نتایج شیوع شناسی جدید اعتیاد نشان می‌دهد تعداد معتادان ایران تقریبا دو برابر شده‌است. نتایج این شیوع شناسی به روشنی تغییر الگوی مصرف مواد مخدر، کاهش سن اعتیاد و گرایش بیشتر زنان به استفاده از مواد مخدر را نشان می‌دهد. در سال‌های اخیر هشدار‌هایی در ارتباط با زنانه شدن آسیب‌ها و اعتیاد داده شده است. این مساله البته به معنای آن نیست که اکنون زنان بیشتر از مردان دچار آسیب‌های اجتماعی هستند یا اینکه تعداد زنان معتاد بیش از مردان معتاد است، بلکه آمارها نشان می‌دهد گرایش زنان به مواد مخدر و گرفتاری آنها در برخی دیگر از آسیب‌ها نسبت به قبل بیشتر شده است. روز گذشته یک مقام مسئول در سازمان بهزیستی ضمن تشریح آخرین وضعیت اعتیاد به مواد مخدر در ایران عنوان کرد که سن شروع مصرف مواد مخدر در زنان ایرانی کاهش یافته و به زیر ۳۰ سال رسیده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان ، بر اساس پژوهش‌های انجام شده در کشور به‌طور مستمر دو‌میلیون و 808هزار نفر به‌طور مستمر مواد مخدر مصرف می‌کنند. سن شروع مصرف مواد مخدر در سنین15 تا 29 سال تغییر کرده و زنان در این گروه سنی بیشتر به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کرده‌اند.در این میان تریاک بیشترین ماده مصرفی در کشور است. همچنین 51درصد از مصرف‌کنندگان گل بین سن 15 تا 29 سال قرار دارند. 53/2درصد از مصرف‌کنندگان تفننی و آزمایشی مواد مخدر که حداقل تجربه یک بار مصرف داشته‌اند، تریاک، 6/5درصد حشیش و 7/1درصد هروئین مصرف می‌کنند.
مصرف‌کنندگان مستمر و تفننی اعتیاد
معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: بر اساس آخرین شیوع شناسی اعتیاد به‌طور کلی چهار‌میلیون و 400هزار نفر از جمعیت 15 تا 64 سال کشور یک بار تجربه مصرف مواد مخدر را داشته‌اند که از این تعداد دو‌میلیون و 808هزار نفر مصرف‌کننده مستمر مواد هستند و این اعداد با واقعیت فاصله زیادی ندارد. محسن روشن‌پژوه در نشست خبری خود در ارتباط با آخرین شیوع شناسی اعتیاد در کشور افزود: این پیمایش همچون تمام پیمایش‌هایی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی و اعتیاد در دنیا انجام می‌شود با مشکل کم گزارش دهی به علت قبح مسائلی همچون آسیب‌ها و اعتیاد روبه‌روست؛ این در حالی است که از طرف دیگر مواد مخدر در کشور ایران جرم محسوب می‌شود.
افزایش مصرف مواد محرک
معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور افزود: بر اساس نوع مواد مصرفی در مصرف‌کنندگان مستمر (دو‌میلیون و 808هزار نفر) خانواده تریاک در رتبه نخست، حشیش و گل در رتبه دوم و محرک‌ها همچون شیشه در رتبه سوم قرار دارند. معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور به تغییر الگوی مصرف در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر با تغییر الگوی مصرف از شیشه به حشیش (گل) مواجهیم و آنچه باعث شده مصرف خانواده حشیش و ماری‌جوآنا بیشتر گزارش شود، این نیست که شیشه از مصرف افراد حذف شده است، بلکه حشیش نیز به مواد مصرفی قبل آنها اضافه شده است و در حال حاضر با پدیده چند مصرفی روبه‌رو هستیم. روشن‌پژوه به تشریح وضعیت مصرف گل در کشور پرداخت و افزود: مصرف‌کنندگان گل 85درصد مرد بوده که اغلب مردان مجرد هستند و تحصیلات آنها کمتر از دیپلم یا دیپلم است و حدودا 30درصد آنها بیکار هستند. او ادامه داد: 14/8درصد از کسانی که گل مصرف می‌کردند دانشجو هستند و 3/7درصد از مصرف‌کنندگان گل نیز دانش‌آموزان در حال تحصیل هستند. به گفته معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور متاسفانه مصرف‌کنندگان گل همزمان مصرف قلیان، سیگار، مواد محرک و مشروبات الکلی را نیز تجربه می‌کنند، طوری که 80درصد مصرف‌کنندگان گل مصرف همزمان مشروبات الکلی نیز داشته‌اند. او افزود: مصرف مواد محرک همچون گل، رفتارهای پرخطر جنسی محافظت نشده را نیز بیشتر می‌کند، طوری که مصرف گل به همراه تزریق یک ماده مخدر دیگر 34/9درصد گزارش شده است. روشن‌پژوه با هشدار نسبت به آنکه الگوی غالب مصرف مواد مخدر در کشور چند مصرفی شده است، گفت: 30/5درصد از افرادی که برای اولین بار مصرف را تجربه کرده‌اند، دو مصرفی بوده‌اند. 15درصد سه مصرفی، هشت‌درصد چهار ماده‌ای و پنج‌درصد پنج ماده‌ای بوده است.
