۰ نفر

وقتی آفت‌ها بلای جان درختان می‌شوند

۳۰ مهر ۱۳۹۷، ۶:۲۰
کد خبر: 309337
وقتی آفت‌ها بلای جان درختان می‌شوند

این روزها محیط زیست در ابعاد مختلف دستخوش تغییرات و ناهنجاری‌های فراوان است. از سوی دیگر انسان هم هیچ تلاشی برای نجات این موهبت الهی ندارد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، با بررسی وضعیت جنگل‌های کشور باید گفت که در سال‌های اخیر بسیاری از جنگل‌ها در خطر آتش‌سوزی قرار گرفته‌اند. در دی ۹۶، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری گفت: سالانه به‌طور میانگین حدود ۱۵ هزار هکتار از جنگل‌های ایران دچار آتش‌سوزی می‌شود که خسارت‌های جبران‌ناپذیری به منابع طبیعی وارد می‌کند. قاسم سبزعلی اظهار کرد: سال‌جاری یک هزار میلیارد ریال برای تجهیز یگان‌های حفاظت منابع طبیعی کشور اختصاص داده شد که جذب آن می‌تواند سبب هم‌افزایی هر چه بیشتر در عرصه منابع طبیعی شود. او بیان کرد: میزان وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور از ابتدای سال‌جاری تاکنون نسبت به مدت مشابه سال ۹۵، حدود ۵۰ درصد کاهش داشته است. حال این بار آفت بلای جان جنگل‌های کشور شده است. در بهمن ۹۶، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان گفت: سالانه ۳۵ میلیون هکتار جنگل در اثر خسارت آفات و بیماری ها از بین می رود که ناشی از تغییر اقلیم و افزایش روند تجارت جهانی تولید چوب است. محمود هوشیار فرد اظهار کرد: گرم شدن و خشکی اقلیم می تواند بر بسیاری از عرصه ها که با آن مواجه هستیم، تاثیر بگذارد.

مدیر کل حفاظت و حمایت از منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها ضمن تشریح آفات و بیماری‌هایی که در رویشگاه‌های مختلف کشور به دلیل تغییرات اقلیمی به وجود آمده است، گفت: نزدیک به پنج میلیارد تومان اعتبار برای رویشگاه‌ها و استان‌هایی که درگیر آفات و بیماری‌هایی هستند، در نظر گرفته شده است. بهمن افراسیابی با بیان اینکه طی چند سال اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی، آفات و بیماری‌های درختان و پوشش‌های گیاهی نیز بیشتر شده است، اظهار کرد: در حال‌حاضر در رویشگاه‌های مختلف کشور آفات و بیماری‌هایی درختان را فراگرفته است.

خشک شدن درختان به‌دلیل حمله سوسک چوب‌خوار

مدیر کل حفاظت و حمایت از منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها با اشاره به رویشگاه زاگرس گفت: در رویشگاه زاگرس با بیماری خشکیدگی بلوط مواجه هستیم که علت اصلی آن خشکسالی و تغییرات اقلیمی است. علاوه‌بر خشکیدگی بلوط، آفت سوسک چوب‌خوار، قارچ زغالی و آفت جوانه‌خوار بلوط در رویشگاه زاگرس مشکلاتی را برای درختان ایجاد کرده‌اند. آفت جوانه‌خوار بلوط بعد از دوره زمستان و زمانی‌که بلوط در حال جوانه زدن است، جوانه بلوط را می‌خورد و درخت را خالی از پوشش می‌کند. جوانه‌خوار بلوط در برخی استان‌ها از جمله استان آذربایجان غربی، کردستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، استان فارس و لرستان وجود دارد.

