اقتصاد آنلاین/ علی نقی مشایخی
در تاریخ 14 آذر 94 در یکی از روزنامه های تهران مطلبی تحت عنوان "ردپای استارت آپ های آمریکایی به کجا میرسد؟" بدون ذکر نام نویسنده محترمش درج شده بود که در آن مطالبی علیه برخی از موسسات و نهادهای مطرح شده است. مطالب مزبور احتمالا ناشی از عدم آگاهی نویسنده و یا سوء برداشت وی می باشد. از آنجا که برخی نهادهای مورد اشاره در نوشته مزبور را اینجانب می شناسم که در جهت پیشرفت کشور، بهبود وضع مردم، و تقویت نظام موثرند، لازم است توضیحات مختصری در مورد هر یک ارائه دهم . "دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، IBS" " ،"انجمن بین المللی مدیران ایرانی"، "آریانا"، "بریج" و "کانون کارآفرینی شریف" از جمله سازمانهایی هستند که من میشناسم و در آن نوشته به عنوان بخشی از "سازمانهای مردم نهاد وابسته به بیگانه" نام برده شده اند. البته در نوشته مزبور از "تشکیلات رهبران جوان جهانی" یا "YGL" و "مجموعه بزرگی از سازمانهای مردم نهاد وابسته به بیگانه" دیگر هم نام برده شده اند که من آنها را نمی شناسم. در این یادداشت سازمانهایی که نام برده شده اند و من میشناسم را باختصار معرفی می کنم.
1- دانشکده مدیریت اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف
دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف در سال 1378 با حمایت ریاست محترم وقت دانشگاه جناب آقای دکتر سهراب پور و برخی مدیران ارشد نظام اجرایی کشور، و با تصویب شورای دانشگاه و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاسیس شد. این دانشکده به منظور ارتقا مدیریت کلان، بخشی، و بنگاهی در کشور و توسعه کیفی رشته های مدیریت و اقتصاد در آموزش عالی از طریق جذب جوانان با استعداد به رشته های اقتصاد و مدیریت در مقاطع تحصیلات تکمیلی، ارائه آموزش های با کیفیت بالا به آنها، انجام پژوهش در زمینه مسائل مدیریتی و اقتصادی کشور، و آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف با مباحث مدیریتی و اقتصادی تشکیل شد. دانشکده از سال 1379 دانشجو پذیرفت و برنامه های مصوب وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران را با کیفیت خوب ارائه داده است. کیفیت و مفید و موثر بودن آموزش هایی که دانشکده ارائه میداد به سرعت مورد توجه جوانان با استعداد و برجسته کشور قرار گرفت. متقاضیان تحصیل در دانشکده به نحو شگفت انگیزی افزایش یافت و رقابت برای ورود به آن بسیار سخت شد. بیش از 30% پذیرفته شدگان به دوره های کارشناسی ارشد جوانانی هستند که رتبه آنها در آزمون سراسری کارشناسی دو رقمی و زیر 100 بوده است. اگر این دانشجویان به دانشکده مدیریت و اقتصاد جذب نمی شدند، حدود 95% آنها، نظیر همکلاسان دوره کارشناسی اشان، برای ادامه تحصیل و اشتغال به خارج از کشور مهاجرت می کردند. ولی نه تنها برای ادامه تحصیل در دانشکده در ایران ماندند بلکه بر اساس آماری که دانشکده از فارغ التحصیلان خود گرفت بیش از 67% آنها بعد از تکمیل تحصیلاتشان در دانشکده در کشور مانده اند و در موسسات و سازمان های مختلف مشغول کار شده اند یا خود به عنوان کارآفرین کاری را راه اندازی کرده اند. بقیه فارغ التحصیلان برای ادامه تحصیل در دانشگاه های درجه یک دنیا به خارج از کشور رفته اند. جالب آنکه در دوره ای که بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی