بر اساس آمارها مجموع تجارت خارجی کشور در این بازه زمانی، معادل ۲۴میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار ثبت شده است. از این رقم سهم صادرات ۱۰میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار و سهم واردات ۱۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار رقم خورده است تا بدین ترتیب تراز تجاری کشور تا پنج ماهه منتهی به مرداد ماه، منفی ۲ میلیارد و ۸۰۰میلیون دلار ثبت شود.
تراز تجاری چهار ماهه ۹۹، منفی ۲میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار ثبت شد. بنابراین تراز تجاری در پنج ماهه ۹۹ نسبت به چهار ماهه امسال بیشتر منفی شده است. صادرات خالص مرداد برابر با ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار بوده است، در حالی که در تیر امسال، ارزش صادرات معادل ۲ میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار رقم خورده بود. بنابراین میزان صادرات مرداد نسبت به تیر روند کاهشی داشته، اما میزان خالص واردات در مرداد ۹۹ برابر با ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار است. این در حالی است که واردات تیر ماه امسال معادل ۳ میلیارد و ۲۸۰ میلیون دلار به‌دست آمده بود. به این ترتیب روند واردات نسبت به چهارمین ماه سال، کاهشی شده است. از سوی دیگر صحبت‌های رئیس‌کل گمرک ایران، حاوی نکات دیگری در خصوص مهم‌ترین مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی هم بود. بر این اساس چین، عراق، امارات، افغانستان و ترکیه به ترتیب مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران در پنج ماهه امسال بوده‌اند. همچنین چین، امارات‌متحده عربی، ترکیه، هند و آلمان به‌عنوان مهم‌ترین مبادی وارداتی ایران در این مدت اعلام شده‌اند. در عین حال بنزین، پلی‌اتیلن، گرید فیلم، گازطبیعی، پروپان مایع‌شده و سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها پنج قلم عمده صادراتی ایران در این دوره زمانی بوده‌اند. از سوی دیگر بررسی وضعیت تجارت خارجی در پنج ماهه سال ۹۸ و مقایسه آن با میزان صادرات و واردات ۹۹ نشان می‌دهد که در پنج ماهه مدت مشابه پارسال حجم کل تجارت معادل ۳۵میلیارد و ۵۳۹ میلیون دلار بود که سهم صادرات ۱۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون و سهم واردات ۱۷ میلیارد و ۷۳۹میلیون دلار بوده است. بر این اساس، تراز تجاری پنج ماهه ۹۸ با اختلاف ناچیزی مثبت شده بود.
تیر و مرداد ۹۹
مطابق آمارها، صادرات در تیر ماه رشد داشته است. کارنامه عملکرد صادرکنندگان در تیر ماه امسال نشان داد که با وجود مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا، سیاست‌های داخلی و محدودیت‌های بین‌المللی، فروش کالا به بازارهای هدف با رشد بیش از ۱۳ درصدی در چهارمین ماه سال نسبت به خرداد مواجه بوده است. البته فاصله صادرات و واردات در این ماه نسبت به خرداد افزایش یافت و کسری تجاری بیشتری را در تیر ماه شاهد بودیم؛ اما هم صادرات و هم واردات روند صعودی را طی کرد و در چهارماه منتهی به تیر امسال نیز تراز تجاری منفی ۲/ ۲ میلیارد دلاری رقم خورد. میزان صادرات در پنج ماهه ۹۹ نسبت به پنج ماهه ۹۸، معادل ۶ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار کاهش یافته است. همچنین میزان واردات ۴ میلیارد دلار نسبت به مدت مشابه ۹۸ نزولی شده است. در مجموع آمارها حاکی از انقباض تجارت خارجی در پنج ماهه امسال نسبت به مدت مشابه قبل است.
توضیحات رئیس‌کل گمرک
مهدی میراشرفی؛ رئیس‌کل گمرک ایران گفت: سهم صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی (به‌استثنای نفت‌خام، نفت‌کوره و نفت‌سفید و همچنین بدون احتساب صادرات از محل تجارت چمدانی) در این مدت بالغ بر ۳۸ میلیون تن به ارزش ۱۰میلیارد و ۹۰۰میلیون دلار بود. بنزین، پلی‌اتیلن، گرید فیلم، گاز طبیعی، پروپان مایع‌شده و سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین پنج قلم عمده صادراتی ایران در این مدت بود.
وی افزود: در همین مدت صادرات بنزین به‌عنوان کالای اول صادراتی ایران به یک میلیارد دلار رسید که دلیل این امر کاهش مصرف داخلی و افزایش میزان تولید بوده است. رئیس‌کل گمرک ایران اظهار کرد: پنج کشور عمده مقصد صادراتی ایران طی مدت مذکور به ترتیب چین با ۱۰میلیون و ۸۰۰ هزار تن کالا به ارزش بیش از ۳میلیارد دلار و سهم ۲۸ درصدی، عراق با ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۲میلیارد و ۴۰۶ میلیون دلار و سهم ۲۲درصدی، امارات با ۵میلیون و ۹۰۰هزار تن به ارزش یک‌میلیارد و ۵۵۴میلیون دلار و سهم ۱۴درصدی، افغانستان با ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ارزش ۸۷۱ میلیون دلار و سهم ۸درصدی و ترکیه با یک‌میلیون و ۶۹هزار تن به ارزش ۵۱۳ میلیون دلار و سهم ۷/ ۴ درصدی بودند. وی افزود: واردات کالا از کشورهای خارجی نیز طی ۵ ماهه نخست امسال به ۱۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تن و به ارزش ۱۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار رسید. میراشرفی گفت: چین با صدور یک‌میلیون و ۳۳۷ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۵۵۲ میلیون دلار و سهم ۹/ ۲۵ درصدی، امارات متحده‌عربی با صدور یک‌میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۱۸۶ میلیون دلار و سهم ۲۳ درصدی، ترکیه با صدور ۲میلیون تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۴۷۵ میلیون دلار و سهم ۷/ ۱۰ درصدی، هند با صدور یک‌میلیون و یکصد هزار تن کالا به ارزش ۹۴۱ میلیون دلار و سهم ۸/ ۶ درصدی و آلمان با صدور ۵۴۸هزار تن کالا به ارزش ۶۶۱ میلیون دلار و سهم ۸/ ۴ درصدی، پنج کشور عمده صادرکننده کالا به ایران بودند.
به گفته وی، از کل ۱۳ میلیون و ۸۰۰هزار تن کالای وارداتی به ایران در ۵ ماهه نخست امسال ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن آن را کالاهای اساسی تشکیل می‌داد. علاوه بر این ۸۵ درصد از واردات در مدت مذکور مربوط به کالاهای اساسی و نهاده‌ها و ماشین‌آلات خطوط تولید بوده است. معاون وزیر اقتصاد با اشاره به کاهش تدریجی اثرات کرونا بر تجارت، اضافه کرد: تاثیر شیوع بیماری کووید-۱۹ بر تجارت خارجی ایران از ۵۴درصد در اردیبهشت امسال به ۲۷درصد در مرداد ماه رسیده و به‌طور میانگین این تاثیر از ۴۰درصد به ۳۸درصد کاهش یافته است.