خسارت گیاهان انگلی به رویشگاه ایران تورانی

مدیر کل حفاظت و حمایت از منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در ادامه درباره آفات و بیماری‌های رویشگاه ایران تورانی توضیح داد: در این رویشگاه عمده خسارتی که به جنگل‌ها وارد می‌شود از گیاهان انگلی و نیمه انگلی همچون لورانتوس، ارس‌واش و دارشواش است. این گیاهان انگلی خسارت زیادی به جنگل‌های ایران تورانی وارد کرده‌اند. همچنین در کنار این گیاهان، آفتی به نام تشی نیز در این جنگل‌ها وجود دارد. افراسیابی ادامه داد: آفت تشی جانوری است که پوست درختان را می‌خورد و ریشه آنها را از بین می‌برد. به دلیل خشکسالی‌ها در کشور، ترکیب پوشش گیاهی و تنوع غذایی این آفت از بین رفته و این جانور گرسنه شده است. از این رو به بدنه درختان بنه حمله و از آن تغذیه می‌کند. به همین دلیل درختان بنه در رویشگاه ایران تورانی خشک شده‌اند.

قارچ و آفت درحال تخریب شمشادزارها

مدیر کل حفاظت و حمایت از منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها با اشاره به رویشگاه هیرکانی در کشور گفت: بیشترین خسارتی که طی سه سال اخیر به این منطقه وارد شده است، به درختان شمشاد وارد آمده است. از حدود سال ۹۰ درختان شمشاد آلوده به بیماری قارچی به نام بلایت شمشاد شدند که خسارت زیادی به شمشادزارها وارد کرد. بلایت شمشاد، قارچ خطرناکی است که تا حدود پنج سال می‌تواند در خاک زنده بماند. از این‌رو مبارزه با این قارچ کار دشواری است. افراسیابی افزود: در دو سال اخیر نیز آفتی جدید به شمشادزارها حمله کرده است که معروف به شب‌پره شمشاد است. بنابراین در حال حاضر یک قارچ و یک آفت همزمان در حال تخریب شمشادزارها هستند و خسارت زیادی به آن وارد کرده‌اند. علاوه‌بر این آفت و بیماری، بیماری‌های دیگری نیز در مناطق هیرکانی وجود دارد، اما بلایت شمشاد و شب‌پره شاخص‌تر و حادتر از بقیه آفت‌های منطقه هستند.

فشار تنش آبی در فلات مرکزی

مدیر کل حفاظت و حمایت از منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها با اشاره به وضعیت پوشش گیاهی در فلات مرکزی کشور توضیح داد: تاغزارها(تاغزار گیاهی است که به صورت درخچه با مقاومت زیاد در برابر خشکی و گرما برای جلوگیری از گسترش کویر استفاده می‌شود) در فلات مرکزی کشور آلوده به آفتی به نام «شپشک سفید تاغ» شده‌اند که علت اصلی آن تغییرات اقلیمی، خشک شدن زمین و کاهش رطوبت است. تنش‌های آبی در این منطقه نیز خسارت‌هایی را وارد کرده است و پیش از اینکه درخت توسط این آفت خشک شود، تنش‌های آبی آن را از بین می‌برد. افراسیابی با بیان اینکه برای مبارزه با همه این آفات و بیماری‌ها دستورالعمل اجرایی نوشته‌ و به همه استان‌ها اعلام کرده‌ایم که بر اساس دستورالعمل فنی سازمان عمل کنند، تصریح کرد: در حال حاضر تمامی عرصه‌های آلوده شناسایی و نقشه آنها تهیه شده است.

