به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، قاسم میرزایی‌نیکو، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس، نیز اعلام می‌کند که با جمع‌کردن پنج تا شش ردیف بودجه، کسری آن به وضوح قابل‌لمس است. به گفته او؛ دولت یازدهم و دوازدهم در ایجاد شفافیت بودجه نمره بالاتر از 10 می‌گیرد، اما نامه‌ای که سال گذشته با امضای نمایندگان مجلس برای رئیس‌جمهور ارسال شد، تقریبا بدون نتیجه باقی ماند و فقط کمی شفافیت در بودجه شرکت‌ها و ... ایجاد شد. به اعتقاد میرزایی‌نیکو، با توجه به شرایط اقتصادی کشور و ورشکستگی بنگاه‌های اقتصادی، درآمدهای مالیاتی دولت نیز به احتمال زیاد در بودجه سال آینده عملیاتی نخواهد شد. او درخصوص بودجه شرکت‌ها به کمبود وقت مجلس اشاره می‌کند و می‌گوید: بعید می‌دانم نمایندگان به این مسئله برسند. با توجه به زمان، میزان درآمدها و هزینه‌ها بعید می‌دانم که چیزی پیدا شود. درحالحاضر که ما در کمیسیون‌ها بودجه را بررسی می‌کنیم، اصلا ورود به این بخش‌ها وجود ندارد. ممکن است یک نماینده‌ای خودش این دغدغه را مطرح کند، اما این به مفهوم کاری که باید حتما به صورت سیستماتیک انجام شود نخواهد بود.
مشروح گفت‌وگو با این نماینده مجلس را در ادامه می‌خوانیم.
یکی از اصول شفافیت می‌تواند پیش‌بینی واقعی درآمدها و هزینه‌ها باشد. دولت بودجه سال 98 را با سقف هزار و 700 هزار میلیاردتومانی به مجلس تقدیم کرد. با توجه به پیش‌بینی 140 هزار میلیاردتومانی درآمد نفت با نرخ 52 دلار در هر بشکه، به نظر شما چقدر از این درآمد واقعی و قابل‌اتکاست؟
مجموع کل درآمدها در بودجه 406 هزار میلیارد تومان برآورد شده است و هزینه‌ها را هم 406 هزار میلیارد تومان دیده‌اند. مجموعا فکر می‌کنم سقف نفتی که برای هر روز دیده‌اند، 1/5 میلیون بشکه است. قیمت آن هم 52 دلار است. این ارقام خوش‌بینانه است. دو تا 20 هزار میلیارد تومان هم اضافه برای برنامه کمکی دیده‌اند. اینها مسائلی است که شاید به این سادگی تحقق پیدا نکنند، البته وضعیت کشور اگر به همین سمت‌وسویی که دارد حرکت می‌کند پیش برود، شاید به یک راه‌حلی برسیم، اما خودم امیدوار نیستم. یک حساب سرجمع در ردیف‌های بودجه نشان می‌دهد با 210 هزار میلیارد تومان حقوقی که در بودجه در نظر گرفته شده (رقم حقوق در بودجه امسال170 هزار میلیارد تومان بود و قرار است 20 درصد به این رقم اضافه کنند که می‌شود 210 هزار میلیارد تومان) به همراه رقمی حدود 20 هزار میلیارد تومان برای سلامت و مجموعه حقوق نیروهای مسلح (که تقریبا حدود چهار تا پنج ردیف بودجه است) سرجمع آنها خیلی بیشتر از رقمی می‌شود که در بودجه لحاظ شده است. همین الان مشخص است که کسری بودجه وجود دارد. به نظر من باید دقت بیشتری کرد و عدد و رقم‌ها را واقعی دید. بودجه شرکت‌ها را اصلا در بودجه نمی‌بینیم و هیچ‌کس بررسی نمی‌کند. ما فقط 20 تا 30 تا تبصره را بررسی می‌کنیم و می‌گوییم این کلمه تبصره این‌جوری بشود یا نه. کل مانور نمایندگان مجلس در بحث بودجه حدود پنج تا 10 درصد است. به نظر من دولت باید بخش‌های مختلف بودجه را شیشه‌ای کند و مسائل آن را بیرون بیاورد که همه مطلع شوند. خودشان هم ادعا می‌کنند که به دنبال شفافیت هستند، اما اطلاعات را بیرون نیاورده‌اند.
آیا با توجه به عدم تحقق کامل درآمدهای مالیاتی در هفت‌ماهه امسال و رکود تولید که امسال شاهد آن بودیم، درآمد سال آینده دولت از محل مالیات به دست خواهد آمد؟
برای مالیات عدد 175 هزار میلیارد تومان نوشته شده است. دولت دو منبع درآمدی؛ یعنی نفت و مالیات را دارد. وقتی در کشور رونق ندارید، تحریم هستیم و مشکلات اقتصادی وجود دارد، هر روز مجموعه تولیدی‌های کشور به مشکلات برخورده یا برمی‌خورد، بنابراین مالیات نخواهند داد. اعلام ورشکستگی می‌کنند یا از روش‌های دیگری برای عدم پرداخت مالیات استفاده می‌کنند. همین الان هم این شرکت‌ها بدهی مالیاتی دارند و بعید می‌دانم رقمی که برای بودجه نوشته شده است تحقق پیدا کند.