حتی از دانشگاه های خوب کشور معضلی شده است، بیکاری در میان فارغ التحصیلان دانشکده که در کشور مانده اند تقریبا صفر است و هر یک منشاء خدمات ارزنده ای در مشاغل مهمی که گرفته اند هستند. این نشان از مطالب مفیدی است که دانشجویان در طی تحصیل با کیفیت خوب در دانشکده قرار می گیرند. دانشکده مدیریت اقتصاد علاوه بر آموزش جوانان مستعد، آموزش های مفید و موثری به مدیران و کارشناسان شاغل در سازمانها و صنایع مختلف نظیر صنایع پتروشیمی، بنیاد مستضعفان، شرکت همراه اول، صنایع دارویی و غیره ارائه داده است. دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشکده صنعتی شریف در عمر کوتاه خود موفق شده است توجه و علاقه با استعداد ترین جوانان کشور را به خود جلب کند، برنامه های مصوب وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران را با کیفیت خوب اجرا کند، فارغ التحصیلان مفید و موثری به جامعه تقدیم کند، مسائل مدیریتی و اقتصادی زیادی از کشور را مطالعه و راه حل ارائه دهد، به مدیران و کارشناسان سازمانهای زیادی که متقاضی آموزش های دانشکده هستند آموزش ارائه دهد، بسیاری از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف را با مباحث مدیریتی و اقتصادی آشنا کند، دوره های دکتری در مدیریت و اقتصاد را برقرار نماید، و بالاخره در ارتقا جایگاه رشته های مدیریت و اقتصاد در کشور نقش بارزی ایفا نماید. بدنبال دانشگاه صنعتی شریف دانشگاه های مهندسی دیگری نیز اقدام به تاسیس رشته های مشابه این دانشکده نموده اند. تاسیس دانشکده مدیریت و اقتصاد و خدمات ارزنده ای که به کشور می کند موجب افتخار است.
2- IBS یا موسسه آموزش عالی ایرانیان
IBS یا Iranian Business School یک دانشکده مدیریت دیگری است که در موسسه آموزش عالی ایرانیان در حال شکل گیری است. چند سال پیش مدیران محترم مجموعه صنعتی بوتان که از صنعتکاران ماندگار از قبل از انقلاب و از دلسوزان صمیمی و اصیل پیشرفت کشورند به اینجانب اطلاع دادند که عده ای از ایرانیان خارج از کشور که علاقمند به توسعه و پیشرفت ایران هستند به همراه عده ای از صاحبان صنایع داخلی در نظر دارند با سرمایه گذاری خود یک دانشکده مدیریت به نام Iranian Business Schoolدر سطح جهانی برای آموزش به مدیران صنایع کشور ایجاد کنند. آنها از من خواستند تا بطور افتخاری در هیئت موسس آن دانشکده عضو شده و ریاست افتخاری آنها را به عهده بگیریم. اینجانب که فکر می کنم یکی از تنگناها و موانع مهم پیشرفت کشور ضعف مدیریت است، و کشور به شدت نیازمند توسعه آموزش های مدیریت با کیفیت خوب است، درخواست آنها را پذیرفتم. مجموعه مزبور با نام "موسس آموزش عالی ایرانیان" مجوز لازم را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران اخذ کرده و فعالیت خود را آغاز نمود. این موسسه چندین دوره آموزش های کوتاه مدت برای مدیران بنگاه های خصوصی با حضور اساتید برجسته مدیریت دنیا برگزار نموده و هم اکنون با مشارکت دانشگاه آلتو از کشور فنلاند دوره EMBA را در تهران ارائه می دهد. اینکه عده ای از ایرانیان موفق خارج از کشور علاقمند به پیشرفت ایران باشند، با احساس دین نسبت به کشور بخواهند سرمایه گذاری کنند و یک دانشکده مدیریت با کیفیت خوب برای آموزش مدیران شاغل در بنگاه های اقتصادی کشور ایجاد کنند، در زمانیکه ما برای درون