورها که نشاندهنده نقشآفرینی هر کشور در تولید جهانی است، صادرات و زنجیره ارزش جهانی رابطه مستقیم دارند. یعنی با افزایش صادرات زنجیره ارزش جهانی افزایش و با کاهش آن زنجیره ارزش جهانی نیز به جز چند مورد استثنا کاهش مییابد.
با توجه به آنچه گفته شد، صادرات ملاک نقشآفرینی کشور در تجارت جهانی است. اما نوع و ماهیت اجناس نیز حائز اهمیت است. برای مثال با مقایسه دو کشور آمریکا و چین در سال2011 و 2012 در مییابیم صادرات چین از آمریکا بیشتر است اما نقشآفرینی هر دو کشور به یک اندازه است.
نتایج این بررسی نشان میدهد، تا سال2010 صادرات آمریکا و در نتیجه زنجیره ارزش جهانی آمریکا بیشتر از چین بوده است. از سال 2011 صادرات چین از آمریکا بیشتر میشود و زنجیره ارزش جهانی آن نیز از سال 2013 از آمریکا پیشی میگیرد.
جالب توجه است که از سال 2008 تا اواسط سال2009 تمام کشورها با کاهش صادرات مواجه شدند که این موضوع خود را در GVC آنها نیز نشان داد و زنجیره ارزش جهانی هم در تمام کشورها روندی کاهشی داشت.
همچنین در بررسی وی زنجیره ارزشجهانی 4کشور اسپانیا، مصر، پاکستان و اتریش با ایران مقایسه شدهاند (اندازه اقتصاد این کشورها برابر است) که نتایج این مقایسه نشان میدهد اسپانیا در مقام نخست و پس از آن نیز اتریش قرار دارد.
گفتنی است وضعیت زنجیره ارزش جهانی ایران با اسپانیا و اتریش تفاوت فاحشی دارد و بسیار پایین تر از آنهاست اما از مصر و پاکستان بهتر است. برای مثال در سال2018 که آخرین سالی است که اطلاعات آن موجود است، GVC اسپانیا حدود 270میلیارد دلار، اتریش 185میلیارد دلار، ایران 49میلیارد دلار و مصر و پاکستان هم حدود 10میلیارد دلار است.