اقدامات ضربتی و کنترلی در مناطق بحرانی

مدیر کل حفاظت و حمایت از منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها با تاکید بر اینکه اقدامات ضربتی و کنترلی در مناطق بحرانی انجام شده است، اظهار کرد: در حال حاضر مشکلی از نظر اعتباری برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها نداریم و به همه استان‌ها اعلام کرده‌ایم که به محض مشاهده هر نوع آفت و بیماری حاد آن را به سازمان جنگل‌ها اعلام کنند تا کارشناسان سازمان را برای شناسایی آفت و بیماری اعزام کنیم، همچنین نزدیک به پنج میلیارد تومان اعتبار برای رویشگاه‌ها و استان‌هایی که درگیر آفات و بیماری‌هایی هستند، در نظر گرفته شده است که حدود ۷۵ درصد آن به استان‌ها تخصیص داده شده است. افراسیابی با بیان اینکه فصل پاییز و زمستان فصل مبارزه با آفات نیست، گفت: بیشتر فعالیت آفات در اوایل سال و فروردین است. در حال حاضر تنها درگیر مبارزه با آفت بلایت شمشاد هستیم، چرا که به دلیل وضعیت خاصی که در منطقه هیرکانی وجود دارد، این آفت در همه فصول سال فعال است. او با اشاره به ممنوعیت استفاده از سموم‌ شیمیایی در مناطق طبیعی تصریح کرد: از سموم شیمیایی فقط به صورت نقطه‌ای و در سطح اندک استفاده می‌شود و بیشتر اقدامات مبارزه به صورت بیولوژیک و مکانیکی است. همچنین از بومیان، بهره‌برداران و دامداران نیز برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها استفاده می‌کنیم، چرا که در امر مبارزه این افراد می‌توانند بهترین همیاران ما باشند. به گزارش ایسنا، او گفت: تغییرات اقلیمی، خشکسالی و کاهش رطوبت عوامل اصلی بروز آفات و بیماری‌ها هستند. مجموعه سیاست‌های ما برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها به گونه‌ای تعریف شده است که اثرات خشکسالی و تغییرات اقلیمی را کاهش دهیم.

حال و روز جنگل‌های بلوط

این جنگل‌ها همواره با چالش‌های بسیاری از قبیل کاربری اراضی، چرای بی‌رویه دام، آتش سوزی، تامین سوخت مردم محلی و هجوم آفات روبه رو بوده‌اند، اما تحقیقات انجام شده در این رابطه نشان می‌دهد که تغییرات اقلیمی شکل گرفته در سال‌های اخیر نقش مخرب‌تری در زوال جنگل‌های بلوط داشته است. هجوم ریزگردها و گسترش بیابان‌زایی، آلودگی هوا، از بین رفتن اکوسیستم منطقه و شیوع آفات از مهم ترین تبعات وقوع خشکسالی در جنگل‌های زاگرس است. حمله آفت جوانه‌خوار به درختان بلوط گرچه به شکل خشکیدگی ظاهری خود را نشان نمی‌دهد، اما باعث بی‌برگی این درختان می‌شود و خسارت‌های ناگوار بیولوژیکی در پی دارد. این موضوع اهمیت مبارزه با آفت جوانه خوار بلوط را دو چندان کرده است و مسئولان را بر آن داشته تا برای مهار و مدیریت این پدیده مخرب، تازه‌ترین دستاوردهای ملی و بین‌المللی را به خدمت گیرند و وارد کارزار با این آفت شوند. در سال‌جاری 241 هزار هکتار از جنگل‌های بلوط کشور با طغیان آفت جوانه‌خوار مواجه شده است.

شب پره بلای جان جنگل‌های شمال کشور

آفت شب پره در جنگل‌های شمال کشور به صورت مخرب بر گونه‌های شمشاد تاثیر نهاده و در حال نابودی این گیاه در منطقه است. دو سال قبل بود که مهمانی ناخوانده از مرزهای شمالی کشور وارد شد، طوری که سرسبزی‌ها را با خود برد و خزان زودرس ماندگار شد. آفت شب پره شمشاد، آفتی وارداتی است. سال 95 در جنگل‌های شمال ایران و به‌ ویژه غرب مازندران مشاهده شد که این آفت برگ ‌خوار با عنوان شب‌ پره تیشه به ریشه گونه‌های شمشاد در این جنگل‌ها زده است. آفت شب پره شمشاد در شب‌ها پرواز کرده و با توجه به شرایط آب و هوایی شمال ایران قابلیت چندین نسل زاد و ولد را در طول یکسال دارد. آفت‌های موجود در جنگل‌های کشور این موهبت الهی را مورد تخریب قرار داده است. در این شرایط انتظار می‌رود که کارشناسان محیط زیست و مسئولان در سازمان حفاظت محیط زیست برای نجات محیط زیست اقدام کنند.