زائی و برون نگری و پایه ریزی اقتصاد دانش بنیان که از خطوط اصلی اقتصاد مقاومتی است به ارتقا مدیریت علمی و افزایش بهره وری در سازمانهای خود نیاز داریم که کار بدی نیست! چنین ایرانی های موفقی که احساس دین به کشور می کنند و علاقمند به پیشرفت ایران هستند باید مورد تشویق و قدردانی قرار گیرند. ما باید آگاهی و اتکا به نفس و توانایی آنرا داشته باشیم که از این علاقه و احساس تعهد آنها به کشور کمال استفاده را ببریم و پیشرفت کشور و بهبود وضع زندگی مردم را تسریع کنیم. اگر چه پروژه و اقدامات IBS شاید به علت وجود تحریم ها با سرعت مطلوب حرکت نکرده است، ولی قطعا ایجاد چنین موسسه ای کمک شایانی به افزایش بهره وری و رقابت پذیری بنگاه های ایرانی در بازارهای جهانی می کند. به علاوه کشور با یک نظام مقتدر اداره میشود. در این نظام سازمانهایی مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نهادهای اطلاعاتی هستند که با صدور مجوز تاسیس موسسات آموزش عالی را تائید و یا مانع میشوند. اگر اشکالی بر تاسیس چنین موسسه مفیدی وارد است باید از طریق نهادهای مسئول در نظام اداره کشور رسیدگی و اقدام شود. نیروهای متخصص کشور که باید توان تخصصی خود را صرف ارتقا دانش و توان تخصصی کشور نمایند نمی توانند همزمان وظایف نهادهای مسئول مذکور را عهده دار باشند. با وجود نهادهای مذکور نظام، متهم کردن چنین موسسه ای به فعالیت بر خلاف منافع ملی از طرف یک فرد ناشناس و غیر مسئول در یک رسانه عمومی در واقع ایجاد آشفتگی و اخلال در اداره نظام مند جمهوری اسلامی ایران است. آشفتگی در نظام اداره یک جامعه بدترین ضربه را به پیشرفت آن جامعه و نظام رسمی حاکم بر آن وارد میسازد!
3- انجمن بین المللی مدیران ایرانی
این انجمن توسط عده ای از فارغ التحصیلان زبده و موفق دانشگاه صنعتی شریف که در خارج از کشور مشغول تحصیل و یا کار بودند و دغدغه کمک به کشور را دارند در سال 1384 ایجاد شده و در وب سایت این انجمن هدفتش چنین بیان شده است: "انجمن با هدف ایجاد شبکه ای از مدیران و محققان حوزه مدیریت و اقتصاد با همکاری ایرانیان مقیم خارج از کشور در راستای توسعه آموزش مدیریت در ایران تاسیس شده است که با به اشتراک گذاشتن تجربیات علمی و اجرای این اساتید بتواند گامی موثر در بهبود دانش مدیریت در کشور عزیزمان ایران بردارد." وقتی نخبگان زیادی هستند که به خارج مهاجرت کرده اند و در آنجا موفق بوده اند، واقعا چه اشکالی دارد که از آنها و دانش و تجربیاتشان در بهبود دانش و مدیریت در کشور عزیزمان ایران استفاده شود. ایرانیان موفق، دانشمند، و فرهیخته خارج از کشور سرمایه بزرگی برای ایران هستند. اکثر آنها علاقمندند به پیشرفت کشور، افزایش بهره وری، ارتقا رقابت پذیری بنگاهای ایرانی، و در نتیجه افزایش صادرات غیر نفتی هستند که همه اینها لازمه قطع وابستگی به نفت و چاه های نفتی است. آنها دانش، تجربه، و ارتباطات صنعتی و علمی لازم را برای ارائه این کمک دارند. وقتی عده ای از جوانان نخبه و دلسوز به فکر ایجاد این شبکه و استفاده از آن در کمک به پیشرفت کشور می افتند باید تشویق شوند. اگرچه اینجانب در تشکیل این انجمن مفید و اداره آن نقشی نداشته ام ولی وقتی بنیانگذاران عزیز آن در مورد ایجادش با من مشورت کردند من آنها را تشویق کردم و از اینکه به فکر کمک به "کشور عزیزمان" هستند تشکر کردم.