بودجه شرکت‌ها برای سال آینده بیشتر از هزارو 200 هزار میلیاردتومان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه امسال دولت اقداماتی در راستای اعلام کلیات بودجه این بخش انجام داده است، آیا مجلس برنامه‌ای برای بررسی دقیق‌تر این بخش از بودجه دارد؟
من فکر می‌کنم همه هم‌وغم نمایندگان این است و دنبال این هستند که این بودجه را نشان دهند. پیشنهادی هم شده است که جلسات کمیسیون تلفیق را مستقیم پخش کنند. بعید می‌دانم نمایندگان به این مسئله برسند. با توجه به زمان، میزان درآمدها و هزینه‌ها بعید می‌دانم چیزی پیدا شود. درحالحاضر که ما در کمیسیون‌ها بودجه را بررسی می‌کنیم، اصلا ورود به این بخش‌ها وجود ندارد. ممکن است یک نماینده‌ای خودش این دغدغه را مطرح کند، اما این به مفهوم کاری که باید حتما به‌صورت سیستماتیک انجام شود، نخواهد بود.
سال گذشته نامه‌ای به رئیس‌جمهور نوشتید و خواستار ارتقای شفافیت در بودجه 97 شدید. آن نامه به نتیجه‌ای رسید؟
بخشی از نامه به نتیجه رسید.
کدام بخش به نتیجه رسید؟
یکی از بخش‌های آن یعنی بخش تبصره‌های مربوط به شرکت‌ها، شوراها و مجموعه‌ها و جاهایی که به‌عنوان مراکز تحقیقاتی و مؤسسات هستند، در بودجه روشن شد، اما در جاهای دیگر بعید می‌دانم اتفاقی افتاده باشد. آقای صادقی به‌عنوان فراکسیون شفافیت این درخواست را مطرح کرد اما چیزی نصیبش نشد.
به نظر شما لایحه بودجه 98 چه ایرادات و ابهاماتی دارد؟
به نظر من مهم‌ترین ابهامش واقعی‌نبودن آن است. درآمد و هزینه آن صحیح نیست.
پیشنهاد شما برای رفع این ابهامات چیست؟
این مسئله بر عهده کمیسیون تلفیق است. من که عضو کمیسیون تلفیق نیستم، اما از همه همکاران خود در کمیسیون تلفیق می‌خواهم بر واقعی‌بودن بودجه تأکید کنند. واقعی صحبت‌کردن با مردم خیلی از مشکلات را حل می‌کند. نه اینکه وعده بدهیم و بعدا از وعده‌ها چیزی در‌نیاید.
بخش زیادی از درآمدهای ما ناشی از فروش نفت است و در شرایط تحریم اصلا مشخص نیست چقدر می‌توانیم نفت بفروشیم. فکر نمی‌کنید بخشی از عدم شفافیت بودجه به این مسئله بازمی‌گردد؟
یک بخشی مربوط به این مسئله است. شرایط کشور فرق می‌کند. شریک‌های نفتی ما که از ما نفت می‌خرند، ممکن است تا یک تاریخی دیگر از ما خرید نکنند یا اینکه خرید آنها ادامه پیدا کند. همه‌چیز بستگی به شرایط منطقه، شرایط بین‌المللی و شرایط داخلی دارد. سه شرط را باید با هم تلفیق کرد تا به یک واقعیت جدی برسیم. اگر هم نمی‌خواهند این مباحث را در جامعه مطرح کنند و فکر می‌کنند این مسئله برای مردم ناامیدی ایجاد می‌کند، باید حداقل برای تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران این مسائل روشن باشد.
به نظر شما دولت‌های یازدهم و دوازدهم در جهت افزایش شفافیت بودجه اقدامی انجام داده‌اند؟
فکر می‌کنم گام‌هایی برداشته‌اند. نمره‌شان بالاتر از 10 است.
گام‌هایی که برداشته بیشتر در کدام بخش‌ها بوده است؟
همان‌طورکه قبلا اشاره کردم، در بخش بودجه شرکت‌ها و... گام‌هایی برداشته است.
به نظر شما رسانه‌ها می‌توانند نقشی در افزایش شفافیت بودجه داشته باشند؟
نقش اصلی را رسانه می‌تواند بازی کند. به نظر من رسانه‌ها اگر بخواهند می‌توانند خوب کار کنند. با بخش‌های مختلف که کار تلفیق را انجام می‌دهند، ارتباط بگیرند و روی این قضیه تمرکز کنند. یعنی دوستانی که اجازه دارند در جلسات مجلس حضور داشته باشند به‌ویژه خبرنگاران خانه ملت و بخش‌های دیگری که از دولت هستند، واقعا بیایند سؤال کنند و پاسخ بخواهند. با تشکیل میزگردهایی با موضوع بودجه مشابه آنچه در فصل‌های سیاسی و فرهنگی شاهد آن هستیم، نقش خود را ایفا کنند، زیرا ممکن است صداوسیما هم نتوانند این کار را انجام دهد، اما رسانه‌ها می‌توانند مسائل بودجه را شفاف کنند.
