۰ نفر

خانه تاریخی داروغه مشهد، خانه ای فرهنگی

۱۶ تیر ۱۳۹۸، ۱۳:۰۲
کد خبر: 364994
خانه تاریخی داروغه مشهد، خانه ای فرهنگی

وقتی نام مشهد به میان می آید همه به یاد حرم امام رضا (ع) و زیارت از آنجا می افتند اما مشهد به عنوان دومین شهر بزرگ ایران دارای آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی بسیار زیادی است که دیدار از آنها خالی از لطف نیست. یکی از این آثار تاریخی و فرهنگی خانه داروغه است. مساحت خانه داروغه مشهد ششصد و ده متر و به اصطلاح در بافت پیرامون حرم قرار دارد، قدمت این خانه به دوران قاجار می رسد اما در این بنا از معماری روسی هم بهره برده شده است. در این خانه حمام، نانوایی و سرداب نیز وجود دارد. در کنار خانه تاریخی داروغه مشهد و در همان کوچه دو خانه دیگر هم وجود دارد که ارزش تاریخی دارند. این خانه به دستور یوسف خان هراتی داروغه آن زمان شهر مشهد درست شده است.

شیوه معماری و تزئینات در خانه تاریخی داروغه مشهد

این شیوه معماری در تور مشهد  را می توان بازمانده از آخرین شیوه معماری سنتی ایران دانست که البته از شیوه معماری روس ها هم الهام گرفته شده است. در ساختار کلی بنا از آجرهای قالبی با شکل های مختلف بهره برده شده است. همچنین کاشی کاری بنا، اشکال چوبی زیر سقف ها، تندیس های گچی قالبی و تندیس های گچی تراشیده شده بر روی دیوار حیاط را می توان از نشانه های معماری روسی در این بنا دانست. طرح ایوان، طرح پله های ساختمان، ارسی ها و شیشه های رنگی را هم نشانه های خوبی برای معماری ایرانی این بنا می توان معرفی کرد. از جمله تندیس های قالبی در این بنا می شود به شیر و سر انسان و فرشته بالدار اشاره کرد که از نشانه های معماری روسی می باشد که در بعضی ساختمان های عمومی در آن زمان از سوی افراد متدین و متعصب مورد اعتراض قرار می گرفت که ایرج میرزا شاعر دوره اواخر قاجار شعری هم در این زمینه سروده است.

پس از ورود به ساختمان در تور ارزان مشهد  با یک حوض با کاشی های آبی و چهار باغچه کوچک و زیبا روبرو می شویم، زیربنای این خانه هزار و صد متر است و این خانه از سطح کوچه هفتاد و پنج سانتی متر پایینتر است، این نوع معماری به " سه طرف ساخت " معروف است. در اضلاع جنوبی، شمالی و شرقی خانه، ساختمان های دو طبقه ای به چشم می آید که یک طرف اصطلاحا غلام رو و دو طرف دیگر شاه نشین هستند. این سه ساختمان به هم متصل است و راه دارند. بخش های شاه نشین هر کدام برای یک فصل هستند یکی تابستان نشین و دیگری زمستان نشین در قسمت زمستان نسین این خانه وسایل گرمایی مثل بخاری وجود دارد، مطبخ خانه هم در زیر این بخش از ساختمان تعبیه شده است. جالب است بدانید که پنجره های این بنا دوجداره بوده و جالب تر آنکه بدانید اولین بخاری شومینه شهر مشهد در این ساختمان کار شده است. اما در بخش تابستان نشین با اتاق های بادگیر و حوض آب و معماری سنتی روبرو می شویم که هوای این قسمت از خانه را مثل اول فصل بهار خنک می نماید. در قسمت زمستان نشین از تکنولوژی روسی مثل بخاری شومینه و پنجره دو جداره و چند مورد دیگر استفاده شده اما در بخش تابستان نشین نیازی به این نبوده یا بهتر بگوییم روس ها هیچ ایده ای برای مبارزه با گرما نداشتند زیرا اصلا گرمایی در سرزمینشان نیست که با آن مبارزه کنند.

در بخشهای قبلی گفتیم که این خانه دارای حمام نیز بوده است این موضوع که خانه ها دارای حمام خصوصی یا شخصی باشند در آن زمان معمول نبوده و این مسئله دلیل دیگری بر منحصر به فرد بودن این خانه بوده است.

به گزارش سفر باتو ، خانه تاریخی داروغه مشهد در تور مشهد  که پس از گذشت سال ها در خطر تخریب قرار گرفته بود از طرف میراث فرهنگی خریداری شده و در سال های اخیر با مخارج بسیار سنگین بازسازی شده است. کارشناسان میراث فرهنگی با دقت و وسواس بسیار برای مرمت و بازسازی این بنای با ارزش تلاش کردند و این خانه تاریخی را که جزئی از فرهنگ ملموس شهر مشهد است را حفظ نموده اند. در حال حاضر از این مکان به عنوان چای خانه سنتی استفاده می شود. در گوشه دیگر این خانه عکاس خانه ای هست که به طرز جالبی با لباس ها و وسایل قدیمی عکس های جالبی را از مردم و بازدید کنندگان به یادگار می گیرند که این خود هم فال است و هم تماشا. البته امید است که این گونه فعالیت ها به ارزش تاریخی این اثر صدمه ای نزند.

نشانی خانه تاریخی داروغه مشهد در خیابان نواب صفوی ، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه است.