4- آریانا یا " گروه پژوهشی صنعتی آریانا
گروه پژوهشی صنعتی آریانا در سال 1376 توسط عده ای از فارغ التحصیلان جوان، با استعداد و کارآفرین دانشکده صنایع دانشگاه صنعتی شریف تاسیس شد. این جوانان نیز که دغدغه کمک به پیشرفت کشور را دارند، به جای عزیمت به خارج از کشور یک موسسه مشاوره تشکیل دادند. کار آنها مورد تشویق و حمایت اینجانب قرار گرفت. موسسه آنها با فعالیت خودشان رشد کرد و اکنون مجموعه بزرگی از فعالیت های مفید شامل ترجمه و انتشار کتابهای مفید در زمینه مدیریت، ارائه دوره های آموزشی در زمینه مدیریت و مهندسی صنایع، مشاوره مدیریت، و برگزاری کنفرانس های تخصصی را انجام میدهند. آنها نمونه ای از جوانان با استعداد و کارآفرین هستند که موسسه ای دانش بنیان پایه ریزی کردند. با تلاش و کوشش و استعداد خود آن موسسه را رشد داده اند و اکنون به موسسه ای وزین و موثر در ارتقا دانش مدیران و کارشناسان و نیز بهبود و ارتقا بهره وری سازمانها تبدیل شده اند. من به عنوان یکی از اساتید آنها به همه آنها و عملکردشان افتخار می کنم و آرزو می کنم که دانشگاه های ما بتوانند هر چه بیشتر فارغ التحصیلانی کارآفرین و علاقمند به کشور و موثر در پیشرفت جامعه نظیر آنها تربیت کنند.
5- بریج
منطقه سیلیکون ولی (Silicon Valley) در ایالت کالیفرنیای مرکز شرکت های دانش بنیان و تازه تاسیس در آمریکاست. در آن منطقه در دو دانشگاه معروف و ممتاز استانفورد و برکلی و تعداد زیادی ایرانیان نخبه و موفق و کارآفرین با تجربیاتی ارزنده در راه اندازی شرکت های دانش بنیان وجود دارد. ایرانیان مزبور دانش و تجربیات ارزنده ای در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت، ایجاد شرکتهای دانش بنیان، جذب سرمایه گذارهای خطرپذیر، توسعه بازار محصولات، و رشد شرکت های جدید التاسیس دارند. چند سالی است که آقای دکتر یحیی تابش، بعد از سی و چند سال خدمت دلسوزانه و صادقانه به آموزش کشور به طور عام و آموزش عالی به طور خاص و بازنشستگی از دانشگاه به منطقه سیلیکون ولی مهاجرت کرده اند. آقای دکتر تابش زمانی که در ایران بود علاقه و اهتمام زیادی به تشویق دانشجویان با استعدادش به تاسیس شرکت های دانش بنیان در کشور و رشد و توسعه آنها از خود نشان میداد. وقتی ایشان به آمریکا مهاجرت کرد باتفاق عده ای از ایرانیان موفق در منطقه سیلیکون ولی که علاقمند بودند دانش و تجربیات خود را در اختیار جوانان مستعد داخل کشور که شرکت های دانش بینان تشکیل می دهند قرار دهند حرکت بریج را شکل دادند. هدف بریج کمک به رشد شرکت های دانش بنیانی است که در داخل کشور تشکیل میشود. ایرانیان موفقی که خود ایجاد و توسعه شرکت های دانش بنیان بزرگ را تجربه کرده اند و احساس تعهد می کنند که دانش و تجربه خود را در اختیار جوانان مقیم کشور قرار دهند، سرمایه های بسیار با ارزشی هستند. کمک آنها به جوانان کارآفرین مقیم کشور در تشکیل و رشد شرکت های دانش بنیان و همچنین کمک آنها به ایجاد یک نظام مناسب یا Eco-System برای ایجاد و رشد شرکت های مزبور که بشدت مورد تاکید نظام جمهوری