به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری؛ چندین شرکت داروسازی و بیوتکنولوژی برای تولید واکسن ویروس جدید کرونا که در سراسر دنیا در حال گسترش است، در حال تلاش هستند. شرکت‌های داروسازی با انجام تحقیقات در مورد ماهیت این ویروس و چگونگی مهار آن در مسیری قدم گذاشته‌اند که هدف نهایی آن نجات مردم است. اما آنچه در این میان اهمیت پیدا می‌کند، این است که این واکسن به‌راحتی در دسترس همه مردم قرار بگیرد. در واقع باید اطمینان حاصل شود که هزینه تولید واکسن ویروس جدید کرونا به گونه‌ای باشد که تهیه آن برای شهروندان، مشکلی ایجاد نکند.
با این حال، کشورهایی که اقتصاد آنها مبتنی بر اقتصاد آزاد است، توانایی کنترل قیمت واکسن جدید را ندارند؛ زیرا سرمایه‌گذاری در این زمینه نیازمند ورود بخش خصوصی است. آنچه اولویت دارد این است که واکسن‌ها و هر آنچه مربوط به درمان این بیماری است تولید شود اما موضوع نگران‌کننده این است که هزینه‌های آن، مانع دستیابی مردم به این اولویت شود.
این در حالی است که اگر دولت‌ها هزینه تولید این واکسن را تقبل کنند، همه می‌توانند از عهده خرید آن بربیایند. دولت‌ها می‌توانند واکسن را با قیمت کمتری در اختیار افراد بیمه‌شده قرار دهند. همچنین کسانی که بیمه نیستند می‌توانند از یارانه ویژه‌ای که برای این موضوع در نظر گرفته می‌شود، استفاده کنند. علاوه بر این، سازمان‌های خیریه می‌توانند بخشی از هزینه‌های تحقیق و توسعه واکسن جدید را بر عهده بگیرند.
به گزارش وب‌سایت Marketwatch دولت آمریکا برخلاف کشورهای اتحادیه اروپا، توانایی مکلف‌کردن بخش خصوصی برای قیمت‌گذاری یک واکسن جدید را ندارد. این بدان معناست که تا زمانی که یک رقیب دیگر وارد میدان نشود، یک شرکت خصوصی می‌تواند هر قیمتی را برای واکسن جدید تعیین کند.
در سال2018 پژوهشی در مجله Lancet منتشر شد که هزینه تحقیق و توسعه یک واکسن جدید را یک میلیارد دلار اعلام کرده بود. به گفته پژوهشگران این تحقیق، با وجود این، 94درصد احتمال شکست وجود دارد و به همین دلیل، تولیدکنندگان واکسن، اغلب بودجه‌های دولتی را می‌پذیرند. مشارکت دولت‌ها در این فرایند به آنها این امکان را می‌دهد که از نظر قیمت‌گذاری حرفی برای گفتن داشته باشند. به گفته الکس ایزار، وزیر بهداشت و خدمات انسانی آمریکا، دولت این کشور تعهد کرده که برای تحقیق در مورد واکسن جدید کرونا یک‌میلیارد دلار هزینه کند. تام کوبرن، سناتور پیشین اوکلاهما که در عین حال پزشک هم هست می‌گوید پس از انجام آزمایش‌های لازم و تولید انبوه، این واکسن باید با قیمت پایین در اختیار عموم قرار بگیرد. کوبرن مدافع قیمت‌گذاری ارزان برای داروست.
با این حال، در آمریکا این نگرانی وجود دارد که شرکت‌های خصوصی داروسازی که از بودجه عمومی استفاده نمی‌کنند، قبل از یک سازمان دولتی واکسن را کشف کنند. تونی فاوسی، مدیر مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی در انستیتو ملی سلامت(NIH) می‌گویدکه حداقل 6 تا 8ماه طول می‌کشد تا یک واکسن به بازار عرضه شود.
کوبرن می‌گوید اگر شرکت‌های داروسازی که از بودجه دولتی استفاده نمی‌کنند، موفق به تولید این واکسن شوند، قیمت‌گذاری آن از دست دولت خارج می‌شود؛ زیرا دولت قادر نخواهد بود به طور مستقیم قیمت‌ها را تعیین کند. با این حال، او می‌گوید که فکر نمی‌کند شرکت‌های خصوصی از فرصتی که ممکن است برای آنها در زمینه انحصاری‌کردن قیمت ایجاد شود، استفاده کنند. البته کسانی هم هستند که در این مورد چندان خوش‌بین نیستند. پیتر باخ، یکی از مدیران مرکز Memorial Sloan Kettering معتقد است که بخش خصوصی انگیزه‌ای برای تهیه واکسن ارزان ندارد.
او می‌گوید: ما برای تولید واکسن نباید به بخش خصوصی متکی باشیم، چراکه آنها با توجه به هزینه‌های زیاد تولید و آزمایش واکسن، انتظار بسیار بالایی برای بازگشت سرمایه دارند. ما در اقتصاد خود این اصل را پذیرفته‌ایم که برای ورود به کسب‌وکارهای دارای ریسک بالا باید پاداش‌ها و نتایج قابل توجهی وجود داشته باشد.
باخ می‌گوید: با توجه به این موضوع، تلاش برای تولید واکسن باید با استفاده از بودجه عمومی انجام شود. یعنی این کار به همان روشی صورت پذیرد که در سایر زمینه‌های بهداشت عمومی مانند فاضلاب سرمایه‌گذاری می‌کنیم.
رابرت وایزمن، رئیس Public Citizen (یک گروه چپ‌گرای مدافع حقوق مصرف‌کننده که در واشنگتن‌دی‌سی مستقر است) نگرانی‌های مشابهی را ابراز می‌کند. او می‌گوید: اگر واکسنی کشف و مجوز انحصاری تولید آن به یک شرکت خصوصی داده شود، آنگاه شرایط برای قیمت‌گذاری غیرمنطقی واکسن جدید فراهم خواهد شد.