سن شروع اعتیاد در زنان 30سالگی است
معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: بر اساس پیمایش ملی اعتیاد فقط 2/8درصد از مصرف‌کنندگان زن تحت پوشش درمان اعتیاد هستند که این مساله نشان‌دهنده ملاحظات فرهنگی و اجتماعی زنان در گزارش اعتیادشان است و نشان می‌دهد که باید درمان اختصاصی زنان را در جامعه افزایش دهیم، زیرا اکنون درمان در این گروه سخت است و به علت ملاحظات اجتماعی برای درمان مراجعه نمی‌کنند و الگوهای درمان آنها نیز محدود است. روشن‌پژوه ادامه داد: حدود 2/3درصد از زنانی که تجربه مصرف مواد داشته‌اند، تزریق را نیز تجربه کرده‌اند؛ این در حالی است که 75درصد آنها از سرنگ نو و استریل استفاده کردند و 25درصد تجربه تزریق مشترک داشتند. او افزود: میانگین مصرف در جامعه زنان تغییر نکرده و نمی‌توانیم بگوییم اعتیاد جوان‌تر شده است. او تصریح کرد: در واقع سن شروع مصرف در زنان کمتر از 30 سال، کاهش یافته است و میانگین کلی سن شروع مصرف مواد در کشور 24/3 سال است و تجربه افراد مصرف‌کننده در مردان24/1 سال و در زنان 2/26 سال است. به گفته معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، میانگین سن شروع مصرف در مردان و زنان چندان متفاوت نیست، اما قبح مصرف در زنان جوان کمتر شده و آمار مصرف آنها به مردان نزدیک‌تر شده و میل به مصرف در زنان جوان در حال افزایش است.
شرایط درمان اعتیاد برای زنان مناسب نیست
یک عضو فراکسیون زنان مجلس درباره زنان معتاد در کشور می‌گوید: در کشور ما درباره میزان اعتیاد زنان آمار مناسبی در دست نیست، چون در اغلب موارد زنان به دلیل وجود قبح اعتیاد در جامعه چندان تمایلی به بیان وضعیت خود ندارند. زهرا ساعی می‌افزاید: آمارهای رسمی از افزایش اعتیاد در کشور خبر می‌دهد. این در حالی است که هنوز از سوی نهادهای حمایتگر مقوله‌ای تحت عنوان حمایت از زنان معتاد آن‌طور که باید و شاید مطرح نمی‌شود. به گفته او در دهه اخیر آمار اعتیاد در کشور افزایش یافته و در حوزه زنان این رشد با شتاب بیشتری همراه بوده است. این در حالی است که اعتیاد زنان با آسیب‌های بیشتری نسبت به اعتیاد مردان همراه است. این نماینده مجلس با بیان اینکه باید برای زنان شرایط مناسب درمان اعتیاد ایجاد شود، می‌افزاید: مراکز موجود برای درمان زنان ناکافی است. برای مثال برای رسیدگی به اعتیاد به ویژه اعتیاد زنان اورژانس اجتماعی یا گرمخانه برای نگهداری آنها وجود دارد، اما خدمات‌رسانی‌های موجود مناسب نیست. باید بتوان زنان معتاد را با کیفیت مناسب تحت درمان قرار داد و برای آنها امکانات ویژه همچون مشاوره و مددکاری را ایجاد کرد. همچنین بر اساس برنامه‌ریزی‌های مناسب باید برای اشتغال و کسب درآمد این زنان اقدامات مناسب انجام داد. به گفته او باید این افراد تحت حمایت سازمان‌ها قرار بگیرند. این در حالی است که در کشور ما از این زنان حمایت‌های مناسب انجام نمی‌شود و به این شکل مشکلات این زنان افزایش می‌یابد.