اسلامی و رهبر معظم انقلاب است بسیار مفید و موثر است. بریج برای تعامل بین کارآفرینان ایرانی مقیم خارج و کارآفرینان موسس شرکت های دانش بنیان اولین کنفرانس خود را در دانشگاه برکلی کالیفرنیا در سال 1393 برقرار کرد. اینجانب در آن کنفرانس شرکت نداشتم. دومین کنفرانس بریج در سال 1394 در شهر برلین برنامه ریزی شد. از من دعوت کردند برای سخنرانی در دومین کنفرانس شرکت کنم. اینجانب که حرکت بریج را حرکتی بسیار مفید و در جهت هدفهای نظام جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد و رشد شرکت های دانش بنیان در داخل کشور میدانم دعوت آنها را پذیرفتم و از بریج حمایت کردم. کنفرانس برلین با شرکت بیش از 1000 نفر تشکیل شد. تعداد زیادی از موسسان شرکت های دانش بنیان در ایران و نیز تعداد زیادی از کارآفرینان موفق ایرانی از آمریکا و اروپا شرکت داشتند. من در برلین شاهد صمیمیت و علاقه ایرانیان مجرب خارج از کشور به راهنمایی و حمایت از جوانان موسس شرکت های دانش بنیان در ایران بودم. شور و شوق جوانانی که از ایران آمده بودند به ادامه کارشان و انتقال این شور به سایرینی که نیامده بودند به رشد موج کارآفرینی و ایجاد شرکت های دانش بنیان در کشور کمک شایانی کرده است. کنفرانس برلین که برای تشویق کارآفرینی و ایجاد شرکت های دانش بنیان در ایران بسیار موفق بود در همان زمان برگزاری موفقیت آمیزش مورد حمله یکی از روزنامه های معروف اسرائیل قرار گرفت. در کنفرانس برلن کارآفرینان ایرانی موفق خارج از کشور که در ابعاد بزرگی ثروت آفریده بودند بدون هیچگونه چشم داشت شخصی به دستاوردهای جوانان ایرانی آنها را مورد تشویق و راهنمائی قرار میدادند. البته اگر آنها در توسعه بازار محصولات شرکت های دانش بنیان ایرانی که در بازارهای جهانی پتانسیل دارند سرمایه گذاری کنند، در جهت توسعه صادرات کشور و برون گرا شدن اقتصاد ملی کمک شایانی می توانند انجام دهند. کمکی که بسیار هم مغتنم است. اگرچه اینجانب افتخار پایه گذاری بریج را نداشته ام ولی به نظر اینجانب وقتی نظام جمهوری اسلامی ایران میخواهد اقتصاد مقاومتی را بر پایه ایجاد و رشد شرکت های دانش بنیان ایجاد کند، باید از حرکت بریج استقبال کرد، آنرا حمایت کرد، و از پایه گذاران و فعالین حرکت بریج که دغدغه پیشرفت کشور و بهبود وضع زندگی مردم را دارند تشکر کرد. افرادی که در این حرکت صمیمانه فعالیت می کنند، مردان و زنان شریفی هستند که استفاده از سرمایه انسانی عظیم و با ارزش متخصصین ایرانی مقیم خارج علاقمند به کشور را در جهت بهبود شرایط زندگی مردم و پیشرفت و تقویت اقتصاد ملی به کار می اندازند. فقط کسانیکه آگاهی ندارند، یا فاقد اتکا به نفس هستند، و یا خواهان پیشرفت جمهوری اسلامی ایران نیستند می توانند با حرکت بریج مخالف باشند. اگر به شرکت های دانش بنیان کشور که در کنفرانس های اول و دوم بریج شرکت کرده اند مراجعه شود، دیده میشود که بعد از هر کنفرانس آنها با امیدواری و اشتیاق و آگاهی بیشتری به توسعه کار خود در کشور پرداخته اند و به بقیه کارآفرینان نیز شوق و امید داده اند.
6- کانون کارآفرینی شریف
احتمالا منظور نویسنده آن نوشته "مرکز کارآفرینی شریف " بوده است. اگرچه اینجانب افتخار ایفای نقش مستقیم در ایجاد مرکز کارآفرینی شریف را نداشته ام، ولی آن مرکز یکی از ثمرات مهم و مبارک ایجاد دانشکده مدیریت و اقتصاد در دانشگاه صنعتی شریف بوده است. در بدو تاسیس دانشکده با تشویق و حمایت اینجانب ارائه درس "کارآفرینی" برای دانشجویان کارشناسی دانشگاه آغاز شد. پیرو ارائه آن درس "مرکز کارآفرینی دانشگاه صنعتی شریف در سال 1379 با همکاری دانشکده مدیریت و اقتصاد و با مدیریت )آقای( دکتر سید علیرضا فیض بخش به عنوان اولین مرکز کارآفرینی در کشور فعالیت خود را آغاز نمود." بعد از آقای دکتر فیض بخش، آقای دکتر مهدی فاتح راد و بعد از او هم اکنون برادر مومن، متعهد، و خدمتگذار آقای مهندس دهبیدی پور مسئولیت مرکز را عهده دار هستند. هم اینک ماموریت های این مرکز عبارتند از: 1- توسعه کارآفرینی در سطح دانشجویان، اعضای هیئت علمی، کارمندان و فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف در ابعاد آموزشی، پژوهشی و ترویجی. 2-ارتقا روحیه کارآفرینی، آموزش مهارت ها، توسعه و ترویج کارآفرینی در کشور 3-ایجاد تحول در فضای دانشگاه های سنتی جهت تحقق دانشگاه کارآفرین انصافا باید پرسید کدام یک از این ماموریت ها برخلاف منافع و هدفهای نظام جمهوری اسلامی ایران است. مگر تربیت کارآفرین بجای فارغ التحصیل بیکار هدف بدی است؟ مگر ایجاد و تقویت یک مرکز برای آموزش و ترویج و ترغیب کارآفرینی در یکی از بهترین دانشگاه های مهندسی و علمی کشور کار خلافی است؟ به کدامین هدف جامعه لطمه وارد میکند؟ وقتی این مرکز جوانان با استعدادی را که وارد دانشگاه صنعتی شریف میشوند و دانش فرا می گیرند آموزش کارآفرینی میدهد، تشویق می کند که به کارآفرینی روی آورند، شرکت های دانش بنیان ایجاد کنند، برای خود و دیگران کار و ثروت آفرینی کنند، امید ایجاد کند تا در کشور بمانند و کسب و کار خود را توسعه دهند و مشاغل بیشتری ایجاد نمایند و به توسعه کشور کمک کنند، این مرکز کار بدی می کند!؟ انسان متحیر می ماند که چگونه مرکز کارآفرینی شریف و سایر نهادهایی که در بالا معرفی شدند در شبکه وابسته به بیگانه و فعال علیه منافع نظام جمهوری اسلامی ایران قرار داده میشوند! انسان متحیر می ماند که چگونه نویسنده ای ناشناس بدون هیچ پروایی از قانون و یا شرع به معلمی که نزدیک به 40 سال در آموزش عالی خدمت کرده است و دانشجویان زیادی را تعلیم داده است اتهامات بی اساس و به دور از عقل و انصاف می زند. انسان متحیر می ماند که بر اساس کدامین موازین قانونی، اخلاقی، و شرعی نویسنده ای ناآگاه و یا تحت تاثیر عوامل نفوذی بدون هیچ پروایی فعالیت های مفید به حال کشور و مردم محروم آنرا هدف تخریب قرار دهد. ای کاش آن نویسنده محترم که به اینجانب تهمت های بی اساس و ناروا زده است و سازمان ها و فعالیت های مفید را هدف تخریب قرار داده است قبل از نگارش یادداشتش در نشستی با من از این نهادها و اطلاعات و نقش اینجانب در آنها را می پرسید. خداوند عاقبت همه ما را ختم به خیر بفرماید.
